خبرگزاری شبستان // قم
یکی از دغدغه های استاندار سابق قم، حجت الاسلام موسی پور، لزوم توجه جدی به معماری اسلامی شهر مقدس قم بود. وی حتی چند ماه پیش در جمع مدیران استانی با بیان اینکه تا کنون صحبت‌های بسیاری در خصوص معماری اسلامی شده است، از عدم انجام اقدام عملی در این خصوص انتقاد کرد.
البته این انتقادات و گلایه ها از کم توجهی و البته در برخی موارد بی توجهی به معماری اسلامی در روند ساخت و ساز و توسعه شهری، بارها و بارها از سوی علما و مراجع معظم تقلید نیز مطرح شده به طوری که به عنوان مثال، آیت الله جوادی آملی، سال گذشته در دیدار اعضای کمیته تخصصی شهرسازی سازمان نظام مهندسی کشور با بیان اینکه در شهرسازی و معماری هر آنچه که عقل آن را فهمید، همان ملاک است، اظهار داشته بود: «باید توجه داشت که معماری اسلامی به آن معنی نیست که آیه‌ای در قرآن باشد تا بر اساس آن عمل کرد اما این گونه می‌توان عنوان کرد، اگر هر چیزی از ابتدا تا انتهای آن محکم و علمی نباشد و بر این اساس عمل نشود آن امر اسلامی نیست.»
این استاد و مفسر برجسته قرآن کریم همچنین در آن جلسه تاکید کرده بود: «ساختن خانه‌هایی با آشپزخانه‌های به اصطلاح اُپن که در آن صاحبخانه نتواند خود را از مهمان مصون و مستور نگه دارد، اسلامی نیست؛ زن باید هنگامی که در خانه مهمانی وجود دارد، بتواند بدون آنکه در معرض دید مهمان باشد کارهای خود را انجام دهد و از نگاه دیگران مصون و محفوظ بماند.».
وی با اشاره به اینکه نمای بیرون منازل باید طوری طراحی شود که خانه ساخته شده بر دیگر منزل‌ها اشراف نداشته باشد، افزوده بود:« منازل در کشورهای غربی دیوار خاصی ندارند و از طریق نرده از یکدیگر جدا می‌شوند و این به دلیل آن است که آنها منزل را به جای پرورشگاه، آسایشگاه می‌پندارند. ».
بازخوانی این بیانات مهم در ایامی که استاندار جدید قم، دوره خدمتگزاری خویش را آغاز کرده است از این رو مهم است که بدانیم معماری اسلامی برگرفته از زبان قرآن است چه آن که عمق و غنای تمدن اسلام را با بهره‌گیری از روح معنویت نشان می‌دهد.
به عبارت دیگر، ارتباط معماری با دین اسلام نشانه اعتقاد به توحید، ایمان و عمل به آموزه ها و تعالیم دین اسلام است. از دیرباز معماری اسلامی هنری بوده که نه تنها در اماکن دینی چون مساجد مورد استفاده قرار می گرفته بلکه از آن در ساخت مدارس، ضریح ها و قصرها و حتی خانه ها و حمام ها نیز بهره گرفته می شده است.
بر اساس آموزه‌های شرع مقدس اسلام، شهر به عنوان محل آسایش انسان باید عاری از هر نوع آلودگی و مزاحمت باشد؛ خواه این مزاحمت جسم او را تهدید کند و یا روح و روانش را.
امروزه مسئله مهم این است که در جامعه اسلامی بسیاری از سنت‌های اسلامی در شهرسازی مورد غفلت واقع شده و شهرها رنگ و جلوه غربی به خود گرفته است که متاسفانه این وضعیت نگران کننده بیش از هر نقطه دیگری در کلان شهرهای کشور همچون تهران، اصفهان، مشهد مقدس و تا حدی هم در شهر مقدس قم مشاهده می شود.
در خاتمه نوشتار هم اینکه مسئولان و مردم باید به هوش باشند خدای ناکرده گرایش ما به سمت شهرسازی مدرن و چشم نواز به گونه ای نباشد که بعد ها در دامی بیفتیم که امروز بسیاری از شهرهای کشور مسلمان و تاریخی ترکیه به جهت از دست دادن معماری اسلامی خود و حرکت بر قاعده کشورهای غربی به آن دچار شده اند.
پایان پیام/
نظر شما