به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر محمد باقر خرمشاد، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در کنفرانس بین‌المللی ادیان و بیداری معاصر که صبح امروز در مرکز مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه برگزار شد با طرح سؤالاتی مبنی بر اینکه چه نسبتی میان ادیان و پدیده بیداری اسلامی وجود دارد؟ علل و عوامل بیداری چیست؟ در آغاز قرن 21 و هزاره سوم نقش ادیان، حرکت‌ها و جنبش‌های امروزی چیست؟ و آیا می‌توان آنچه را که در جهان امروز اعم از جهان اسلام و غیر اسلام جاری است بدون در نظر گرفتن دین تحلیل کرد؟ گفت: با توجه به آنچه امروز در حرکت‌ها و جنبش‌ها می‌بینیم آنهایی که می‌گفتند ارزش دین منسوخ شده و متعلق به سنت است و سنت با مدرنیته محکوم به مرگ است باید ببینند چگونه ارزش‌های دینی به مطالبه حرکت‌ها تبدیل شده است.
وی افزود: ارزش‌هایی مثل عدالت، معنویت، اخلاق، کرامت الهی انسان، عزت فکری و طبیعی انسان به عنوان گفتمان بیداری جهانی به حساب می‌آیند و این امر بازگشت به دین را نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: بازگشت دین به این دلیل نیست که ادیان، ادیان حقیقی، فراتاریخی، فرافرهنگی، فرامکانی و فرازمانی هستند بلکه انسان امروزی مثل انسان هر روز و هر دوره دیگر به دلیل انسان‌بودن نیازمند به دین و ارزش‌های دینی است و اساسا دین بخشی از وجود انسان است و انکار آن انکار بخشی از خود انسان است که ناشدنی است.
دکتر خرمشاد با اشاره به رویکرد قرآنی درباره اسلام اظهار داشت: دین اسلام رهایی‌بخش و بیدارگر است و نور را در نقطه مقابل ظلمت و بیدارگری را در نقطه مقابل افیون و خواب‌زدگی قرار داده است.
وی همچنین تصریح کرد: در سوره اعراب آیه 157 دعوت اولیه اسلام به بندگی خداوند است که در بقیه ادیان نیز این‌گونه بوده است و رسالت همه پیامبران در همه امت‌ها دعوت به بندگی خداوند و دوری از بندگی غیر خدا و طاغوت بوده است.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به دومین آیه از سوره جمعه گفت: رسالت پیامبر (ص) این بود که آیات خداوند را برای مردم بخواند و آنان را به تزکیه دعوت کند، تعلیم کتاب دهد و حکمت بیاموزد و با توجه به آیات قرآنی جوهره دین علاوه بر بندگی خداوند، شناخت آیات، نشانه‌های الهی و تزکیه انسان‌ها از مادیت صرف، آموزش و تعلیم و حکمت است که حکمت فراتر از علم و فلسفه است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: وظیفه دین گشودن غل و زنجیرهایی است که بر پای آدمیان زده می‌شود، دین روشنگر است، هدایت را از ضلالت جدا می‌کند، هدف دین برقراری قسط و عدالت است.
دکتر خرمشاد اظهار داشت: با این وجود همه موضوعاتی که دین مبلغ آن است بدون اراده آدمیان محقق نمی شود؛ در نتیجه نگاه اسلام از زبان قرآن این است که جوهر دین نور و بیدارگر و رهایی‌بخش است.
وی درباره جنبش‌های اجتماعی به دو رویکرد اضافه کرد و گفت: در جامعه‌شناسی اجتماعی سیاسی جنبش‌های اجتماعی به قدیم و جدید تقسیم می‌شوند که جنبش قدیم شامل ناسیونالیستی و کارگری چپ و جدید شامل جنبش دانشجویی 1968 فرانسه و جنبش صلح و غیره می‌شود اما اگر بخواهیم آنچه را در جهان امروز در حال اتفاق است تحلیل کنیم باید بگوییم که ما با موج جدیدی از جنبش‌های اجتماعی مواجه هستیم که جنبش فرارو است و در این همایش‌ها با حضور رهبران دینی باید به این امر پرداخته شود.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به قالب دیگر جنبش‌های جدید اجتماعی اشاره و خاطرنشان کرد: می‌توانیم این الگو و رویکرد را به دو دسته درون‌بینی و برون‌بینی تقسیم کنیم که دین در هر دوی اینها مشترک است و بدون حضور دین نمی‌توان آن را مورد بررسی قرار داد.
وی ادامه داد: یکی از بازتاب‌های انقلاب اسلامی ایران بازگشت فرهنگ و دین بوده است.
وی درباره تحلیل برون‌دینی جنبش‌های اجتماعی گفت: ارزش‌های انسانی که ادیان بر آن تأکید کرده‌اند نشان می‌دهد زمان آن رسیده تا مدرنیته از غرور دست بکشد و کاپیتالیسم اعلام کند که دوران سرمایه‌داری به پایان رسیده و انسان به دلیل انسان‌بودن با دین زندگی می‌کند و به دین نیازمند است.
پایان پیام/
نظر شما