به گزارش خبرگزاری شبستان، یمن که در جنوبی‌ترین بخش شبه‌جزیره عربستان قرار دارد از صدر اسلام از مهم‌ترین مناطق رشد شیعیان طرفداران اهل‌بیت بوده تا جایی که در حال حاضر نیز بیشتر جمعیت آن را شیعیان زیدی تشکیل می دهند. سرویس بین الملل خبرگزاری شبستان در سلسله گزارش هایی به بررسی تحولات یمن در سالی که گذشت می پردازد:
منطقه یمن در سال 1750 میلادی در قلمروی حکومت عثمانی قرار گرفت و با سقوط امپراتوری عثمان در 1934، یمن پس از بستن قراردادی با انگلستان، به استقلال دست یافت. در ابتدا حکومت یمن به دست زیدی ها بود اما در سال 1962، جمال عبدالناصر ، رییس جمهوری مصر با استقرار 60٬000 نیروی مصری در یمن، حکومت را از زیدی‌ها گرفت و به لاییک‌ها سپرد. پیش از آن امامان شیعه در یمن نزدیک به 1200 سال حکومت کرده بودند. در این سال حکومت جمهوری اعلام شد و حکومت شیعیان پایان یافت و ژنرال علی عبدالله صالح الاحمر پس از کودتا رئیس جمهور یمن شد.
سرکوب شیعیان ، سرآغاز بحران در حکومت صالح
یمن تا قبل از سال 1990 میلادی متشکل ازدو کشور متجاور بود به نام‌های جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک یمن (یمن جنوبی) بود و یمن کنونی در سال 1990 میلادی با اتحاد این دو به وجود آمد و علی عبدالله صالح قدرت در سراسر یمن را به دست گرفت.
او از سال‌های میانی دهه 2000 با ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی قراردادهایی به امضا رساند. پس از آن اعلام کرد به هر نحو حتی با توسل به گزینه نظامی، گروه الحوثی را در صعده سرکوب خواهد کرد.
به همین دلیل در طول یک دهه گذشته اتحاد یمن شمالی و جنوبی در معرض چالش های عمده ای قرار گرفت که از جمله می توان به اقدامات صالح برای سرکوب گروهی از شیعیان یمن (حوثی ها) در اطراف صعدا در شمال یمن اشاره کرد.
این اقدامات صالح در حقیقت سرآغاز بحران درحکومت وی بود.
به طور کلی آنچه موجب به وجود آمدن فضای خشونت بار در یمن از زمان روی کار آمدن صالح شد نوع نظام فاسد ساختاری و سیاسی وی بود.
رییس جمهوری دیکتاتور یمن از زمانی که قدرت را به دست گرفت به سرکوب شهروندان خود و به ویژه در دوران جنگ مدنی در صعدا در شمال شرقی پرداخت.
جنگ صعدا به بهای جان باختن بیش از ده هزار نفر از شهروندان یمنی از سال 2004 میلادی تمام شد، صالح همچنین از جنگ علیه القاعده برای رسیدن به منافع خود و متحدان غربی اش استفاده کرد بدون اینکه بتواند حملات این گروه علیه شهروندان یمنی را با مدیریت خود کنترل کند. یکی از پیامدهای بی ثباتی سیاسی به علت اقدامات صالح به تعویق افتادن انتخابات پارلمانی آوریل 2009 میلادی به علت مشکلات سیاسی و ساختاری بود.
گروههای اپوزیسیون شامل احزاب انجمن مشترک که اعضای اصلی آن شامل سوسیالیست هایی هستند که بر یمن جنوبی سابق حاکم بودند و همچنین گروه اخوان المسلمین الاصلاح که سالها سیاست های دولت صالح را مورد انتقاد قرار داده بودند پس از یاین رویداد تصمیم به بایکوت حکومت صالح گرفتند.
با وجود این بن بست های سیاسی، متحدان دولت یمن از جمله امریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی همچنان تا پایان سال 2010 میلادی حکومت صالح را مورد حمایت خود قرار دادند و رییس جمهوری دیکتاتور یمن که به آینده خود مطمئن بود خود را آماده کرده بود تا موافقت پارلمان را برای تصویب قانونی جلب کند که به واسطه آن علی عبدالله صالح می توانست به طور مادام العمر رییس جمهوری یمن باقی بماند و پس از وی نیز پرسش احمدعلی صالح بتواند بر مسند قدرت تکیه زند.
بیداری مردم یمن در جریان بهار عربی
اما بهار عرب که در تونس و مصر آغاز شد موجب تحریک جنبش های اعتراضی یمن و تسریع فروپاشی نظام ظلم و استبداد علی عبدالله صالح شد.
جوانان یمن در اقدامی خودجوش ابتدا در شهرهای بزرگ یمن از جمله صنعا جنبش اعتراضی خود را آغاز کردند و سپس گروههای اپوزیسیون برای ثمر رسیدن قیام به جوانان یمنی پیوستند.
در ماه مارس و آوریل سال گذشته میلادی همه گروهها و احزاب یمن از شیعیان حوثی گرفته تا جدایی طلبان جنوب، اعضای احزاب اپوزیسیون یا جامعه مدنی، ایلیاتی ها، گروههای اسلامی و همه و همه با یکدیگر همصدا و متحد شدند و همه روزه با تجمع در میدان نزدیک به دانشگاه صنعا که نامش را میدان تغییر گذاشته اند خواستار پایان دادن به حکومت دیکتاتوری صالح شدند.
پس از اینکه 52 تظاهرکننده در روز 18 مارس در صنعا کشته شدند، دولت صالح با رویگردانی حزب حاکم (کنگره خلق عمومی) و مهمتر از آن رسانه های دولتی و ارتش مواجه شد و هر روز ضعیف تر از قبل شد.
ژنرال علی موشین که یکی از افراد نزدیک به رییس جمهوری یمن بود به تظاهرکنندگان پیوست و قول داد که از آنها حمایت کند او نیروهای خود را در صنعا برای کمک به مردم مستقر کرد.
صالح در قبال بحران به وجود آمده در کشور ابتدا سعی کرد با مکر و حیله شرایط را به نفع خود رقم بزند، به عنوان مثال در قبال طرح شورای همکاری خلیج فارس ابتدا اینطور نشان داد که حاضر به توافق است اما سپس از امضای توافقنامه امتناع کرد.
رییس جمهوری دیکتاتور یمن در ابتدا به سرکوب گسترده مردم پرداخت تا به هر نحوی شده از به ثمر رسیدن قیام آنها جلوگیری کند .
صالح همچنین کوشید تا با ایجاد شک و تردید و تفرقه میان انبوه تظاهرکنندگان آنها را از رسیدن به اهدافشان منصرف کند اما در نهایت این مردم بودند که با اتحاد به مقصود خود رسیدند.
فرار علی عبدالله صالح از یمن
علی عبدالله صالح، رییس جمهوری دیکتاتور یمن پس از چهارماه سرکوب اعتراضات مردمی در نهایت مجبور به فرار از کشور به بهانه مداوای خود شد .
صالح و شماری از مقامات دولت یمن که بر اثر اصابت دو فروند خمپاره به کاخ ریاست جمهوری صنعا زخمی شده بودند در چهاردهم خرداد 1390 برای درمان به عربستان سعودی رفتند و این سرآغازی برای کناره گیری علی عبدالله صالح از قدرت بود.
در حالی که علی عبدالله صالح در یمن به سر می برد تظاهرات مردمی برای کناره گیری او از قدرت در یمن افزایش یافت و بسیاری از مردم خواستار دستگیری و حتی اعدام او شدند.
اما دیکتاتور یمن پس از مداوای خود به یمن بازگشت و بازگشت ناگهانی او در حالی که مخالفان به چیزی جز کناره گیری وی از قدرت راضی نبودند این کشور را وارد وضعیتی پیچیده تر از قبل کرده و نگرانی از افتادن به ورطه جنگ داخلی را افزایش داد.
پایان پیام/
نظر شما