خبرگزاری شبستان: آخرین بعد الگو، ایجاد هدایت و تعالی در مخاطبان و مراجعان به مسجد است. هر مسجدی که بتواند هدایت و تعالی بیشتری را در مخاطب خود داشته باشد، موفق‌تر است. اثراتی که مسجد می‌تواند بر هدایت و تعالی افراد داشته باشد در این نوشتار در سه مؤلفه بیان شده است: مؤلفه احساس- عاطفی، مؤلفه شناختی-عقیدتی و مؤلفه رفتاری.
احساسات یا مثبت هستند یا منفی. حالات ناخوشایندی چون عصبانیت، خشم، تنفر، ناامیدی، ترس، افسردگی، تکبر، حرص، حسادت و بی‌حوصلگی از مصادیق احساسات منفی هستند. شادمانی، تواضع، دوستی، آرامش، امید و اشتیاق از مصادیق احساسات مثبت و خوشایند هستند.
مسجدی موفق است که بتواند احساسات مثبت بیشتری را در افراد ایجاد و از احساسات منفی آنها بکاهد. حفظ آرامش و امنیت محیط درون مسجد، پرهیز از پرخاشگری، جدل و بی‌احترامی به یکدیگر و رعایت سکوت در زمان عبادت، تأثیرات زیادی در ایجاد احساسات مثبت در مخاطبان دارد.
از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: چه چیزی هر یک از شما را باز می‌دارد از اینکه چون غمی از غم‌های دنیا او را گرفت وضو بگیرد و وارد مسجد شود و دو رکعت نماز بخواند و در آن دو رکعت، خداوند را به کمک بخواهد؟ آیا نشنیده‌اید که خداوند می‌فرماید واستعینوا بالصبر و الصلوه.
نوع‌دوستی و مهرورزی، روحیه اخوت و وحدت و در مجموع برقراری روابط عاطفی با دیگر مؤمنین از آثار حضور در یک مسجد موفق است.
مسجد، همچنین باید دارای آثار شناختی- عقیدتی در مراجعان خود باشد. حل سؤالات و شبهات، افزایش آگاهی دینی و اجتماعی افراد و تحکیم عقاید و باورهای افراد از شاخص‌های این بعد از موفقیت مسجد است. مسجد باید بتواند به سؤالات و شبهات افراد پاسخ دهد. ترویج و القای شبهات در عصر رسانه‌ای حاضر یکی از ابزارهای دشمنان اسلام در راستای مقابله با نفوذ این دین الهی در قلب ملت‌ها است. امام و فعالان هر مسجد باید با تلاش برای افزایش آگاهی و علم افراد، راه بر نفوذ دشمنان از شکاف جهل ببندند. باورها نیز چیزی بیش از علم و آگاهی است. باور، مرحله‌ای است که موضوعی در جان آدمی رسوخ کند و اعتقاد قلبی او را شکل دهد که در حقیقت ایمان فرد را شکل می‌دهد. از انضمام دانش با گرایش قلبی باور به وجود می‌آید. برای سعادت دینی فرد هم علم و هم معرفت لازم است و هم باور و ایمان قلبی، هر چقدر باور و ایمان قوی‌تر شود تأثیر بیشتری در رفتار و کردار او خواهد داشت. یافتن معناهای جدید برای زندگی، خوش‌بینی به جهان، تسلیم در برابر قضا و قدر الهی و دستورات او، اعتقاد به روز جزا، توکل قلبی بر خداوند متعال و داشتن اعتماد به دیگران از مصادیق باورهای فردی و اجتماعی هستند که یک مسجد باید بتواند در مخاطبان خود ایجاد کند.
مسجد باید بتواند علاوه بر تأثیرات شناختی و روانی بر نمازگزاران، تأثیراتی در رفتار و کردار عملی آنها نیز داشته باشد. رسول خدا (ص) می‌فرماید: امتم را زمانی فرا خواهد رسید که از اسلام و قرآن چیزی جز نام و نشانی بر جای نماند، خود را مسلمان می‌دانند در حالی که بیش از همگان با اسلام فاصله دارند، مسجدهایشان آباد است و از هدایت تهی.
داشتن ظاهر دینی، پایبندی به دستورات دین و افزایش حسنات، پرهیز از سیئات و محرمات از شاخص‌های فردی و انجام امر به معروف و نهی از منکر، ایجاد اجتماع اخلاقی، تقویت بنیان خانواده، ایجاد همبستگی اجتماعی و وحدت، ارتقای فرهنگ خبررسانی، یاری‌رسانی و ایثار، پرورش روحیه دفاع از مظلوم و عدالت‌خواهی و تقویت هویت انقلابی مردم از تأثیرات اجتماعی است که مسجد باید در مخاطبان خود داشته باشد. مسجد باید بین مسلمانان ایجاد وحدت کند، در غیر این صورت مسجد ضرار خواهد بود. مسجد باید بتواند روحیه دشمن‌شناسی و ظلم‌ستیزی و مقابله با استکبار را تقویت نماید.
در انتها مبتنی بر مطلبی که گذشت و به عنوان سخن و توصیه پایانی، به اولویت‌های دینی- عبادی اشاره می‌گردد. در حال حاضر ضروری است، ائمه محترم جماعت در جهت تحقق این اولویت‌ها از طریق آموزش اهتمام کافی داشته باشند.
1. حضور با بوی خوش در مسجد
2. رعایت سکوت در هنگام قرائت اذان و اقامه و فقط زمزمه نمودن فرازهای اذان
3. تشکیل صفوف منظم و فشرده و پرهیز از ایستادن انفرادی و عدم وجود فاصله بین نمازگزاران تبعیت از امام جماعت در افعال نماز
4. قرائت بسیار آهسته اذکار نماز جماعت توسط مأمومین و پرهیز از ایجاد همهمه در نماز به نحوی که فقط صدای امام جماعت شنیده شود.
5. رعایت ادب و حرمت فضای معنوی مسجد و پرهیز از فریاد زدن و قهقهه در مسجد
6. پخش صوت اذان از بلندگوی بیرونی مسجد و پرهیز از پخش صدای قرآن، ادعیه، مداحی یا سخنرانی.
پایان پیام/
نظر شما