دکتر منصور رستگار فسایی، پژوهشگر ادبیات با بیان اینکه شاهنامه پژوهی در ایران جریانی مبتنی بر اصالت علم است به خبرنگار شبستان، گفت: وقتی ما از شاهنامه پژوهی صحبت می کنیم سخن از جریانی مبتنی بر علم و اصالت است در این مبنا شاهنامه پژوهی بر بنیانهای استوار و دانش شناسانه همراه می شود و از اینجاست که اساس کارها را می بینیم.
وی افزود: از وقتی که شاهنامه پژوهی موردتوجه علمی قرار گرفت در چند زمینه کارهای تصحیح متن شاهنامه با رشد فضای تحقیقاتی در جامعه یک گام رو به جلو رفت در دوره قاجار برای اولین بار این جریان به صورت متداوم با چاپ شاهنامه های خطی نستعلیق و نسخ منتشر شد.
وی تصریح کرد: این نوع شاهنامه ها عطش عمومی را پاسخ نداد به تدریج نسخه هایی که سخت خوانده می شد کنار گذاشته شد و چاپ هایی که از تکنیک و فن بیشتری برخوردار بود. به صورت سربی منتشر می شد و بعدها به عنوان آفست مورد اساس قرار گرفت.
وی یادآور شد: درهمین دوره ها شاهنامه بروخیم پدید آمد که اساسنامه شاهنامه ژول مول بود و روند جدیدی در شاهنامه پژوهی براساس چاپ های بروخیم و ژول و مول شکل گرفت.
وی سپس خاطرنشان کرد: اما شاهنامه چاپ مسکو تحقیقی بر مبنای نسخ بود که دقت خاصی بر جنبه های الحاقی داشت و موارد اختلاف نسخه های دیگر را نیز مورد توجه قرار می داد و البته بعد از چاپ مسکو شاهنامه پژوهی به سمت درست تری حرکت کرد.
دکتر رستگار فسایی در ادامه این مطلب، گفت: وقتی ما در حوزه شاهنامه پژوهی به چاپ مسکو می رسیم، به سمت علمی شدن بر پایه متن معتبر و نسبتاً درست از جهت حروف پیش رفته ایم و در این کار زحمات فراوانی کشیده شده است و همین پژوهش ها نقطه عطفی در شاهنامه پژوهی است.
دکتر سعید حمیدیان نقایص فنی و متنی چاپ مسکو را برطرف کرد
وی ادامه داد: بعدها دکتر سعید حمیدیان یک ایرانی که اهلیت کامل به کار شاهنامه پژوهی داشت نقایص فنی و متنی چاپ مسکو را برطرف کرد و ما می بینیم که مرحوم مینوی و محمدامین ریاحی نیز در این زمینه تحقیقات فراوان و ارزنده ای را ارایه دادند چنانکه استاد مینوی با صلاحیت کامل این کار را انجام داد و در بنیاد شاهنامه از محققان دعوت کرد. که همکاری لازم را داشته باشند و در متن شناسی شاهنامه قسمت هایی که توسط او تصحیح شده، می تواند چراغ راهی علاقه مندان به شاهنامه باشد.
نویسنده «اژدها در اساطیر» در ادامه با تاکید بر اینکه کار استاد مینوی در شاهنامه پژوهیکاری کاملاً معتبر است، تصریح کرد: کسانی که بر پایه علمی به کار شاهنامه پژوهی می پردازند اظهارنظرهای سلیقه ای نکرده و روش آنها مبتنی بر یافته های علمی است که براساس روش های دقیق و فرایند مقایسه علمی و پژوهشی شکل گرفته است.
وی شاهنامه دکتر خالقی مطلق را که براساس نسخه فلورانس و با مقایسه با همه متنهای دیگر تصحیح شده را یکی از بهترین منابع دانست و گفت: میزان منابع و متنهایی که در دست دکتر خالقی مطلق بوده کار او را به یکی از بهترین کارها تبدیل کرده است و به دو جهت این اثر بسیار مهم و معتبر است نخست روش کاری که وی انتخاب کرده و دیگر از نظر کیفی و متنی این نسخه متنی قابل قبول دارد.
وی سپس عنوان کرد:با چاپ نسخه واقعیت های فضا برای مقایسه های علمی دقیق تر در حوزه شاهنامه پژوهی فراهم شد. چنانکه ما در نسخه خالقی مطلق می بینیم که خود خالقی مطلق به کم و کاستی های آن از نظر علمی کاملاً واقف است و انتقادهای علمی صحیح را می پذیرد.
رستگار فسایی عنوان کرد: اما شاهنامه خالقی مطلق یک مشکل داشت و آن اینکه در خارج از کشور چاپ شده بود و بسیار گران بود که البته انتشارات روزبهان خواست ان را در ایران تکثیر کند که نتوانست، با این وجود کار دایرة المعارف بزرگ اسلامی که توانست این کار را انجام دهد بسیار قابل تقدیر است.
برای تدریس زبان فارسی در دنیا متن قابل استناد و معتبر نداریم
وی سپس، گفت: بنیاد دایرة المعارف اسلامی باید در زمینه این شاهنامه تلاش کند که آن را به صورت پی دی اف و با توجه به هزینه ها بر روی اینترنت قرار دهد درست مانند شاهنامه چاپ مسکو و لغت نامه دهخدا چرا که چنین متن بزرگی تنها نباید در کتابفروشی ها بماند و به صورت کاغذی و کتابی باشد بلکه اگر آن را روی اینترنت قرار دهیم و به صورت منطقی قابل خرید و استفاده باشد مردم بیشتری در سراسر دنیا از آن استفاده کنند.
وی با بیان اینکه در بیش از 10 کشور به تدریس زبان فارسی پرداخته ام گفت: با تجربه ای که از بودن در این کشورها پیدا کرده ام این است که ما برای تدریس زبان فارسی در دنیا متن قابل استناد و معتبر نداریم که اگر متون قابل استناد و معتبر ما بر روی اینترنت قرار گیرد کاربران زبان فارسی و علاقه مندان به آن بهتر می توانند از این متون استفاده کنند.
پایان پیام/
نظر شما