ماه رمضان ماه انس با قرآن است/ معارف قرآنی را در زندگی جاری کنیم

به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، رمضان نام نهمین‌ماه سال قمری است. در این‌ماه، روزه بر مسلمانان واجب شده‌است. ماه رمضان در دین اسلام ماهی مبارک است. در قرآن، از این‌ماه به‌عنوان ماهی که در آن قرآن نازل شده، یاد شده است. با توجه به آیه ۱۸۵ سوره بقره که نزول قرآن را در ماه رمضان می‌گوید و سورۀ قدر که نزول قرآن را در شب قدر می‌داند، مسلمانان معتقدند که شب قدر، در این‌ماه واقع است.

با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان قرار داریم خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت و گویی با حجت الاسلام والمسلمین «اکبر ذوبین» کارشناس مذهبی درباره اعمال و فضایل ماه مبارک رمضان انجام داده است که در ادامه می خوانید.

رمضان به چه معنایی است و چه احادیث و روایت هایی درباره ماه رمضان وجود دارد؟

رمضان رمضان از مصدر «رمض» به مفهوم شدت گرما و تابش آفتاب بر رمل... معنا شده است که به معنی سوزانیدن است چرا که در این ماه گناهان انسان بخشیده می شود، بنابراین به ماه رمضان مشهور است. حضرت محمد (ص) درباره ماه رمضان می فرمایند انما سمیع الرمضان لانه یرمض الذنوب، ماه رمضان به این نام خوانده شده است زیرا گناهان را می سوزاند. در واقع می توان گفت ماه رمضان به عنوان یکی از ماه های قمری تنها ماهی است که نام آن در قرآن آمده است و یکی از چهار ماهی است که خداوند جنگ در آن را حرام اعلام کرده است. ماه رمضان در روایات اسلامی ماه خدا و میهمانی امت پیامبر اکرم (ص) خوانده شده و خداوند در این ماه با نهایت کرامت و مهربانی از بندگان خود پذیرایی می کند. پیامبر گرامی اسلام می فرماید ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است. هر کس همه این ماه را روزه بگیرد بر خدا واجب است که همه گناهش را ببخشد، بقیه عمرش را تضمین کند و او را از تشنگی و عطش دردناک روز قیامت امان دهد.

درباره فضیلت ماه مبارک رمضان توضیح دهید؟

ماه مبارک رمضان در بین مسلمانان دارای احترام و جایگاه ویژه ای است. فضایل زیادی برای ماه مبارک رمضان ذکر شده است اما مهمترین آنها این است که کتاب قرآن کریم در این ماه نازل شده است. امام صادق (ع) می فرمایند کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت 20 سال بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده است. ماه رمضان ماهی است که قرآن برای هدایت انسان ها در آن نازل شده است و از این بابت برترین ماه ها محسوب می شود. توفیق روزه از دیگر فضیلت های ماه مبارک رمضان است که انسان با روزه داری می تواند تقوا، پرهیزکاری و اخلاص خود را تقویت کند، مانع عذاب های دنیوی و اخروی می شود و روزه باعث آرامش روح و جسم انسان شده و از نفوذ شیطان به وجود انسان ممانعت می کند. مساوات بین غنی و فقیر و احیای فضایل اخلاقی از دیگر دستاوردها و ثمرات روزه داری در ماه مبارک رمضان است. وجود شب قدر در ماه مبارک رمضان از دیگر فضیلت های این ماه است. امام صادق (ع) می فرماید تقدیر مقدرات در شب نوزدهم و تحکیم آن در شب بیست و یکم و امضای آن در شب بیست و سوم است. همچنین امام محمد باقر (ع) می فرمایند هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است؛ از این رو به ماه مبارک رمضان بهار قرآن گفته می شود.

چه اعمالی برای ماه مبارک رمضان توصیه شده است؟

در خصوص اعمال وارد شده برای ماه مبارک رمضان در مفاتیح الجنان موارد زیادی ذکر شده است اما اعمالی که در ماه مبارک رمضان به انجام آنها توصیه و تاکید شده است به طور اجمالی شامل برخی موارد است در ادامه به آنها می پردازم. روزه، قرائت قرآن، دعا و استغفار، خواندن ادعیه مخصوص ماه مبارک رمضان در هر روز، غسل نمودن، خواندن نمازهای مخصوص ماه مبارک رمضان، افطار، سحر، نیکی در حق مومنان، صله رحم، رسیدگی به درماندگان و مستحبات، صدقه و انفاق، خواندن نمازهای واجب و مستحبی، صلوات بر پیامبر، دعا در حق مومنان و درگذشتگان و یتیم نوازی از مهمترین اعمالی است که در ماه مبارک رمضان انجام آنها توصیه و تاکید شده است.

همچنین در ماه مبارک رمضان مناسبت هایی همچون وفات حضرت خدیجه کبری (س)، ولادت امام حسن مجتبی (ع) کریم اهل بیت، ضربت خوردن امیرالمومنین علی (ع) و شهادت ایشان و شب های قدر از جمله مناسبت هایی است که در این ماه داریم که می توانیم با بهره گیری از فضای معنوی آنها به خداوند نزدیک تر شویم.

چه راهکارهایی برای انس با قرآن در ماه مبارک رمضان وجود دارد؟

ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی است تا به تلاوت قرآن کریم بپردازیم و به معانی آیات توجه داشته باشیم و درباره آنها تفکر کنیم. انس با قرآن به جز ثواب معنوی بر روی زندگی فردی و اجتماعی ما نیز تاثیر گذاشته و برکات زیادی برایمان خواهد آورد. با توجه به اینکه قرآن کریم در ماه مبارک رمضان نازل شده است، این نزول باعث می شود خداوند به برکت قرآن انسان را هدایت کند و وقتی که با قرآن مانوس می شویم و از قرآن و اهل بیت تمسک می جوییم، خداوند نیز لطف خود را شامل حال ما می کند و در کنار ثواب عظیمی که برای قرائت قرآن به انسان می دهد، وی را هدایت می کند، بنابراین وقتی در ماه مبارک رمضان قرآن را با تدبیر تلاوت می کنیم اثرگذاری بیشتری دارد و وقتی انسان به آیات قرآن چشم می دوزد، باعث می شود نور به قلب و روح وی راه یابد و باعث شکوفایی روح و قلب انسان شود. بسیار توصیه شده است که در کنار تلاوت آیات قرآن معانی آیات را نیز بخوانیم و درباره معانی تفکر و تدبر کنیم اما اینکه چطور با قرآن انس بگیریم، می تواند راهکارهایی داشته باشد. روزانه مدت زمان مشخصی را به قرائت قرآن اختصاص دهیم، ترجمه آیات را بخوانیم، به مفاهیم آن فکر کنیم، در جلسات قرآن شرکت کنیم و اگر فرصتی داریم تفاسیر آیات را بخوانیم و سعی کنیم مفاهیم قرآنی را در زندگی مورد استفاده قرار دهیم و زندگی خود را به عبارتی قرآنی کنیم و وقتی معارف قرآنی وارد زندگی ما شود به زندگی ما معنا می دهد، یاس و افسردگی را از بین می برد، حقیقت را آشکار کرده و ما را نورانی می کند و باعث پویایی و زنده بودن روح انسان می شود.