خبرگزاری شبستان: مسجد یگانه پایگاه توحید و نفی شرک از صدر اسلام کارکردهای متنوعی را در خود دیده است. در زمان پیامبراسلام صلی الله علیه و آله و سلم مرکز اداره حکومت نوپای اسلامی بود. که پیامبر هنگامی که لشگری را می خواستند به میدان مبارزه بفرستد از مسجد این کار را می کردند. بعد نظامی و دفاعی مسجد در زمان پیامبر نشانه اهمیت و جایگاه آن است.
اگر دفتر زمان را ورق بزنیم و به سال های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی برسیم، اوج هنرنمایی مساجد را می‌توان در دوره هشت ساله دفع مقدس مشاهده کرد که به‌عنوان مرکزی جهت آموزش و بسیج نیروها ایفای نقش کرده است.
در عصر غیبت باید جوانان دارای روحیه سلحشوری و آمادگی نظامی باشند تا به عنوان یاران واقعی حضرت انجام وظیفه کنند. آشنا شدن با وظایف منتظران به‌ویژه آمادگی نظامی و حضور در مساجد به‌عنوان پایگاه اصلی مؤمنان در عصر غیبت، ضرورت بحث در مورد آموزش‌های نظامی در مساجد که میزبان جوانان و منتظران است را مشخص می‌نمایاند.
آماده باش دائمی
از مهم‌ترین وظایف دوران غیبت، آمادگی دائمی و راستین است. در این‌باره در کتاب‌های روایی روایات فراوانی وجود دارد.
امام باقر(علیه السلام) ذیل آیة شریف «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا»1 فرمود: «اصْبِرُوا عَلَی أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صَابِرُوا عَدُوَّکُمْ وَ رَابِطُوا إِمَامَکُمْ المنتظر؛ بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یک دیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظَر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید».
بر خلاف تصور برخی که «رابطوا» را بر ایجاد ارتباط و ملاقات با حضرت معنا کرده‌اند، این واژه به معنای آمادگی برای مبارزه است.
از سخنان معصومان(علیهم السلام) به دست می‌آید که رابطه بر دو گونه است:
الف) آن است که گروهی از مسلمانان در مرزهای کشورهای اسلامی برای دفع دشمنان آماده باشند.
ب) آن است که مؤمنان در هر حال، منتظر فرج معصومان(علیهم السلام) باشند، و در تسلیم و اطاعت امر آنان و صبر بر طول زمان ظهور و فرج و در آنچه در حال استتار آنان و امر آنان است، ثابت قدم باشند. در این حال، در حد امکان آماده باشند؛ عزم بر یاری ایشان در هنگام ظهور داشته باشند و از نظر ظاهری و جسمی هم در امر آنان ثابت قدم باشند.
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هر یک از شما برای ظهور قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ابزار جنگی فراهم کنید؛ اگر چه یک تیر باشد. امید است همین که کسی این نیّت را داشته باشد، حقّ تعالی او را از اصحاب و یاوران او قرار دهد».
آمادگی نظامی
کسب قدرت و قوّت برای مقابله با تهدیدهای دشمنان، همواره مورد تأکید آموزه‌های دینی بوده است. قرآن کریم با صراحت تمام بر این مهم تأکید می‌کند: «وَ أَعِدُّوا لَهُم مَا استَطَعتِم مِن رِباطِ الخَیلِ تُرهِبُونَ بِهِ عَدَوَّاللهِ وَ عَدُوَّکُم وَ آخَرینَ مِن دُونِهِم لا تَعلَمُونَهُمُ اللهُ یعلَمُهُم؛ و در برابر آنان تا میتوانید نیرو و اسب‌های سواری آماده کنید تا دشمنان خدا و دشمنان خود ـ و جز آنان که شما نمیشناسید و خدا میشناسد ـ را بترسانید».
این آموزه اگرچه مربوط به همگان و همة دوران‌هاست؛ اما با توجه به حساسیت دوران غیبت، این آمادگی اهمیت فراوانی دارد. یکی از نمودهای زمینه‌سازی توانمند، آمادگی جسمانی برای حضور در زمان ظهور است. امام صادق(علیه السلام) درباره ویژگی‌های یاران امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌فرماید: «... فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنهُم یعطَی قُوَّةَ أَربَعینَ رَجُلاً وَ إِنَّّ قَلبَهُ لَأشَد مِن زُبَرِ الحَدِیدِ وَ لَو مَرُّوا بِجِبَالِ لَقَطَعُوهَا لَا یکُوُّنَ سُیوفَهُم حَتَّی یرضَی اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ مردی از اصحاب او توانایی چهل مرد را دارد و قلب او از پاره آهن استوارتر است و اگر بر کوه‌های آهن بگذرند، آن را بر کنند و شمشیرهای خود را در نیام نکنند تا آنکه خدای تعالی خشنود گردد».
این روایت بیانگر این مطلب است که افرادی که ادعای انتظار و زمینه‌سازی دارند، هرگز نباید دچار تن‌پروری و سستی شوند.
حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) پس از اتمام حجت با جهانیان مجبور به جنگ با معاندان و دشمنان می‌شود. از روایات استقاده می‌شود که او در این مواجهه از یاران خود نیز استمداد می‌طلبد و آنان نیز در نهایت شجاعت به صف مبارزه خواهند پیوست.
حال چنین یارانی، باید پیش از ظهور فراهم آیند و این ممکن نیست مگر با افزایش توان و قدرت جسمانی در عصر انتظار. چنانچه تمامی منتظران به این امور مهم و اساسی توجه لازم را داشته باشند، بدون تردید نقش مؤثری برای درک دوران ظهور ایفا خواهند کرد.
سخن را در این بخش با کلامی نورانی از امام صادق(علیه السلام) در وصف یاران خاص حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) به پایان می‌بریم:
مردانی که گویی قلب‌هایشان مانند پاره‌های آهن است. هیچ چیز نتواند دل‌های آنان را نسبت به ذات خداوند گرفتار شک سازد. سخت‌تر از سنگ هستند. اگر بر کوه‌ها حمله کنند، آنها را از هم خواهند پاشید… گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب امام دست می‌کشند و از این کار برکت طلب می‌کنند. گرد امام خویش می‌چرخند و در جنگ‌ها جان خود را سپر او می‌سازند و هر چه او بخواهد، برایش انجام می‌دهند. مردانی که شب‌ها نمی‌خوابند؛ در نمازشان همهمه‌ای چون صدای زنبور عسل دارند. شب‌ها بر پای خویش ایستاده و صبح بر مرکب‌های خود سوارند. پارسایان شب‌اند و شیران روز. اطاعت آنان در برابر امامشان، از اطاعت کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغ‌ها هستند... گویی که دل‌هایشان قندیل است. از ترس خدا بیمناک و خواهان شهادت‌اند. تمنایشان شهید شدن در راه خداست. شعارشان این است: «ای مردم! برای خون خواهی حسین به پا خیزید.» وقتی حرکت می‌کنند، پیشاپیش آنان به فاصلة یک ماه ترس و وحشت حرکت کند، آنان دسته دسته به سوی مولا می‌روند. خدا به وسیلة آنان، امام راستین را یاری می‌فرماید.
استفتاء از مقام معظم رهبری در مورد آموزش نظامی در مسجد
س 394: آیا استفاده از شبستان مسجد براى رشد فکرى، فرهنگى و نظامى (با آموزش هاى نظامى) جوانان جایز است؟ آیا با توجه به کمبود مکان‌هاى اختصاصى مىتوان این کارها را در ایوان مسجد انجام داد؟
ج: این امور تابع کیفیت وقف صحن مسجد و ایوان آن است، و باید از امام جماعت و هیأت امناى مسجد در این‌باره نظر خواهى شود. البته حضور جوانان در مساجد و برپایى درسهاى دینى زیر نظر امام جماعت و هیئت امناى آن کار خوب و مطلوبى است.
نتیجه:
مسجد و منتظر واقعی همچون رشته‌های طنابی در هم تنیده‌اند و هر کدام بر دیگری افتخار می‌کند. از فضیلت حضور در مساجد و جایگاه مقدس آن بر روی زمین و کارکردهای متنوع آن همه آگاه‌اند و حال با وظیفه‌ای از وظایف منتظران حضرت مهدی(عج الله تعالی فرجه الشریف) و حضور گوهروار منتظر در مسجد و ضرورت آموزش نظامی وی در این مکان مقدس جهت آمادگی دائمی آشنا شدیم.
1. شاکری سیدرضا؛ حدیث مسجد؛ تهران: ستاد عالی هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد (1385) ص164.
2. نعمانی محمد بن ابراهیم؛ الغیبه؛ تهران: مکتبته الصدوق (1397ق)؛ ص199.
3. همان، ص320.
4. انفال:60.
5. شیخ صدوق؛کمال الدین و التمام النعمه؛ قم: دارالکتاب الاسلامیه (1395ق)؛ج2،ص673.
6. مجلسی محمد باقر؛ بحارالانوار؛ بیروت: الوفا(1404)؛ ج52، ص308.
7. خامنه‌ای، سید علی؛ اجوبه الاستفتائات؛ تهران: پیام عدالت (1389)؛ ص85.
نویسنده: محمدصادق سروش (نویسنده و پژوهشگر)
پایان پیام/
نظر شما