شبکه سازی امام هادی(ع) برای احیای اسلام ناب/علی النقی(ع)پیشتاز و پرچم دار مبارزه با انحرافات بود

خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛زینب روحانی مقدم

 

سامرا امروز در تب و تاب غم از دست دادن عزیزی به سر می برد که اسوه بشریت بود و هدایت امت از میان امواج متراکم کفر را بر عهده داشت و در مقابل  طوفان و گردباد اختلافات فکری و فرهنگی زمان خود ایستادگی کرد؛ آری امروز شیعیان دهمین اختر آسمانی خود را یعنی امام هادی(ع) را از دست دادند.

 

امام هادی (ع) کسی است که در برابر دام و دانه منافقان و عالمان درباری و سلطه سازمان یافته ظلم و بیدادگری با جان و دل ایستاد و نگذاشت چراغ توحید و مهدویت خاموش شود و رسالتی سنگین و دشوار جهت نجات بشریت از ظلمات به سوی نور در آن دوران خفقان بر عهده داشت.

 

*مروری بر زندگی خورشید رهنما

دهمین پیشوای شیعیان، حضرت امام علی بن محمد الهادی علیه السلام در نیمه ذیحجه، سال 212 هجری در «صریا» متولد شد. نام مبارکش «علی»، کنیه اش «ابوالحسن»، و القابش: «نجیب»، «مرتضی»، «هادی»، «نقی»، «عالم»، «فقیه»، «امین»، «مؤتمن»، «طیب»، «متوکل» و «عسکری» می باشد و مشهورتر از همه «هادی» و «نقی» است.

 

امام هادی (ع) در خاندانی پا به عرصه جهان هستی گشود که اخلاق و انسانی مجّسم بودند، ادب و محبت بر سراسر این خانواده سایه گستر بود؛ کودک به بزرگ احترام می گذاشت و بزرگ در محبت و مهر به کودک پیش قدم بود.

 

امام هادی، حضرت علی بن محمد النقی و معروف به ابن الرضا(ع) خورشید نورافشانی بود که از سال های 220ق تا سال 254 رسالت رهبری و هدایت امت بزرگ اسلامی را بر دوش داشت و حدود سی و چهار سال ناخدای کشتی اسلام در میان امواج وحشتناک عصر عباسی بود.

 

آن بزرگوار در تاریک ترین روزگار سلطه اشرار به زندگی بشریت نور و گرمی بخشید و در دشوارترین شرایط فرزندان پیامبر و قرآن را حمایت و سرپرستی کرد.

 

هادی آل محمد(ع) هم قبله را به خوبی می شناخت، هم قبیله را، هم مردم را، هم مردان ساحت سیاست را، او راه دست یابی به مقام قرب خدا را از اولیای او آموخته بود و از حیله ها و نیرنگ ها و مطامع و خواسته های دشمنان توحید و عدالت آگاه بود.

 

خورشید سامرا، ضعف ها و کمبود ها و جهل و غفلت عمومی و بیماری انسانه ای عصر خویش را به خوبی می شناخت و قربانیان بیماری های اجتماعی را می دید و از درد و رنج و مشکلات زندگی مردم می سوخت؛ پزشکی بود که با مریض به خوبی آشنا و مهربان بود و آفات و آسیب ها و خطرها و بیماری ها مسلمانان و نامسلمانان را به خوبی تشخیص می داد.

 

ایشان در حدود 41 سال زندگی و سی و چند سال رهبری، بر آسمان زندگی بشریت فروغ هدایت پاشید و خورشیدوار گمشدگان وادی غفلت و حیرت و گرفتاران کویر شرک و بیداد را رهایی بخشید.

 

در روزگاری که جهل و غفلت عمومی از یک سو و شهوات و شبهات حکومتی از سوی دیگر، فضای زندگی را از ظلمت و ظلم پر کرده بود و به دست گرفتن شمعی کوچک هم، گناهی بزرگ تلقّی می شد، هادی امت، خورشیدوار بر آفاق زندگی بشریت تابیدن گرفت و بشریت مظلوم و حق طلب را از افتادن در پرتگاه هواپرستی و جهالت و چاهسار بیداد و کفر و شرک و نفاق مصون داشت.

 

امام هادی(ع) همچون نیاکان خود در برابر ناملایمات بردبار بود و تا جایی که مصلحت اسلام ایجاب می کرد با دشمنان حق و ناسزاگویان و اهانت کنندگان به ساحت مقدس آن حضرت، با بردباری برخورد می کرد.

 

امام هادی (ع) در بزرگداشت دانشمندان و اندیشمندان می کوشید و به آنها توجّهی خاصّ داشت و آنان را بر دیگر مردم برتر می شمرد؛ زیرا آنان سرچشمه نور و آگاهی در زمین هستند.

 

امام هادی(ع) با آنکه در شرایط سختی بود ولی به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه‌اش توجه خاصی داشت و با همه محدودیت‌ها و اعمال بازداشت خانگی و محاصره و تجسس و هجوم وقت و بی‌وقت به خانه‌اش، آن حضرت(ع) به اشکال گوناگون فضای سیاسی جامعه را تبیین می کرد.

 

*نفوذ معنوی امام هادی(ع) در بین مردم

گفتگوی خبرنگار شبستان با حجت الاسلام «علیرضا زارعی»، کارشناس مذهبی و امام جمعه بشرویه در خصوص خورشید سامرا را در زیر می‌خوانید؛

 

۱-امام هادی (ع) در دوران امامت خود چه سختی هایی را متحمل شدند؟ شاید بتوان گفت یکی از سخت‌ترین دوران های امامت ائمه معصومین علیه السلام دوران امامت امام هادی علیه السلام بود. دشمن در راستای منزوی کردن ائمه معصومین علیهم السلام یکی از راهکارهایی که پیش رو گرفته بود بحث تبعید ائمه معصومین علیهم السلام بود.

 

به جهت نفوذ معنوی که ائمه معصومین علیه السلام به ویژه امام هادی علیه السلام در بین مردم داشتن دشمن حضرت رو تبعید کردند و محصورکردن در سامرا ۲۰سال محصور بودن شاید سخت ترین دوره امامت امام هادی علیه السلام بود و نهایتا آن حضرت را به شهادت رساندند.

 

۲-امام هادی (ع) چه شیوه ای را برای دفاع از توحید و مقابله با خرافات و اندیشه های انحرافی پیش گرفتند؟ در زمان امام هادی علیه السلام بحث خرافات و اندیشه های انحرافی افزایش یافته بود و ایشان در جهت دفاع از توحید شیوه های مختلفی را پیش گرفتند.

 

با توجه به اینکه عرفان های نوظهور و اندیشه‌های انحراف در جامعه آن روز اتفاق افتاده بود و در آن زمان حضرت هادی (ع) از یک ظریفیت و عمق راهبردی و گستره و یک نوع نفوذ و اثربخشی در بین مردم برخوردار بودند.

 

یکی از شیوه های مبارزاتی امام هادی (ع) برای اینکه تفکرات اسلام اصیل رو احیا کنند این بود به وسیله پیوند عاطفی، اعتقادی و ایمانی که با مردم داشتن توانستند در مقابل عرفان های نوظهور و اندیشه های انحرافی مبارزه و مقابله کنند.

 

۳-چرا می گویند امام هادی (ع) پیشوای جهاد فکری و فرهنگی بودند و ایشان در این زمینه چه روش هایی به کار بردند؟ حضرت با وجود شرایط سختی که داشتند در زمینه جهاد فکری و فرهنگی دست از تلاش برنداشتند و باید عرض کنیم که همه ائمه اطهار (ع) اهل جهاد بودند و فراز «اشهد انک جاهت فی الله حق جهاده» در مورد همه ائمه معصومین علیهم السلام وارد شده است.

 

شکل جهاد به اقتضای شرایط فرق می کند و جهاد در زمان امیرالمومنین(ع) به یک شکل و در زمان امام مجتبی علیه السلام به شکل دیگری و در زمان امام حسین(ع) به یک شکل دیگر بود و در زمان بقیه ائمه اطهار(ع) نیز متفاوت بود.

 

در زمان امام هادی علیه السلام هم جهاد فکری و فرهنگی به یک شکل دیگر بود و جهاد امام هادی علیه السلام کادرسازی و نیرو سازی و شبکه سازی در جهت مبارزه با اندیشه های انحرافی و ترویج و احیای مبانی فکری اسلام ناب محمدی بود و حضرت با کادرسازی و روش های نوین و مبانی فکری اسلام ناب را احیا کردند.

 

۴-بصیرت آفرینی در سیره امام هادی(ع) چه جایگاهی دارد؟در زمان و عصر امام هادی (ع) یک شرایط بسیار حساسی در جامعه حاکم شده بود و تنها با بصیرت می شد از اندیشه های انحرافی آن زمان فاصله گرفت.

 

اگر آن مجاهدت های امام هادی علیه السلام نبود قطعا انحرافات عدیده‌ای و پیچیده‌ای در جامعه اسلامی رخ می داد چرا که علمای دربار و درباری آن زمان انگیزه های متعددی داشتند برای اینکه بخواهند به مقاصد دنیوی خودشان برسند.

 

امام هادی علیه السلام از طریق بصیرت آفرینی در بحث مبارزه با این جریانات انحرافی نقش مهمی را ایفا کردند که نتیجه آن پایداری اسلام ناب محمدی است.

 

۵-در خصوص تبیین نقش سازمان وکالت در ایران در دوران امام هادی(ع) بفرمایید که چه زمانی شکل گرفت و به چه معنا است و در چه زمینه هایی فعالیت داشتند؟ در زمان امام هادی علیه السلام مهمترین مرکز تجمع شیعیان ایران بود و روابط بسیار محکم و موثری بین ائمه معصومین و شیعیان ایران برقرار بود.

 

نمونه بارز عمق راهبردی وجود مبارک امام هادی علیه السلام، تربیت وکلا و تربیت محدثینی همچون حضرت عبدالعظیم حسنی در ری بود و این موضوع سبب ایجاد یک شبکه ارتباطی و وکالت بین امام هادی علیه السلام و اصحاب و یاران و شیعیان آن حضرت در ایران شده بود.

 

در زمان امام هادی(ع) بیش از گذشته بحث ساماندهی و تثبیت و هم تقویت وکلا در ایران مورد توجه قرار گرفته بود و فعالیت این شبکه در کشورهای مختلف به ویژه ایران در جهت ترویج اسلام ناب محمدی و مبارزه با انحرافات بود و وجود وکلا، آثار و برکات بسیار زیادی هم برای تشیع در ایران داشت.

 

۶-امام هادی (ع) برای زمینه سازی دوره غیبت چه اقداماتی انجام دادند؟ امام هادی علیه السلام در زمینه آماده سازی جامعه تشیع برای دوران غیبت نقش بسیار موثری را ایفا کردند و اگر مسئله غیبت دفعتاً اتفاق می افتاد به دلیلی اینکه یک مسئله جدیدی تلقی می‌شد قطعا ضربه بزرگی به تفکرات و اعتقادات شیعه وارد می کرد.

 

شاید میدان تبلیغات جریان های انحرافی گسترده تر می شد ولی امام هادی علیه السلام به وسیله همین شبکه‌سازی و تشکیل وکالت زمینه غیبت و نحوه ارتباط مردم در عصر غیبت را با امام و حجت خدا بیان کردند.

 

این موضوع نشان دهنده اهتمام امام هادی علیه السلام برای زمینه‌سازی دوران غیبت بود تا تشیع با اثر غیبت آشنا شوند و دشمنان نتوانند کاری پیش ببرند.

 

۷-در مورد زیارت جامعه کبیره بفرمایید و آیا منتسب به ایشان است و چه برکاتی دارد و چه مضامینی در آن اشاره شده است؟یکی از کارهای بسیار مهمی که امام هادی علیه السلام رقم زدند مسئله ارتباط با ائمه معصومین علیهم السلام به وسیله زیارت بود که خب زیارت جامعه کبیره یکی از آن راه های بسیار مهمی محسوب می شود.

 

زیارت جامعه کبیره با مضامین بسیار عالی یکی از محورهای مهم و فعالیت ها فرهنگی سیاسی و حتی بعد امامت و ولایت ائمه معصومین علیه السلام است و به جهت اینکه مضامین بسیار عالی دارد به این زیارت‌نامه، زیارت جامعه کبیره می گویند.

 

زیارت جامعه کبیره، کوتاه ترین و کامل‌ترین متون امام شناسی است که پایگاه مستحکم امامت و ولایت را در جامعه و بین شیعیان معرفی می‌کند و خنثی کننده توطئه های انحرافی دشمنان اسلام است و اگر به مضامین این زیارت جامعه دقت و توجه کنیم نقش مهم امامت و ولایت رو در حفظ و حراست از دین اسلام و ارزش های دین متوجه خواهیم شد.