بزرگترین موزه‌ نظامی در جهان اسلام

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان به نقل از  روابط عمومی و امور بین الملل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ۲۸ اردیبهشت در تقویم کشورمان روز جهانی موزه و میراث فرهنگی نامگذاری شده است. هدف بزرگداشت چنین روزی این است که موزه ها جایگاه واقعی خود را به عنوان یک نهاد غیر خصوصی و دائمی نزد عموم مردم به دست بیاورند. نهادی که در خدمت توسعه جامعه است و محیطی را برای اهداف آموزشی، پژوهشی و فراغت ایجاد می‌کند.

کشور ایران در طول هزاران سال تاریخ خود حوادث بسیاری را به خود دیده است که انقلاب اسلامی و 8 سال دفاع مقدس از جمله مهمترین آنها بود. این جنگ که به فرموده مقام معظم رهبری (مدظله العالی) "یکی از عقلانی ترین حوادث ملت ایران" بود تاثیرات عمیقی را از خود بر جای گذاشت و لزوم حفظ میراث و فرهنگ دفاع مقدس و انتقال آن به نسل های بعدی عاملی بود برای ایجاد و توسعه موزه های دفاع مقدس در سراسر کشور. موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس یکی از این موزه هاست که اگرچه در پایتخت اما در سطح ملی وظیفه خطیر تبیین و بازنمایی هنرمندانه و مستند وقایع این دو مقطع درخشان از تاریخ کشور را بر عهده دارد.

به اذعان بسیاری از کارشناسان سال‌های دفاع مقدس دوران کلیدی در تاریخ معاصر کشور ما به شمار می‌رود.

در آن سال‌ها صرفا جنگ تحمیلی و دفاع مقدس در جریان نبود بلکه در کنار این رویداد تاریخی و سرنوشت ساز فرهنگی شکل گرفت که هویتی اسلامی و شیعی داشت.

سیره‌ی نبوی، فرهنگ علوی، تدبیر حسنی و اقتدار حسینی از اهم مولفه‌هایی بودند که باعث همبستگی و وحدت سلحشوران ایرانی در آن دوران بود.

در دهه‌های پس از اتمام جنگ این فرهنگ به اشکال مختلف و در حوزه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی و سیاسی پایدار ماند. سینما، تئاتر، ادبیات و ... از هنر‌هایی بودند که در زمینه‌های هنری آینه‌دار فرهنگ دفاع مقدس بوده و هستند.

موزه و یادمان‌ها یادآور دوران جنگ تحمیلی یکی از مظاهر اساسی حفظ و پایش از این فرهنگ هستند، و در این میان، موزه می‌تواند ملموس‌ترین عنصر فرهنگی جهت انتقال ارزش‌ها و مفاهیم دوران دفاع مقدس به شمار رود.

در دهه‌های پس از دوران جنگ تحمیلی شهرک سینمایی، موزه‌ها و یادمان‌های بسیاری جهت پاسداری و انتقال مفاهیم مرتبط با پایداری و استقامت ساخته شده‌اند.
موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در تهران شاخص‌ترین موزه‌ی تخصصی در این زمینه است؛ شایان ذکر است که این موزه بزرگترین موزه‌ی نظامی در جهان اسلام و مدرن‌ترین موزه‌ی منطقه‌ی غرب آسیا به حساب می‌آید.

این موزه‌ی بزرگ با به نمایش گذاشتن ادوات جنگی و یادگاری‌های شهدای دوران دفاع مقدس به نحو احسن توانسته است فرهنگ مذکور را به نسل‌های بعدی منتقل سازد. این مجموعه دارای هشت تالار بزرگ و ۲۰۵ هزار متر مربع زیر بناست. این موزه در سال ۱۳۹۱ به مرحله‌ی بهره برداری رسید.

اما این تنها موزه و مجموعه‌ی فرهنگی در کشور ما نیست که به موضوع فوق الذکر به طور تخصصی پرداخته است. باغ موزه‌ی دفاع مقدس همدان یکی دیگر از مجموعه‌های فرهنگی است که به طور تخصصی به موضوع جنگ تحمیلی پرداخته است. این باغ موزه در سال ۱۳۸۹ به بهره برداری رسیده است.

شهرک سینمایی دفاع مقدس نیز یکی از مجموعه‌هایی است که اگر چه به دلیل نظامی بودن منطقه قابلیت دسترس عمومی مانند دیگر شهرک‌های سینمایی را ندارد، اما بهترین موقعیت را برای هنرمندان عرصه‌های سینما و تلویزیون جهت بازسازی صحنه‌های مربوط به دوران دفاع مقدس را ایجاد کرده که در نوع خود بی نظیر و شایان تقدیر است.

مجتمع فرهنگی آیه‌های مشهد، گلزار‌های شهدا در سراسر کشور و بسیاری از المان‌ها و یادمان‌هایی که در سطح شهر‌های مختلف در قالب نقاشی دیواری، تندیس و... طراحی و اجرا میشوند به خوبی توانسته اند وامدار فرهنگ دفاع مقدس باشند.