به گزارش خبرگزاری شبستان، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در برنامه پنج شنبه شب گفتگوی ویژه خبری در پاسخ به این پرسش که آیا در ملاقات سه روز پیش خود با باراک اوباما در سئول، اراده حل مشکل فعالیت صلح آمیز هسته ای ایران را در او دیده است، گفت: با اوباما علاوه بر گفتگو درباره روابط دو جانبه درباره مسائل سوریه، تحولات عراق و ایران نیز گفتگو کردیم. در این دیدار درباره ساخت نیروگاه هسته ای جدید و فعالیت هسته ای ایران، پیشنهادی ارایه و خواسته شد در نشستی در استانبول درباره آن گفتگو شود.
از نخست وزیر ترکیه سئوال شد شما دو سال پیش با آقای لولا داسیلوا، رئیس جمهور وقت برزیل در نشست سه جانبه ای در تهران تلاش زیادی کردید تا سوخت راکتور تحقیقاتی تهران با مبادله تامین شود، پیش از برگزاری این نشست،اوباما با این راه موافقت کرد اما پس از آن به وعده خود جامه عمل نپوشاند و آن را نپذیرفت، آیا در جریان گفتگوهای دو جانبه علت موافقت سپس مخالفت خود را به شما گفت؟ وی در پاسخ اظهارداشت: در ملاقات اخیر با اوباما به این موضوعات پرداخته نشد، نه به این موضوع ایران و نه کره شمالی و اوباما هم وارد این بحث نشد.
نخست وزیر ترکیه افزود: در این ملاقات موضوع اصلی، تروریسم هسته ای بود و درباره استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای هم باید بگوییم این حق طبیعی هر کشوری است و هیچ کس نمی تواند این حق ملتها را سلب کند.
وی گفت: در جهان نیروگاههای هسته ای مختلفی وجود دارد که برای تولید و تامین انرژی از آن استفاده می شود اما ماجرای فوکوشیما و اتفاق نیروگاه هسته ای روسیه مسائل بزرگی هستند که در مقابل ما قرار دارند. در مقابل استفاده از انرژی فسیلی هم تبعات زیست محیطی خاص خود را دارد و نمی توان صرفا با آن انرژی مورد نیاز جهان را تامین کرد بنابراین باید راههای تامین انرژی را متنوع کرد که از جمله آن استفاده از نیروگاههای هسته ای است.
نخست وزیر ترکیه در پاسخ به این پرسش که آیا در نشست سئول که موضوع آن مقابله با تروریسم هسته ای بود این موضوع هم مطرح شد که در 18 ماه گذشته 6 دانشمند هسته ای ایران بنابر اذعان رسانه های رژیم صهیونیستی بدست عوامل این رژیم ترور شدند و باید از آن جلوگیری کرد؟ وی اظهار داشت: در نشست سئول درباره کشور خاصی صحبت نشد، فقط درباره اصول و بایدها و نبایدها بحث و تبادل نظر و در بیانیه پایانی هم براین موضوع تاکید شد.
اردوغان درباره موضعش در خصوص بیانیه 6 ماده ای کوفی عنان درباره تحولات سوریه که مورد قبول این کشور هم واقع شده است، گفت : سوریه تاکنون چیزهای زیادی را قبول کرده است، حدود 17 هزار نفر سوری به کشور ما پناهنده و در اردوگاه های ما ساکن شده اند. در دیدار اخیر با پادشاه اردن نیز گفته شد، حدود 90 هزار پناهنده سوری در این کشور به سرمی برند و معتقدم همه باید به وظیفه انسانی خود در قبال مردم سوریه که روابط اجتماعی با آنها داریم ، عمل کنیم.
نخست وزیر ترکیه با بیان اینکه باید به مطالبات ملتها توجه داشت، گفت: دولت سوریه صندوقهای رای را در میان مردم ببرد و اجازه تاسیس حزب به مردم بدهد که تنها حزب بعث نباشد و ما همکاری مشترک با ایران را برای کمک به دموکراسی در سوریه خواستاریم .
نخست وزیر ترکیه در واکنش به این پرسش که شما درباره اصلاحات سیاسی انجام شده درسوریه از جمله برگزاری انتخابات با نظارت مراجع بین المللی و اصلاح قانون اساسی و قانون احزاب و همچنین محدود شدن دوره ریاست جمهوری به دو دوره پی در پی و اینکه همین مقدار اصلاحات در بسیاری از کشورهای عربی مقابل سوریه انجام نشده است چه نظری دارید، گفت: معتقدم جمهوری ترکیه و حزب حاکم آن مخالف رژیم های مستبد و دیکتاتور است، اما اگر مردم در این کشورها از وضع موجود راضی باشند ما با آنها مشکلی نداریم و معتقدیم مداخلات خارجی هم نباید باشد.
وی افزود:چند سال پیش با آقای بشار اسد در حلب نشستی طولانی داشتیم و از وی خواستیم برای اجرای اصلاحات سیاسی گامهایی بردارد که اگر به آن عمل می کرد می توانست شرایط بهتری از دموکراسی را در کشورش حاکم کند اما او نگران برخی چیزها بود و به برخی مسائل هم اطمینان نداشت.
اردوغان در پاسخ به اینکه ترکیه در برخی موارد در مقابل برخی کردها قهر آمیز و با خشونت رفتار می کند و آنها را تروریست و مخالف حکومت قانونی ترکیه می داند آیا شما این حق را برای دولت سوریه قائل هستید که با مخالفان خود برخورد مشابه کند؟ گفت: دولت ترکیه با شبکه تروریستی که مقابل جهان قرار دارد مبارزه می کند. ما مجبوریم با پ.ک.ک مبارزه کنیم در شبکه تروریستی فقط کردها حضور ندارند بلکه عربها، اروپاییها و ایرانیها هم هستند.
به اردوغان گفته شد شما در فوریه سال گذشته جمله ای گفتید که در ایران هم بازتاب گسترده ای داشت و آن اینکه نباید بگذاریم ماجرای کربلا در بحرین تکرار شود و لشکرکشی کشورهای خارجی به بحرین را محکوم کردید آیا دراین مدت با دولت سعودی و بحرین برای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه در بحرین هم گفتگو داشتید؟ وی در پاسخ گفت: نیروهای عربستانی در چارچوب توافقنامه شورای همکاری خلیج فارس وارد بحرین شدند و در بحرین انتخابات برگزار و پارلمان تشکیل شد در این حال، برخی مردم همچنان معترض هستند و ما با عربستان سعودی در این باره گفتگو کردیم و آنها گفتند هدفشان مداخله در بحرین نیست.
از نخست وزیر ترکیه سوال شد در چارچوب قواعد حاکم بر شورای همکاری خلیج فارس مقرر شد اگر کشوری مورد تهاجم خارجی قرار بگیرد به او کمک نظامی شود در حالیکه در بحرین تهاجم خارجی صورت نگرفته بلکه مردم به حکومت اعتراض دارند نظر شما چیست؟ وی در پاسخ گفت: در این باره اطلاعات جدیدی ندارم و معتقدم در بحرین مسئله خاصی نیست.
رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه در ادامه گفتگوی ویژه خبری درباره اظهارات اخیر البرادعی دبیرکل پیشین آژانس بین المللی انرژی اتمی در مصاحبه با یک روزنامه آلمانی که در آن به وجود 250 کلاهک هسته ای در اسرائیل اشاره داشت واینکه آیا برای عاری شدن خاورمیانه ازسلاح هسته ای طرحی برای همکاری کشورهای اسلامی وجود دارد که رژیم صهیونیستی مجبور شود دست از سلاح های هسته ای خود بردارد گفت : من فکر نمی کنم اسرائیل اینقدر کلاهک هسته ای داشته باشد اما اینکه اسرائیل دارای کلاهک هسته ای است شکی نیست و من در این باره جدی ترین مبارزه را داشتم و با آمریکا و روسیه و کشورهای غربی نیز در این باره دیدارهایی انجام شد.
وی افزود: وقتی موضوع ایران هم مطرح شد باز از آن دفاع کردم و حکومت ایران هم این موضوع را می داند اما روابط غرب با اسرائیل متاسفانه خیلی متفاوت است و غرب حقوق بین المللی را در این باره نادیده می گیرد از جمله درباره 9 هموطن ما که بدست نظامیان رژیم صهیونیستی در آبهای بین المللی شهید شدند.
اردوغان با تاکید بر اینکه کشورهای غربی همواره دوگانه عمل کرده اند، اظهارداشت: این موضوع را به آقای اوباما هم گفتیم که یکی از 9 شهید هموطن ما تبعه آمریکاست چرا از حقوق وی دفاع نمی کنید؟ و او جوابی نداشت. من به اوباما گفتم که ایران می گوید دین ما اجازه داشتن سلاح هسته ای را نمی دهد و به او گفتم که ایران، ترکیه و برزیل درباره غنی سازی اورانیوم بیانیه ای سه جانبه امضاء کردند و من امیدوارم دور جدید گفتگو درباره فعالیت صلح امیز هسته ای ایران در استانبول از سر گرفته شود.
نخست وزیر ترکیه در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه حدود 2 سال پیش، 9 نفر از اتباع ترکیه برای شکسته شدن محاصره غزه شهید شدند و بیش از یک سال است که مبارک سرنگون شده چرا هنوز غزه از جمله از سوی دولت مصر در محاصره است، گفت: محاصره غزه به اسرائیل مربوط است و همه اینها قابل حل است و به کسانی که در صدد آشتی ما با اسرائیل برآمده اند گفته ایم که ما برای آشتی سه شرط داریم نخست اینکه اسرائیل از ترکیه عذرخواهی کند و دیگر اینکه اسرائیل به خانواده شهدای ما غرامت دهد و محاصره و تحریم فلسطین هم پایان یابد .
نخست وزیر ترکیه در پاسخ به این پرسش که آیا تضمینی وجود دارد که اطلاعات سامانه موشکی که در چارچوب ناتو در ترکیه مستقر شده و بر اساس اطلاعات منتشر شده ظاهراً هدفش در درجه اول روسیه و ایران است در اختیار رژیم صهیونیستی قرار نگیرد اظهارداشت: این یک سامانه دفاعی است و سلاح، موشک و حمله ای در کارنیست البته این سامانه قبلا هم مستقر بود که برچیده شد و مجددا بر پا شده است اما دوستان ایرانی ما به عنوان یک تهدید به آن می نگرند درحالیکه این یک سامانه تدافعی است نه تهاجمی.
اردوغان افزود: ترکیه تنها کشور اسلامی عضو ناتو است واین به نفع ماست و براساس توافقنامه ای که با ناتو داشتیم قرار است اطلاعات این سامانه فقط در اختیار کشورهای عضو ناتو قرار گیرد چنانچه به شروط عمل نشود و اطلاعات آن دراختیار کشور ثالث قرار گیرد ما می توانیم بخواهیم که این سامانه برچیده شود.
نخست وزیر ترکیه در پایان گفتگوی ویژه خبری، تعمیق روابط و تداوم اتحاد و انسجام با جمهوری اسلامی ایران را خواستار شد.
پایان پیام/
نظر شما