مدرسه عمادیه گرگان، روایتگر تاریخ صفویان

خبرگزاری شبستان// گلستان
مدرسه عمادیه در ضلع شرقی مرکز محله قدیمی درب نو و در بافت قدیم گرگان واقع شده است. زمان احداث مدرسه بر اساس شواهد موجود در دوره صفویه بوده و در دوران بعد نیز مرمت و بازسازی شده است.

بنای این مدرسه توسط خواجه عمادالدین احداث شده است. مدرسه عمادیه با پلانی مستطیل شکل و به صورت چهار ایوانی و با حیاط مرکزی است که همه عناصر آن بصورت قرینه و با ترتیب منظم و یکسان در کنار هم قرار گرفته اند. در پیرامون حیاط مرکزی حجره های طلاب قرار دارد.

این بنا یک طبقه بوده و فقط ایوان های آن بصورت دو طبقه احداث شده است. دو ایوان شمالی و جنوبی با پوشش طاق گهواره ای ساخته شده اند. مهم ترین ایوان، ایوان غربی یعنی همان ورودی مدرسه است که دارای درب چوبی و بزرگ بوده که بر بالای طبقه دوم گلدسته چوبی احداث شده که جایگاه موذن است.

فضای داخلی مدرسه دارای طاقچه های متعددی است که برای قرار دادن کتب استفاده می شد. ایوان های شمالی و جنوبی دو طبقه همکف دالان مانند با پوشش طاق جناقی است که به حیاط های خلوت ارتباط دارند. پوشش بنا به صورت شیروانی و سفال پوش است.

مسجد و مدرسه کریم ایشان

مسجد کریم ایشان در نزدیکی روستایی به همین نام در حدود 45 کیلومتری شمال شهرستان کلاله قرار دارد.

بنای مسجد در سال 1328 هـ ق احداث شده و متعلق به دوره قاجار است. سبک معماری بکار رفته در آن ترکیبی از ویژگی های بناهای قدیمی آسیای مرکزی و معماری ایرانی است که این امر نشانگر پیوندهای اجتماعی ایرانیان این منطقه با مناطق آسیای مرکزی در آن دوره است.

طول آن در حدود 17 متر و پهنای آن 13 متر است. همزمان و متناسب با مساحت مسجد در نزدیکی آن، مدرسه و حوزه علمیه ای ساخته شده است.

این ساختمان دارای یک حیاط چهار گوشه و 23 حجره است. دو گلدسته کوچک نمای بیرون سر در را آراسته و چهار گلدسته بزرگ در چهارگوشه ساختمان اصلی بنا شده است که بر زیبایی آن افزوده است.

دیوار داخلی یکی از دو اطاق بالای سردر با بهره گیری از گچبری به اشکال انواع میوه، ظروف و اسلحه تزئیین شده است. دو قسمت بیرونی نمای سردرها با نقش شیر و خورشید از آجر و کاشی تزئیین شده و کتیبه ای روی در ساختمان که سال 1328 هـ .ق را نشان می دهد.

مصالح اصلی ساختمانی بکار رفته در بنا از آجر است و نقشه آن به شکل مربع ـ مستطیل طراحی شده است. این مسجد شامل یک شبستان با سردر ورودی در سمت جنوب که سقف آن به چهار گنبد پوشش یافته است، است.

حیاط مدرسه چهار ضلعی است که در یکی از اضلاع آن حجره هایی ساخته شده است و در زوایای خارجی مدرسه، برج های آجری نیم دایره با مناره های آجری قرار دارند.

مدرسه عمادیه و مدرسه و مسجد کریم ایشان از آثار تاریخی است که در استان گلستان همواره مورد بازدید دانشجویان، گردشگران و علاقه مندان به تاریخ است.

پایان پیام/