صالح اطهری فرد، قاری بین المللی قرآن درباره چرایی ضعف آموزش و پرورش در تربیت چهره های مستعد و زبده قرآنی در سال های اخیر به خبرنگار شبستان گفت: بی تردید اصلی ترین دلیل این افول در مقایسه با دهه های 60 و 70 شمسی، نبود دید کیفی در آموزش های قرآنی است. اگرچه این نقیصه درباره همه دروس صدق می کند اما حداقل در ظاهر به ریاضی و فیزیک توجه می شود، امری که برای قرآن حتی در ظاهر رخ نمی دهد.
وی اظهار کرد: متاسفانه خروجی آموزش و پرورش درباره دیگر دروس نیز در مقایسه با گذشته ضعف های جدی دارد. در شرایط کنونی دانش آموزان حیل مختلف را برای کسب نمره به کار می برند جز درس خواندن؛ نتیجه چنین وضعیتی خروجی های در باطن بی سواد است. البته این نقیصه در دانشگاه ها نیز وجود دارد. از طرف دیگر خانواده ها نیز در مقایسه با سایر دروس به پیشرفت فرزندانشان در درس قرآن اهمیتی نمی دهند. عدم حضور اولیاء در مدارس و ابراز نگرانی از وضعیت فرزندانشان در این درس بهترین شاهد بر این مدعا است.
اطهری فرد با بیان این مطلب که امروزه دانش آموزان انگیزه سال های قبل را در ورود به فعالیت های قرآنی ندارند، ادامه داد: باید توجه داشت فضای حاکم بر جامعه در دهه 60 و اوایل دهه 70 به دلیل تقارن زمانی با دوران دفاع مقدس با روزگار کنونی متفاوت بود. ما از آن دوران فاصله گرفته ایم تا جایی که حتی فرزندان رزمندگان هم دیگر شباهتی به آنچه پدرانشان به آنها پایبند بودند، ندارند.
دولت ها نقش خود را ایفا نکردند!
نفر نخست بیست و پنجمین دوره مسابقات بین المللی قرآن تصریح کرد: سفر نخستین گروه از قراء مصری به ایران در سال 68 جذابیت های بسیاری را در نسل نوجوان و جوان آن دوران برای ورود جدی و حرفه ای به فعالیت های قرآنی به ویژه در امر قرائت ایجاد کرد. اگرچه در ابتدا قرائت مهم بود اما به مرور زمان دنبال نکردن مفاهیم و معارف وحی در کنار ظواهر باعث شد که از مسیر اصلی دور شویم. البته در این میان دولت ها نیز آن نقشی را که باید ایفا نکردند.
وی رخدادهای دینی قرآنی دهه های 60 و 70 را به انفجار تشبیه کرد و افزود: اکنون دیگر نه کمیت و کیفیت محافل و مجالس قرآنی با این دهه ها برابری می کند و نه جایگاه معلمان قرآن تبیین شده است. آموزش و پرورش باید برای رشد فعالیت های قرآنی در سطح مدارس و دستیابی به خروجی های مطلوب پیش از هر اقدامی دید خود را تغییر دهد. اینکه با بیان سخنان زیبا بدون تغییر در نگاه ها راه به جایی نمی بریم.
اطهری فرد با ابراز گلایه از عدم تطابق حرف و عمل بسیاری از مسئولان به ویژه مدیران میانی درباره قرآن ابراز کرد: اگر تاکیدات و پیگیری های رهبر معظم انقلاب نبود معلوم نیست چه بر سر قرآن و اهل آن می آمد. خود من بعد از 20 سال سابقه تدریس قرآن ندیده ام که فرزند یکی از مسئولان حتی در سطوح میانی در جلسات شرکت کند. این چه معنایی می تواند داشته باشد جز اینکه ما درباره قرآن گرفتار بازی با کلمات و الفاظ شده ایم!
وی با اشاره به وجود مشکلات مدیریتی آموزش و پرورش به دلیل گستردگی دامنه مخاطبان در سطح کشور عنوان کرد: این مشکلات باعث شده که علی رغم تصویب و تایید طرح های خوب و کاربردی در سطح کلان و توسط وزیر به دلیل کوتاهی مسئولان میانی خروجی های مدنظر به دست نیاید. البته غفلت از شرایط و تسهیلاتی که باید برای معلم و مدرس قرآن در راستای اجرای طرح های مصوب فراهم شود نیز در این میان تاثیرات سوء داشته است.
شیوه هیئتی در اداره فعالیت های قرآنی جواب نمی دهد
اطهری فرد با بیان این مطلب که نمی توان فعالیت های قرآنی را به شیوه هیئتی اداره و ساماندهی کرد، ادامه داد: ابتر ماندن بسیاری از طرح های مصوب قرآنی به دلیل بی توجهی به این اصل مهم است. اینکه بدون کارشناسی های لازم و بدون تعریف شاخص ها طرحی تصویب و ابلاغ می شود منجر شده که طرح ها منفعلانه اجرا شوند. چراکه وقت و هزینه لازم صرف آنها نشده است.
مدرس قرآن کمی گرایی و اتکای صرف به آمار و ارقام را فاقد خروجی اثرگذار در حوزه تربیت چهره های نخبه دانست و تاکید کرد: متاسفانه هیچ یک از این آمارها کیفی نیست. به عنوان مثال بنابر آمارهای اعلام شده چهار میلیون نفر در نهضت ملی حفظ قرآن ثبت نام کرده اند چقدر بر سنجش کیفی محفوظات حداقل 400 نفر از آنها تلاش شده است؟
نمی خواهند صاحب نظران قرآنی در راس باشند
وی در پاسخ به این سوال که چگونه می توان از این وضعیت رهایی یافت، تصریح کرد: استفاده از نیروها و متخصصان قرآن در جایگاه کارشناس و مشاوره نخستین گام در این مسیر است. متاسفانه امروز جایی برای حضور کارشناسان قرآنی در طرح های مصوب آموزش و پرورش دیده نشده به گونه ای که حتی می توان گفت رویکردی وجود دارد مبنی بر اینکه صاحبنظران قرآنی در راس نباشند....
اطهری فرد طرح این گلایه ها و دلسوزی ها را دلیل بر نفی هر آنچه انجام شده ندانست و گفت: این انتقادات برای آن است که فارغ از آمارزدگی بتوان کیفیت را ارتقا داد. به عنوان مثال در اجرای طرح مدارس قرآنی که پس از اتمام ساعت اصلی تدوین شده است مسئله خستگی و گرسنگی دانش آموز در آن ساعت از روز در حالی که که سه زنگ درسی را گذرانده اند در حاشیه قرار گرفته است.
وی افزود: این در حالی است که بی توجه به این مسئله خود ضدتبلیغ است. چراکه بخش اعظم دانش آموزان حاضر در این مدارس به خانواده هایی تعلق دارند که از نظر انس با کتاب وحی در سطح پایین قرار دارند. از این رو در ساعت اوج خستگی و گرسنگی حضور در مدارس قرآنی بیشتر آنها را از مسیر دور می کند تا جذبشان کند.
اطهری فرد با بیان این مطلب که طرح مدارس قرآنی خیلی سریع وارد فاز اجرا شد، عنوان کرد: من با تجربه شخصی خود به این نتجیه رسیده ام که کلاس های تشکیل شده در این مدارس به نظر حضور قرآن آموزان همگن نیستند. چراکه 90 درصد مخالف این آموزش ها و تنها 10 درصد موافق هستند از این رو در هر جلسه از 30 نفر، 20 نفر غیبت دارند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این در بخش تامین نیروی انسانی مورد نیاز هم کار به معلمانی واگذار شده که تجربه و صلاحیت لازم برای اداره این کلاس ها را ندارند. به نظر می رسد برخورد قشری و کمی گرایی باعث شده علی رغم تعدد فعالیت های قرآنی خروجی ملموس و قابل عرضه ای بدست نیاید.
پایان پیام/
نظر شما