نگارش دانش نامه و بهره مندی از آن در جامعه ایران، دچار دوگانگی است

به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر کامران فانی، در نشست نقد و بررسی "دانش نامه دانش گستر" در مرکز فرهنگی شهرکتاب به سخنرانی پرداخت.

فانی که از سرپرستان تهیه "دانش نامه دانش گستر" است، در ابتدای سخنان خود به اشاره به تحصیلات تکمیلی در رشته کتابداری و آشنایی دقیق با کتاب های مرجع گفت: بهره مندی از کتاب های مرجع و در صدر آن دانش نامه ها، نیازمند آموزش اولیه است که باید از دوران کودکی آغاز شود.

وی در ادامه به تناقض موجود در فضای فکری جامعه ایرانی اشاره و خاطرنشان کرد: در چهل سال گذشته با رونق چشمگیر دایرة المعارف نویسی در ایران روبرو هستیم اما این کتاب ها، آن چنان که باید، مورد توجه جامعه قرار نمی گیرد و این در حالی است که در بسیاری از کشورها، دانش نامه های عمومی به نیاز طبیعی خانواده ها بدل شده است.

فانی در این زمینه افزود: جامعه ایران از سویی برای پاسخگویی به پرسش های خود کتاب هایی پدید می آورد و از سوی دیگر به خوبی از آن ها بهره مند نمی شود. نشانه هایی از جامعه ای وجود دارد که پرسشی ندارد و همه چیز را بدیهی و مسلم می دارد، در حالی که پیش فرض نگارش دانش نامه ها، ارائه پاسخ به پرسش های موجود در جامعه بوده است.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود، دانش نامه های عمومی را، مبنای پاسخگویی به پرسش های جامعه و صاحب اولویت نسبت به دانش نامه های تخصصی دانست و افزود: دانش نامه های عمومی نگاهی کلی به موضوعات انسانی دارد و از همین روست که فرهنگ عمومی، جامعه را ارتقا داده و حوزه های تخصصی را تقویت می کند.

"جامعه بدون کاغذ" و چالش منابع مکتوب، موضوع دیگری بود که فانی در این زمینه گفت: از دهه 1990، بحث جامعه بدون کاغذ و حذف کتاب مطرح بود اما چنین نشد. از سوی دیگر قالب ارائه اطلاعات، فرع بر محتوای آن است. ضعفی که اکثر دانشنامه های اینترنتی را تهدید می کند، عدم کنترل محتوا زیر نظر گروهی متخصص است. بنابراین ابتدا باید دانش نامه را تحت قواعد تألیف تهیه کرد و سپس فرم ارائه آن را متناسب با نیاز جامعه انتخاب کرد.

دکتر کامران فانی در بخش پایانی سخنان خود به دانش نامه دانش گستر اشاره و به ویژگی های آن را برشمرد. فانی گفت: بسیار مهم است که مخاطب، اطلاعات عمومی خود را به زبان مادری اش دریافت کند که همین نکته، انگیزه تألیف این دانش نامه شد.

وی ادامه داد: "دانش نامه دانش گستر" را باید دومین دانش نامه عمومی پس از مصاحب دانست. این دانش نامه از جهت دارا بودن مدخل 3000 نفر از مشاهیر زنده، منحصر به فرد است چراکه تاکنون و در تألیف دانش نامه ها، تنها نام مشاهیر مرده ذکر می شده است.

فانی در پایان گفت: از دیگر بخش های جالب توجه این دانش نامه می توان به معرفی حدود 400 فیلم سینمایی و 2000 کتاب اشاره کرد. همچنین بخش آشپزی این دانش نامه به نجف دریابندری سپرده شده است که در آن علاوه بر معرفی انواع و اقسام غذاها، به سبک ها و مکاتب آشپزی نیز پرداخته است.

پایان پیام/