به گزارش خبرگزاری شبستان از استان گلستان، یکی از بزرگترین و مهم ترین مساجد شهر گرگان که دارای ارزش و اعتبار تاریخی بوده و در حال حاضر نیز به عنوان هسته اصلی بسیاری از فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی در این شهر است، مسجد جامع است.
بنای اصلی مسجد جامع گرگان در یکی از محلات قدیمی این شهر به نام نعلبندان واقع شده است.
با توجه به وجود مناره های آجری دوره سلجوقی بنای اولیه مسجد نیز به همان دوره تعلق دارد و در دوره های بعدی به طور گسترده بازسازی، تعمیر و تزیین شده است.
در حال حاضر به غیر از مناره، اثر دیگری از بنای اولیه مسجد بر جای مانده و بیش تر بازسازی ها در دوره تیموری، صفوی و دوره حاضر صورت گرفته است.
بنای مسجد با طرح مربع مستطیل وسعتی حدود یک هزار و 600 متر مربع را در برمی گیرد و شامل صحن وسیع مستطیل شکل، ایوان های شرقی و غربی، شبستان های چهار گوشه بنا، ورودی های شمالی و جنوبی، مناره دوره سلجوقی و کتیبه ها و سنگ نوشته های تاریخی است.
مناره آجری بنا با طرح استوانه ای تزیین و آجرکاری و کتیبه کوفی آجری دارد و قابل مقایسه با دیگر مناره های دوره سلجوقی است به نظر می رسد که بخش فوقانی مناره ویران شده و به جای آن یک مأذنه چوبی در دوره های بعد جایگزین شده است.
از آثار نفیس و تاریخی مسجد می توان به در و منبر چوبی منبت کاری شده و سنگ نوشته های پادشاهان صفوی و افشاریه اشاره کرد. در قدیمی و منبت مسجد، کتیبه ها و کنده کاری های زیبایی دارد که برای نگه داری و حفاظت برداشته شده و به جای آن در جدیدی قرار داده شده است.
منبر نفیس و تاریخی مسجد نیز دارای کتیبه هایی است که براساس متن آنها این مسجد و منبر یک بار در سال 895 هـ.ق در زمان پادشاهی معین الدین ابوالقاسم بابر، حاکم هرات، توسط امیر بابا حسن، فرماندار استرآباد و بار دیگر در سال 1081 هـ.ق در زمان شاه عباس اول توسط قطب الدین احمد بن ملا علی استرآبادی و سرانجام به سال 1157 هـ.ق در زمان نادر شاه افشار توسط حاجی قربان آقا، ناظر محمد حسین خان قاجار بیگلربیگی استرآباد، تعمیر و بازسازی شده است. مزامین و وقف نامه های موجود در مسجد دارای تاریخ هایی از اوایل دوره صفوی تا اوایل دوره قاجاریه است و موضوعات مختلفی را شامل می شود.
مسجد گلشن شهر گرگان نیز یکی دیگر از مساجدی است که دارای ارزش و اعتبار تاریخ زیاد است و به عنوان پایگاهی مهم در انجام فعالیت های اجتماعی به حساب می آید.
بنای این مسجد نزدیک چهار راه میدان شهر گرگان واقع شده است. بنای اولیه مسجد را به دوره صفویه منسوب می دانند که در دوره قاجاریه تعمیر و بازسازی شده است.
این مسجد در سال های اخیر علی رغم ثبت تاریخی، تخریب و مسجد جدیدی با اسلوب مشابه مسجد قدیمی جایگزین آن شده است. گفته می شود که ایوان جنوبی مسجد به بنای اولیه مربوط است، اما ظاهر بنا نشان می دهد که به صورت کامل بازسازی و تزئین شده است.
با این حال این دو مسجد به دلیل داشتن ارزش تاریخی همواره از ماکن های مورد توجه مردم بوده اند.
پایان پیام/
نظر شما