امامزاده حسین همدان مهجور مانده است

 خبرگزاری شبستان/ همدان

امامزاده حسین معروف به "شاهزاده حسین" یکی از زیارتگاه های شهر همدان در جوار میدان بزرگ این شهر معروف به "میدان امام" واقع است.

 ورود به این امامزاده از حیاطی تقریبا وسیع و مشجر است و در جبهه ­های غربی و شمالی حیاط حجره و اطاق هایی است که در حال حاضر به عنوان دارالقرآن دفتر آستانه و کتابخانه، مورد استفاده هستند.

 در یکی از حجره های شمالی قبر دو تن از شاعران بزرگ سده اخیر به نام های علی محمد آزاد همدانی و غمام همدانی قرار دارند.

در ورود به حرم و داخل بقعه نخست ایوانی است بلند و زیبا با کاشی های رنگین که بدنه و طاق را پوشش داده است. در میانه کاشیکاری ها آیات قرآن به خط زیبای نستعلیق در ردیف های منظم به چشم می خورند.

حرم یا شبستان فضایی بزرگ، هشت ضلعی، به طول هر ضلع 5/3 متر است که به حرم حالتی دلنواز و خوشایند بخشیده است. طاق نماهایی به عمق 5/1 متر در هر ضلع وجود دارد که به وسعت فضا می افزاید.

 ضریح فلزی بزرگ نقره کوب در میانه حرم به شکل مکعب است که در درون آن سنگ قبری گذاشته شده که روی آن پارچه ای از نوع ترمه افتاده است.

 تمامی دیواره های شبستان آینه کاریست نمای چیده شده قطعات ریز آینه بسیار زیبا و جالب توجه است. کف شبستان تا شروع آینه کاری ها با سنگ مرمر کرم پوشیده شده اند.

 در ارتفاع تقریباً 3 متری در گوشه هر یک از اضلاع هشت گانه گوشواره ای مقرنس کاری شده است که در حقیقت پایه طاق مدور پوششی یا سقفی بنا است. گنبد پوششی بنا از نوع گنبدهای دوپوش است.

 ساختمان بنای امامزاده را از بناهای دوره صفویه دانسته اند که البته در دوره قاجار نیز برخی تغییرات در آن صورت گرفته است.

معمرین قدمت نخستین بنای این زیارتگاه را پیش از دوره ایلخانیان دانسته اند و تاریخ نگاران نیز به این معتقد هستند و آن را در دوره هلاکوخان (654-663 هجری قمری) می دانند.

 بقعه شاهزاده حسین (ع)
بقعه امامزاده حسین بن علی النقی (ع) یا آن چنانکه در همدان معروف است، شاهزاده حسین از نظر معماری بسیار زیبا بوده و از چندین بخش مختلف شامل ایوان ورودی، شبستان پیشین، اتاق مقبره و سرداب تشکیل شده است و مرمت‌ها و نوسازی‌های این بنا در چند سال اخیر بر زیبایی این مکان افزوده است.

این بنا با وجود داشتن وضعیت مطلوب ظاهری، هویت تاریخی مشخصی ندارد و به اعتقاد برخی از نسب‌شناسان و تباردانان، مزار مزبور مدفن یکی از فرزندان امام علی بن النقی (ع) به نام حسین عموی بزرگوار امام زمان(عج) است.

بنای بقعه امامزاده حسین(ع)

ساختمان بنای امامزاده شاهزاده حسین همدان را از بناهای دوره صفویه دانسته‌اند، البته در دوره قاجار ن برخی تغییرات در آن صورت گرفته است.

معمرین همدان قدمت نخستین بنای این زیارتگاه را پیش از دوره ایلخانیان دانسته اند و تاریخ‌نگاران به این معتقد هستند که در دوره قاجار برخی تغییرات در آن صورت گرفته و آن را در دوره هلاکوخان (654-663 ه ق) می‌دانند.

وسعت بقعه شاهزاده حسین(ع)
بقعه امامزاده حسین در همدان در حال حاضر یکی از مکان‌های مورد توجه مردم است و در سال‌های اخیر و پس از بازسازی و مرمت بنا به محلی برای برپایی مراسم مذهبی تبدیل شده است.

این مکان بیش از یک هزار و 300 مترمربع وسعت دارد و با معماری شکیل، امکانات ویژه‌ای در آن تعبیه شده است.

درب بقعه
امامزاده دری قدیمی و کوچک از سمت جنوبی مقابل بقعه دارد که از بازارچه پهلویی به خیابان ارتباط پیدا می‌کند.

در بالای سر آن لوحی سنگی کوچک به اندازه 30 و 50 سانتیمتر نصب شده که به روی آن آیه مبارکه "سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین " حک شده است.

جهت بقعه
در جبهه‌های غربی و شمالی حیاط حجره و اطاق‌هایی است و در یکی از حجره‌های شمالی قبر دو تن از شاعران سده اخیر همدان به نام‌های علیمحمد آزاد همدانی و غمام همدانی قرار دارند.

حرم بقعه
ورود به حرم و داخل بقعه از سمت غربی است که نخست ایوانی است بلند و زیبا با کاشی‌های رنگین که بدنه و طاق ایوان را پوشش داده است.

در میانه کاشی کاری‌ها آیات قرآن به خط زیبای نستعلیق در ردیف‌های منظم به چشم می‌خورند و بعد از این ایوان، رواق آینه‌کاری شده مجلل و بزرگی قرار دارد که پس از عبور از آن به شبستان حرم وارد می‌شویم.

دیواره‌های رواق آینه‌کاری است که آیات کلام‌الله با خط نستعلیق زینت‌بخش آینه کاری‌هاست.

شبستان بقعه
حرم یا شبستان فضایی بزرگ، هشت ضلعی، به طول هر ضلع 5/3 متر است. فضای باز این قسمت به حرم حالتی دلنواز و خوشایند بخشیده است. طاق نماهایی به عمق 5/1 متر در هر ضلع وجود دارد که به وسعت فضا می‌افزاید.

 ضریح

ضریح فلزی بزرگ نقره کوب در میانه حرم است. ضریح به شکل مکعب با ابعاد تقریباً 5/2 متر است. در درون ضریح سنگ قبری گذاشته شده که سانتی متری کف تا عمق طاق آینه کاری است.

 گنبد بقعه
گنبد این بقعه دوپوش است به علاوه دارای سردابه یا دخمه زیرین است و قبر اصلی در زیر کف حرم است و سنگ داخل ضریح حالت نمادین دارد.

فرد مدفون شده از نوادگان اطروش از نواده‌های ابوالقاسم بطحایی کوچیده از علویان طبرستان به همدان است.

مقبره های معروف در شاهزاده حسین (ع)
علاوه بر آن حضرت، تعدادی از رجال علم و ادب و یا وابستگان حکومت های وقت نیز در جوار این مقبره مدفون است، از جمله "آباغا خان" فرزند هلاکوخان مغول، سرشاه سلطان حسین صفوی و یکی از احفاد خواجه نصیر الدین طوسی است.

 وسعت آستان مقدس امامزاده حسین با احتساب اضافه شدن بانک ملی به آستان، بیش از سه هزار و 500 مترمربع می شود.

حجت الاسلام محمد صالحی، مدیر کل اداره اوقاف و امور خیریه استان همدان، با بیان این مطلب به خبرنگار شبستان گفت: این امامزاده که عموی بلافصل امام زمان (عج) است متاسفانه مظلوم واقع شده است.

وی با بیان اینکه اطلاعات کافی از این امامزاده برای مردم دین مدار همدان و کشور بازگو نشده است، اضافه کرد: این امامزاده باید با تمام تلاش برای مردم معرفی شود.

وی با اشاره به مشکلات این امامزاده تصریح کرد: علیرغم گذشت چند سال از صدور حکم تخلیه برای بانک ملی میدان امام خمینی(ره) شهر همدان که در زمین های وقفی آستان شاهزاده حسین (ع) ساخته شده، هیچ اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.

مدیر کل اداره اوقاف و امور خیریه استان گفت: متاسفانه به دلیل شرایط حاکم بر کشور در نظام ستم‌شاهی بخشی از املاک موقوفه امامزاده حسین در اختیار بانک ملی قرار گرفته که بارگاه را محاصره کرده است.

حجت الاسلام صالحی با بیان اینکه بنا به اعلام ارگان های رسمی از جمله اوقاف هم اکنون سند رسمی عرصه و اعیان ساختمان بانک ملی به نام امامزاده است، اضافه کرد: مسئولان نسبت به تخلیه و تحویل آن جهت الحاق به محدوده آستان امتناع می‌کنند و این در حالیست که طی مکاتبات انجام شده با بانک ملی مرکزی و سازمان اوقاف و امور خیریه کشور مبنی بر ملحق کردن بانک ملی به آستان مقدس، حکم صادر شده حکایت از تعلق عرصه و اعیان بانک ملی به سازمان اوقاف و امور خیریه دارد.

وی تصریح کرد: این موضوع در سفر اول هیئت دولت به استان همدان مطرح شد ولی تا کنون اقدامی در راستای تخریب بانک ملی صورت نگرفته است.

وی، وسعت بانک ملی در محدوده بقعه متبرکه حضرت حسین بن علی النقی (ع) را یک هزار و 680 مترمربع عنوان کرد و اظهار داشت: وسعت آستان مقدس امامزاده حسین با احتساب اضافه شدن بانک ملی به آستان، بیش از 3 هزار و 500 مترمربع خواهد شد.

مدیر کل اداره اوقاف و امور خیریه استان گفت: با وجود اینکه دادگاه تجدید نظر، حکم بر تخلیه ملک بانک ملی میدان امام را داده اما دستگاه قضایی استان همدان مانع اجرای حکم شده است.

حجت‌الاسلام صالحی در خصوص وضعیت فعلی ملک موقوفی بانک ملی، اضافه کرد: از نظر اداره کل اوقاف و امور خیریه استان همدان محکومیت بانک ملی مبنی بر تخلیه ملک بنابر حکم قطعی دادگاه تجدیدنظر ضروری است.

وی تصریح کرد: زمین بانک ملی وقف امامزاده شاهزاده حسین (ع) است که در صورت اجرای حکم این امامزاده از مهجوریت در می‌آید.

وی اظهار داشت: هدف اداره اوقاف این موضوع است که اتصال زمین بانک به امامزاده با اصل حفظ ظاهر بیرونی میراث فرهنگی صورت بگیرد تا به بافت سنتی این ناحیه آسیب وارد نشود.

 شایان ذکر است، مقبره امامزاده حسین، طی شماره 1707/3 و در تاریخ 7 خرداد سال 1365 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.

پایان پیام/