خبرگزاری شبستان: فرا رسیدن روزهای پایانی سال و مهیا شدن برای ورود به سال جدید بهترین فرصت است تا در کنار پیش بینی برنامه های جدید مروری هم بر آنچه انجام داده ایم، داشته باشیم.
این فرصتی است تا دریابیم در عرصه مقدس وحی علی رغم برخی غفلت ها و کندی ها به ویژه در روند تخصیص بودجه، چه گذشته است و در سالی که رهبر معظم انقلاب آن را با عنوان جهاد اقتصادی نامگذاری کردند آیا حرکتی جهادگونه در این ساحت مقدس رخ داده است یا خیر؟
سازمان دارالقرآن الکریم از جمله دستگاه هایی است که ایفاگر یکی از نقش های اصلی در این ساحت مقدس است که بخش اعظمی از برنامه های آن در معاونت آموزش و پژوهش تدوین، تصویب و اجرا می شود از این رو به واکاوی آنچه این معاونت در طول سال 90 انجام داده در گزارش ذیل می پردازیم:
اقدامات این معاونت در حوزه پژوهش پشتوانه سازمان در تدوین و اجرای طرح هایی است که در کارگروه های تخصصی کارشناسی و چکش کاری می شود.
در سال 90 بنابر نتایج فعالیت شورای تخصصی آموزش و پژوهش که عمده کار خود را در شش ماه نخست سال انجام می دهد طرح قرائت در پنج سطح پیش بینی شد. پیش از این ارتقای یک فرد از سطحی به سطح بالاتر قرائت بسیار مشکل بود اما با تصویب این طرح قاریان به سهولت می توانند متناسب با توانمندی خود در سطوح مناسب قرار بگیرند.
داود تک فلاح، معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن الکریم با اعلام تقسیم دوره های قرائت به هفت سطح به خبرنگار شبستان گفت: علاوه بر این هفت سطح، دو سطح نیز برای اختلاف قرائات در نظر گرفته شده است. بدین صورت که روخوانی، روانخوانی و فصیح خوانی سه سطح ابتدایی را شامل شده و در بسته آموزش های عمومی قرار می گیرد. پس از آن سطوح قرائات مقدماتی تقلیدی، تکمیلی، پیشرفته و حرفه ای وجود دارد که در مجموع هفت سطح قرائت را تا "حفص از عاصم" تشکیل می دهد.
فراگیری 14 روایت قرائت با تقسیم بندی جدید سازمان
وی اظهار کرد: دو سطح اختلاف هم در نظر گرفته شده است که در هر کدام از آنها سه قرائت از قرائات مشهور جهان وجود دارد. علاوه بر این، در کنار هر قرائت روایات آن هم آموزش داده شده و فقط به یک طریق اکتفا نمی شود. بدین ترتیب، هرکسی این 9 سطح را طی کند، 14 روایات قرائت را فرا گرفته است. اما با توجه به عدم آمادگی جامعه هدف، هنوز دو سطح پایانی اجرا نشده است.
شورای تخصصی آموزش و پژوهش در کنار تصویب طرح ها، نظارت، تکمیل و اصلاح طرح های موجود را نیز بر عهده دارد.
از دیگر دستاوردهای این شورا می توان به تصویب پنج طرح مرتبط با حفظ قرآن اشاره کرد که البته برخی از آنها شامل بازنگری می شود. حفظ نیم، یک و دو جزء برای شروع فرآیند حفظ کل قرآن، حفظ سور منتخب شامل دو جزء از مصحف شریف، حفظ آیات موضوعی و حفظ سه و پنج ساله طرح هایی است که در این شورا به تصویب رسیده است.
بنابراین گزارش، بازنگری هایی نیز در بخش ترجمه و مفاهیم انجام شده است. تدوین طرح آموزش مفاهیم سطح پنج به عنوان حلقه نهایی این قسم آموزش ها در این راستا رخ داده است. با توجه به آنکه منابع آموزشی پیشین ترجمه و مفاهیم تنها 80 درصد آیات و عبارات را دربر می گرفت تلاش شده با تالیف منبعی تخصصی، 20 درصد باقیمانده مفاهیم نورانی وحی نیز آموزش داده شود، از این رو کتاب آن تالیف شده و تا سال آینده روانه بازار نشر می شود.
تک فلاح با اعلام نهایی شدن طرح ترجمه و تفسیر در شورای تخصصی آموزش و پژوهش قرآن ابراز کرد: پیش از این طرح های "بینات" با محور سور منتخب همزمان با ماه مبارک رمضان برگزار شده است. همچنین، طرح "نسیم حیات" که در هر نیمه از سال به یک جزء از قرآن می پردازد، اجرا شده و طی سال های اجرا به جزء بیستم مصحف شریف رسیده است.
وی از اجرای طرح "نورالرحمان" به شیوه مشابه طرح نسیم حیات خبر داد و بیان کرد: تفاوت این طرح با نسیم حیات آن است که طرح نورالرحمان با استناد به شیوه حجت الاسلام قرائتی برای عموم علاقه مندان امکان مشارکت را فراهم می کند، اما نسیم حیات به تحصیلگردگان اختصاص دارد.
اجرای طرح تفسیرخوانی و تفسیرگویی در پنج ترم
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن الکریم با اعلام تدوین طرح تفسیرخوانی و تفسیرگویی در پنج ترم عنوان کرد: آموزش چگونگی مراجعه به تفاسیر موضوعی و ترتیبی محور ترم های اول و دوم این طرح و نحوه تدریس تفسیر آیات وحی محور ترم های بعدی آن است که برای آن تالیف 10 کتاب توسط مولفان ممتاز همچون فقهی زاده، پرهیز و معارف در نظر گرفته شده است. همچنین مقرر است از ظرفیت دانشگاه علوم و معافر قرآن کریم نیز استفاده شود.
وی با بیان این مطلب که 80 درصد کار این کتب به اتمام رسیده است، عنوان کرد: شورای تالیف دیگر بازوی اجرای معاونت آموزش و پژوهش در پیشبرد اهداف و اجرای طرح ها است. این شورا مباحثی همچون بودجه بندی، فصل بندی و تعیین مولف کتب را عهده دار است و تا زمان چاپ نظارت های لازم را اعمال می کند. بنابر تلاش این شورا کار پنج مورد از کتب مذکور به اتمام رسیده و تا پایان اردیبهشت چاپ می شود.
تدوین طرح های حوزه پیش دبستانی دیگر اقدام سازمان دارالقرآن در حوزه آموزشی در سال 90 بوده است. این طرح درپی عدم هماهنگی میان دستگاه های متولی این عرصه تدوین شده است. بر اساس آن کودکان در سن سه و چهار سالگی آموزش های قرآنی را تحت نظارت سازمان بهزیستی فرا گرفته و پس از آن تعلیم قرآنی آنها به وزارت آموزش و پرورش واگذار می شود.
تالیف 11 کتاب ویژه آموزش پیش دبستانی
با همکاری شورای تخصصی آموزش و پژوهش و تالیف کتب 11 جلد کتاب منطبق با سیاست های سازمان های دارالقرآن الکریم و بهزیستی و نیز وزارت آموزش و پرورش به منظور چاپ و نشر در سال آینده در دست اقدام قرار گرفته است. با پیش بینی های انجام شده کتب مربوط به گروه سنی سه و چهار سال تا پایان شهریور 91 عرضه می شود و بعد از آن هم بتدریج کتب گروه های سنی چهار و پنج سال و شش سال منتشر می شود.
بی تردید یکی از نواقص آموزش قرآن کمبود کادر تخصصی است، از این رو تربیت مربیان، مدرسان و معلمان متخصص به عنوان یکی از رویکردهای فعالیت سازمان دارالقرآن در دستور کار سال 90 قرار گرفت.
بنابر گفته های تک فلاح پیش از سال 90 سالانه حداکثر دو دوره تربیت مربی توسط سازمان دارالقرآن الکریم برگزار می شده است اما در سال جاری این تعداد به 10 مورد افزایش یافته و در رشته های روخوانی، روانخوانی، تجوید، صوت و لحن در سطوح یک و دو، حفظ، وقف و ابتداء و پیش دبستانی مربیانی متخصص را تربیت کرده است. علاوه بر این دوره های تربیت معلم تفسیر، ترجمه و مفاهیم قرآن نیز برنامه ریزی و برای اجرا ابلاغ شده است.
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن الکریم با اشاره به برگزاری دوره های تربیت مدرس و تربیت داور مسابقات قرآنی بیان کرد: دوره تربیت داور به طور متمرکز در استان قم با حضور 127 نفر از حائزان شرایط برگزار شد.
اما برگزاری دوره های آموزشی کارآمد بیش از هر چیز به منابع مستند و علمی منطبق بر کارشناسی نیاز دارد. از این رو در سال 90 معاونت آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن 20 عنوان تالیفی در حوزه کتاب و نرم افزار را همچون نرم افزار "ترجمه گویای قرآن" با استناد به ترجمه شیخ حسین انصاریان و با صدای عباس سلیمی روانه بازار کرده است.
"آموزش نماز" در شش مقطع و توسط شش نفر از استادان ممتاز شامل اذان، اذکار و تعقیبات نماز، کتاب "احکام قرآنی" ، "کاربرد مهارت های تدریس و روانشانسی آموزش قرآن"، "تحلیل قرآنی عناوین انتخابی سال توسط رهبر معظم انقلاب" که با استقبال به عمل آمده پنج هزار نسخه دیگر از آن بار دیگر منتشر می شود، "روش های حفظ" و "کاربرد روانشناسی در حفظ قرآن" همسو با تاکید رهبر معظم انقلاب بر تربیت 10 میلیون حافظ در کنار تفاسیر موضوعی و قصص قرآنی از دیگر اقدامات سازمان در حوزه نشر محسوب می شود.
بازنگری کتاب مسعود وکیل و افزودن ارجاعاتی از دروس به متن آیات الهی، درخواست تالیف راهنمایی برای آموزش ترجمه و مفاهیم، بازنگری و ویرایش علمی و فنی کتاب "حلیه القرآن" یک و دو همراه با برخی افزوده ها، تولید نرم افزار روش تدریس روخوانی و روانخوانی قرآن همراه با نرم افزار مکمل با محور چگونگی ارزیابی مدرسان که در مجموع شامل 30 تدریس و در قالب سه لوح فشرده عرضه شده است نیز به همت معاونت آموزش و پژوهش در سازمان دارالقرآن الکریم رخ داده است.
شناسایی 220 استعداد برتر
در این میان و همسو با فعالیت های رایج و پیش بینی شده برای حال باید با نگاه به آینده پیش رفت. از این رو سازمان دارالقرآن با برگزاری جشنواره "نغمه های آسمانی" درپی شناسایی استعدادهای ممتاز از میان دانش آموزان برآمد که در نتیجه رقابت در این جشنواره در نهایت 220 دانش آموز شامل 39 چهره ممتاز که کمک هزینه عمره مفرده نیز دریافت کرده اند، 91 نفر به عنوان استعدادهای درجه دو که به آنها هدیه دو میلیون و 500 هزار ریالی اعطا شده است در کنار 90 نفر دیگر برای ورود به مراکز استعدادیابی در 31 استان کشور انتخاب شدند.
برگزاری 10 دوره تربیت مدرس با خروجی 200 مدرس ممتاز، تالیف 30 عنوان کتاب که 20 مورد آن به بازار ارائه شده و 10 مورد آن نیز در سال آینده منتشر می شود، حضور در جلسات متمرکز کمیسیون آموزش عمومی قرآن کشور، همکاری با آموزش و پرورش به منظور بازآموزی معلمان قرآن در استان هایی همچون تهران و همدان، همکاری با حوزه آموزشی وزارت نفت و پتروشیمی، مشارکت با سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی و تامین 750 معلم قرآن برای آن و حضور در مجمع مشورتی سازمان زندان ها را می توان در پرونده کاری سازمان دارالقرآن الکریم در حوزه آموزش و پژوهش در سال 90 درج کرد.
پایان/
نظر شما