کنفرانس های بی ثمر برای فشار به سوریه

محمد رضا صوفی/خبرگزاری شبستان: "کنفرانس پاریس" سومین کنفرانس در یک هفته اخیر، پس از "کنفرانس ژنو" و "گردهمایی قاهره" بود که در رابطه با بحران سوریه تشکیل شد و مانند دو کنفرانس قبل بی نتیجه پایان یافت.
شنبه هفته گذشته پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان، عراق، ترکیه و قطر در حالی در ژنو سوئیس گرد هم آمدند که درگیری ها بر سر شرکت کنندگان در این اجلاس، پیش از این فضای اجلاس را تحت تاثیر خود قرار داده بود. پیش از شروع اجلاس روسیه تلاش های بسیاری را برای حضور ایران در این نشست بر اساس وجهه تاثیرگذار این کشور در حل بحران سوریه انجام داده بود. البته این امر مورد تاکید کوفی عنان نیز بود ولی سرانجام فشارهای غرب باعث شد تا از ایران دعوت به عمل نیامده و برای تلطیف فضای اجلاس مقابله به مثل با عربستان نیز صورت گیرد. اما دعوت از قطر که بارها بر آمادگی خود برای خرج دلارهای نفتی به منظور براندازی بشار اسد صحه گذاشته بود، موجب شد که شکست این کنفرانس پیش از شروع پیش بینی شود. ضمن این که عدم حضور نماینده حکومت سوریه به عنوان یکی از طرف های درگیر، بزرگترین اشکال به این کنفرانس را وارد کرد.
بر اساس این پیش بینی ها و به علت پافشاری مخالفان برای سرنگونی حکومت قانونی سوریه، ژنو هیچ نتیجه ی کاربردی را برای حل بحران در سوریه در بر نداشت. حاضران در این نشست که به گروه تماس مشهور شدند بر سر تشکیل دولت انتقالی بی‌طرف به منظور حل و فصل بحران این کشور به توافق رسیدند. اما تفاوت دیدگاه ها موجب شد که برداشت های متفاوتی از این توافق ابراز شود و هیچ راهکار عملی ای برای این منظور اندیشیده نشود. همچنین ترک زود هنگام جلسه از سوی "لاوروف" نتیجه این اجلاس را کاملا بی اثر کرد.
لاوروف و کلینتون که پیش از این کنفرانس، در سن پطرزبورگ با یکدیگر دیدار کرده و پس از آن لاوروف اظهار امیدواری کرده بود کنفرانس ژنو به نتایج خوبی دست پیدا کند، اظهار نظرهای کاملا متفاوتی را در رابطه با این توافق ارائه کردند. در حالی که کلینتون مدعی شد بر سر تشکیل دولت انتقالی بدون حضور بشار اسد به توافق رسیده اند، لاوروف تاکید کرد: "مردم سوریه خود مرحله انتقالی را تعیین خواهند کرد و همه گروه‌ها باید در آن شرکت کنند."
"یانگ جیشی" وزیر خارجه چین نیز گفت که طرح دولت انتقالی باید با موافقت مردم سوریه اجرا شود و نباید از خارج بر این کشور تحمیل شود.
البته اختلاف نظرها داخل مخالفان نیز وجود دارد. حیثم ماله، یکی از چهره‌های قدیمی اپوزیسیون سوریه اظهار نظر کرد: "این توافقنامه هدر دادن زمان است و در کنار بشار اسد و اعضای او در یک دولت حضور نخواهد یافت."
سخنگوی گروه شورای ملی سوریه نیز گفت: "این توافقنامه مبهم است و در آن مکانیزم یا جدول زمانی برای تحقق یافتن وجود ندارد."
بر این اساس برای ایجاد نوعی اتفاق نظر میان مخالفان برای دوره انتقالی، گروه‌های مخالف دولت سوریه، دوشنبه 12 تیر در قاهره پایتخت مصر به میزبانی اتحادیه عرب گردهم آمدند. اما گروه های مخالف در حالی در بیانیه این کنفرانس بر سرنگونی بشار اسد و حمایت از ارتش آزاد سوریه تاکید کردند که ارتش آزاد سوریه این نشست را تحریم کرده و آن را توطئه ای برای بقای بشار اسد خوانده بود. همزمان با برگزاری کنفرانس قاهره، شماری از فعالان به همراه فرماندهان ارتش آزاد سوریه، بیانیه‌ای مشترک صادر کردند و این کنفرانس را فرصتی جدید به نظام بشار اسد برای ادامه کشتار توصیف کردند.
در این بیانیه آمده است: "هیچ راهی برای گفت‌و‌گو با نظام بشار اسد وجود ندارد." این بیانیه شرکت کنندگان در کنفرانس قاهره را متهم کرده است که مجموعه‌ای از خواسته‌ها از جمله دخالت نظامی خارجی، مسلح سازی ارتش آزاد و ایجاد کریدورهای امن را نمی‌پذیرند. ارتش آزاد سوریه و امضا کنندگان بیانیه، با خطرناک توصیف کردن تصمیمات نشست ژنو، آن را تلاشی برای نجات نظام سوریه دانستند.
در روز پنج شنبه گذشته نیز کنفرانس مخالفان دولت سوریه با عنوان ادعایی "دوستان سوریه" در پاریس در حالی برگزار شد که غرب و متحدین منطقه ای آن به دنبال دو هدف از این کنفرانس بودند. اول این که بتوانند تشتت در میان گروه های مخالف را از بین برده و آنها را متحد کنند و دیگر این که طی برنامه ای که از ژنو آغاز شده است، روسیه و چین که این نشست را تحریم کردند، محکوم کنند. بر این اساس انگشت اتهامات به سمت روسیه و چین نشانه رفته است.
کلینتون پس از اجلاس ژنو بار دیگر ماسک انسان دوستی و حقوق بشر را به چهره زده و با اعتماد به نفسی عجیب بدون در نظر گرفتن جنایات آمریکا، اظهار داشت: "اسد همچنان باید برود. او با وجود دستان آلوده به خونش!، هرگز از آزمون جلب رضایت موفق بیرون نخواهد آمد، کاری که ما اینجا کرده ایم از بین بردن این افسانه است که او وسایر کسانی که دستانشان آلوده به خون است، نمی توانند بر سر قدرت بمانند."
در پی این تبلیغات انسان دوستانه هجمه ای شدید بر علیه چین و روسیه شکل گرفت که این دو کشور را عامل ادامه خونریزی ها در سوریه معرفی می کند. این هجمه البته در کنفرانس پاریس ادامه یافت تا شاید بتواند موضع سرسختانه روسها و چینی ها را در برابر اقدامات ضد صلح مخالفان تلطیف کند.
در این رابطه هیلاری کلینتون از پکن و مسکو خواست که در کنار گود نایستند. وی ادامه داد: " روسیه و چین سرانجام مجبور به پرداخت بهای رویکرد خود می شوند، زیرا آنان در روند دستیابی به راه حلی برای سوریه اخلال می کنند. این وضعیت دیگر قابل تحمل نیست."
فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه نیز ضمن بیان حمایت قاطعانه خود از مخالفان دولت سوریه از روسیه و چین خواست رویکرد خود را عوض کنند تا بحران خاتمه پیدا کند.!
اما از سوی دیگر آنچه از سیاست های چین و روسیه برمی آید نشان از عدم عقب نشینی این دو کشور دارد. روسیه حمایت مستقیم از بشار اسد را انکار می کند اما روی نقاط ضعف غرب در حمایت از مخالفین دست گذاشته است و با حمایت از طرحی که مردم سوریه در آن نقش آفرینی کنند، تبلیغات مخرب آنها را تا کنون باطل کرده است. بر این اساس تقابل جدی میان سوریه و چین از یک طرف و غرب از سوی دیگر آغاز شده است. در این رابطه دکتر ولایتی در تحلیلی از اوضاع سوریه اظهار کرد: " امروز روسیه و آمریکا برای اولین بار پس از فروپاشی شوروی رو در روی یکدیگر قرار گرفته‌اند و ما شاهد بروز مقدمات جنگ سرد بین روسیه و چین از یک سو و آمریکا و انگلیس و فرانسه و بقیه غرب از سوی دیگر هستیم و نقطه عزیمت آغاز این جنگ سرد پیش‌بینی می‌شود از منطقه خاورمیانه و سوریه باشد."
با توجه به این موضوع می توان نتیجه گرفت غرب در مصادره سوریه به نفع طرفداران داخلی خود با مشکل عمده ای مواجه است و بحران همچنان در سوریه ادامه پیدا خواهد کرد.
پایان پیام/