عملکرد کانون های مساجد از نگاه خبرگان، نخبگان و اساتید حوزه و دانشگاه

به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، کانون‌های مساجد یکی از مجموعه‌های فرهنگی هنری کشور است که به برکت نظام جمهوری اسلامی از سال 1371 راه‌اندازی شد. کانون های فرهنگی هنری مساجد به عنوان یک پایگاه فرهنگی و انقلابی در سطح کشور همواره در مسیر خنثی سازی توطئه های دشمنان و همچنین در زمینه گسترش برنامه ها و فعالیت های فرهنگی نقش بسزایی داشته اند.در حال حاضر و پس از گذشت سه دهه، بیش از  ۲۶ هزار کانون فرهنگی هنری در مساجد سراسر کشور فعال می باشند که فرصتی برای حرکت‌های عظیم فرهنگی، هنری و دینی در مساجد است.

در همین راستا ستاد هماهنگی کانـون های فرهنگی هنـری مسـاجد کشور از سال 1396 سامانه بچه‌های مسجد به آدرس bachehayemasjed.ir را ایجاد کرد تا اطلاعات تمام کانون‌های فرهنگی هنری به تفکیک در آن ثبت شود.اطلاعات بیش از 25 هزار کانون در این سامانه ثبت شده است. در قدم بعدی ثبت نام اعضای کانون‌ها و فعالیت‌های کانون ها نیز در این سامانه انجام شد. به مناسبت سالروز تاسیس ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور گفتگویی انجام داده ایم با تعدادی از اعضای خبرگان، اعضای جامعه مدرسین و اساتید حوزه و دانشگاه که در پی می آید.

 

عضو خبرگان رهبری:
کانون های مساجد نقش مهمی در رشد علمی و تربیتی نسل جوان برعهده دارند

 

 

حجت الاسلام و المسلمین سید علی حسینی اشکوری در گفتگو با خبرگزاری شبستان در قم، با اشاره به جایگاه و اهمیت فوق العاده مسجد در آموزه های اسلامی به عنوان پایگاه اصلی عبادت و خدمت به خلق خدا اظهار داشت: همان طور که مقام معظم رهبری نیز فرمودند مساجد و کانون های فرهنگی آن ها نقش بسیار مهمی در رشد تربیتی و علمی و فرهنگی نسل جوان برعهده دارد و این کانون ها باید هر چه بیشتر و بهتر، آغوش خود را به سوی جوانان و نوجوانان باز کنند.

وی همچنین با اشاره به نقش کلیدی ائمه جماعات و نیز هیئت امنا در اداره امور مسجد و رشد و توسعه آن گفت: این که به عنوان مثال گاهی می بینیم یا می شنویم که برخی مساجد در قم امام جماعت ندارند یا این که در آن ها تنها یک یا دو نوبت نماز جماعت دایر است برای شهر کریمه اهل بیت(ع) که مرکز حوزه و علما به شمار می رود، زیبنده و پسندیده نیست.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: آن چه مهم است این که ما بتوانیم با کارهای خلاقانه و اتخاذ رویکردهای صحیح، جوانان و نوجوانان بیشتری را به سمت مساجد و کانون های فرهنگی هنری جذب کنیم و در این میان نقش امام جماعت بسیار مهم و حساس است.

وی بیان داشت: بی شک حضور در مسجد و فعالیت های فرهنگی و اجتماعی با محوریت مساجد، خیرات و برکات بسیاری برای جامعه به همراه دارد و حال آن که ما متأسفانه گاهی اوقات قدر این نعمت ها را نمی دانیم یا به شکل مناسب از آن ها بهره مند نیستیم.

 

عضو خبرگان رهبری:
انجام فعالیت های اجتماعی و فرهنگی با محوریت مساجد، مصداق بارز عبادت است

 

حجت الاسلام و المسلمین علی اسلامی نیز با اشاره به جایگاه رفیع مسجد در تعالیم دینی و از جمله در بیانات و رهنمودهای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری اظهار داشت: آن چه ما از مجموع تعالیم و معارف قرآن و اهل بیت(ع) و به طور کلی جهان بینی اسلامی دریافت می کنیم این است که مسجد جای تمام زیبایی ها و همه معرفت ها و همه طهارت ها و پاکی هاست که در آن به معنای خاص کلمه می توان عبادت خدا را انجام داد.

 

وی افزود: البته باید توجه داشت که اقامه نماز جماعت و تلاوت قرآن کریم و برگزاری مجالس ختم و یا هیئت، تنها بخشی از کارهایی است که در مسجد انجام می شود اما مهم این است که در فعالیت های اجتماعی و فرهنگی و به خصوص امور خیریه و کمک رسانی به مردم و اقشار ضعیف نیز از ظرفیت مسجد  و کانون های فرهنگی هنری به خوبی استفاده شود.

 

وی گفت: به خصوص در شرایط کنونی، زمینه سازی برای اشتغال و ازدواج جوانان و انجام فعالیت های ارزشمند فرهنگی و اجتماعی با محوریت مساجد، خودش از جمله مصادیق بارز عبادت است.

 

این استاد حوزه همچنین خاطرنشان کرد: تلاش در جهت مقابله با آسیب های اجتماعی و معضلات فرهنگی نیز از طریق مساجد و کانون های فرهنگی هنری و توجه به این ظرفیت باید با قوت دنبال شود و از توانایی و مهارت نسل جوان انقلابی نیز در این راستا به خوبی استفاده شود.

 

وی بیان داشت: ما باید نگاهمان به مسجد را توسعه داده و عمق ببخشیم و به ویژه زمینه اصلاح و رشد و تعالی نسل جوان را در مسجد و کانون های مساجد فراهم کنیم و از دیگر سو به دنبال این باشیم که گرهی از مشکلات و گرفتاری های مردم و به خصوص اقشار ضعیف و آسیب پذیر جامعه را بگشاییم.
 

عضو خبرگان رهبری:
اهتمام کانون های مساجد در نشر معارف قرآنی، ستودنی است

 

حجت الاسلام والمسلمین دکتر عسکر دیرباز نیز ضمن تقدیر از کانون های فرهنگی و هنری مساجد اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از فعالیت های شاخص، رونق فعالیت ها و برنامه های قرآنی بوده که انصافاً در این باره کانون های فرهنگی و هنری مساجد ، عملکرد بسیار خوب و تقدیر آمیزی داشته است.

 

وی با تقدیر از برگزاری جشنواره قرآنی مدهامتان افزود: به لطف الهی در سطح کشور مساجد بسیاری تحت پوشش این کانون ها قرار گرفته و در کنار فعالیت های هنری و فرهنگی و تربیتی، به مباحث قرآنی نیز در آن ها توجه می شود.

 

رئیس دانشگاه قم همچنین گفت: آن چه مهم است این که قرآن به عنوان کلام وحی باید در همه لحظات زندگی ما ساری و جاری باشد و در این بین، فعالیت های فرهنگی در راستای معرفی قرآن و آموزه های آن بسیار مهم و مؤثر است.

حجت الاسلام و المسلمین دیرباز همچنین با اشاره به این که باید زمینه ای فراهم شود که خانواده ها و به خصوص نسل جدید هر چه بیشتر و بهتر جذب فعالیت های قرآنی نهادها و مراکزی چون کانون های مساجد شوند، بیان داشت: هر چقدر ما سبک زندگی جامعه خود را به سمت آموزه های نورانی قرآن ببریم، خواهیم توانست بر مشکلات و معضلات غلبه پیدا کنیم.

 

وی در خاتمه ابراز امیدواری کرد: ان شاءالله این تلاش ها و فعالیت ها رونق بهتری یافته و همراه با ساماندهی مطلوب تر باشد و شکی نیست که هر چقدر در این زمینه ها هزینه صورت گیرد، این سرمایه گذاری برای تربیت نسل های بعدی است تا با هدایت ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری ، نهادهای فرهنگی و دانشگاهی و حوزوی، بیش از پیش در خدمت نشر معارف قرآنی باشند.

 

عضو خبرگان رهبری:
طرح ملی فهما زمینه تقویت جایگاه اجتماعی مساجد را فراهم کرد

 

 

حجت الاسلام و المسلمین محمد حاج ابوالقاسم نیز ضمن تقدیر از دست اندرکاران و فعالین کانون های فرهنگی هنری مساجد بویژه رویداد ملی فهما و ایران قوی گفت: بی شک برگزاری این گونه برنامه ها و طرح ها آن هم با محوریت مساجد، باعث تقویت جایگاه اجتماعی مساجد می شود و امیدواریم که این گونه فعالیت ها هر چه بهتر در سال های آینده نیز ادامه پیدا کند.

 

وی افزود: از جمله برکات چنین طرح هایی، زمینه سازی برای بروز استعدادها و توانمندی های نسل جدید است که در این رابطه البته مسئولان با نوع مدیریت خود و استفاده از خلاقیت های جوانان و نوجوانان می توانند بهترین عملکرد را داشته باشند.

 

استاد حوزه علمیه قم همچنین گفت: با وجود شیوع ویروس نحس کرونا که بسیاری از فعالیت ها را تحت الشعاع خود قرار داد، اما همین که در این شرایط سخت، این برنامه ها اجرا می شود، واقعاً ارزشمند و قابل تقدیر است.

 

وی بیان داشت: آن چه مهم است این که ما باید از همه ظرفیت های ممکن استفاده کنیم تا نسل جدید در دهه پنجم انقلاب، ارتباط خوب و قوی با مساجد داشته باشند و اگر این اتفاق رخ دهد، به حول و قوه الهی شاهد به ثمر نشستن بسیاری از برکات و تحولات در ابعاد فرهنگی ، اجتماعی و آموزشی و ... خواهیم بود.

 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم:
کانون های مساجد، نقش موثری در ترویج معارف قرآنی دارند/نقش اساسی کانون هادر عرصه جهاد تبیین

 

 

آیت الله محسن فقیهی نیز با اشاره به این که یکی از جاهایی که بسیار خوب می توان نسبت به جهاد تبیین عمل کرد، مساجد است، افزود: کانون های مساجد و پایگاه های بسیج نقش بسیار مهمی در راستای تحقق فرمایش مقام معظم رهبری دارند، چرا که آن ها به جهت فعالیت های فرهنگی و هنری و اجتماعی مورد توجه نوجوانان و جوانان اهل مسجد هستند و لذا باید در این زمینه بیش از پیش تلاش کنند.

 

استاد حوزه علمیه قم همچنین گفت: در واقع چه پایگاه های بسیج و چه کانون ها باید با برگزاری نشست های توجیهی و بصیرتی در سطح مساجد و نیز فعالیت های آموزشی همچنین تولید محصولات جذاب و فاخر هنری و فرهنگی، نسل جدید را با اهمیت جهاد تبیین و تلاش در این راستا به خوبی آشنا کنند.

 

وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر این که یکی از مؤلفه های بسیار مهم در سلامت روحی و روانی جامعه اسلامی، میزان انس با قرآن و مفاهیم ناب و تعالی بخش آن است، اظهار داشت: برنامه هایی از قبیل مسابقات قرآنی زمینه ای فراهم می کند که کودکان، نوجوانان و جوانان و دیگر اقشار جامعه با معارف کلام وحی تا حدودی مأنوس شوند و این اُنس با قرآن بی شک باعث رشد معنوی و عامل تقویت آرامش روحی و روانی آن هاست.

 

آیت الله  فقیهی افزود: شرایط امروز جامعه ما می طلبد نهادهایی چون کانون های مساجد که سابقه خوب و روشنی در فعالیت های تربیتی و فرهنگی دارند، بیش از پیش نسبت به ترویج برنامه های قرآنی در کشور بکوشند.

 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین گفت: تمسک به قرآن و عترت بهترین عامل بازدارنده در مواجهه با موج های سهمگین فرهنگ غربی و آمریکایی است که هدف آن تخریب و تضعیف باورها و اعتقادات دینی و اخلاقی افراد جامعه ما به خصوص نسل جوان است.

 

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تأکید کرد: در راستای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن و هجمه شدید نسبت به اعتقادات مردم و جوانان، ما باید هر چه بیشتر در راستای نشر معارف نورانی قرآن مجید بکوشیم و این مساله را یکی از اصلی ترین وظایف خود بدانیم.

 

وی افزود: اهتمام دستگاه ها و نهادها به این مساله علاوه بر این که بسیار ارزشمند است باید به عنوان یک مطالبه در کل کشور دنبال شود و نهادها و ارگان ها، ترویج مباحث قرآنی را یکی از تکالیف و دغدغه های خود بدانند.

 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در خاتمه برای دست اندرکاران کانون های فرهنگی و هنری مساجد آرزوی موفقیت روز افزون کرد و گفت: شک نداشته باشید که در سایه اخلاص و مجاهدت مورد توجه خاص حضرت بقیه الله الاعظم (عج) خواهید بود و ان شاءالله روز به روز فعالیت های کانون های مساجد چه از نظر کمی و چه کیفی بهتر و مفیدتر باشد.

 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی:
تأسیس کانون های مساجد از جمله اقدامات مبارک در عرصه فرهنگی و تربیتی بوده است
 

 

حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد ملک زاده  نیز با اشاره به این که تأسیس کانون های فرهنگی و هنری مساجد از جمله اقدامات مبارک در عرصه فرهنگی و تربیتی بوده است، اظهار داشت: یکی از سنگرهای بسیار مهم و کلیدی در راستای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن، همین مساجد هستند که با داشتن پایگاه های بسیج و کانون های فرهنگی و هنری مساجد می توانند و باید فعال تر از وضع کنونی باشند.

 

وی افزود: به ویژه در گام دوم انقلاب، یکی از مطالبات مقام معظم رهبری توجه به تربیت، رشد و تعالی نسل جدید آن هم با محوریت مساجد است که قطعاً در این راستا کانون های مساجد باید فعال تر و قوی تر و کوشاتر از گام نخست انقلاب عمل کنند.

 

عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم همچنین گفت: چه در زمینه مباحث فرهنگی و تربیتی و چه مباحث بصیرتی و اجتماعی، کانون های مساجد در کنار پایگاه های بسیج می توانند بیش از آن چه الان هست ، نقش فعالانه تری ایفا کنند ، کما این که شرایط امروز کشور و اقتضائات گام دوم انقلاب می طلبد که حقیقتاً نیز چنین باشد.

 

وی اضافه کرد: ما اگر حقیقتاً می خواهیم که در عرصه مقابله با تهاجم فرهنگی و خنثی کردن توطئه های دشمن در رابطه با نسل جوان، موفق باشیم و عملکرد مطلوبی از خود ارایه دهیم، باید شرایط و زمینه فعالیت بهتر این نسل در مساجد را فراهم کنیم.

 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی:
نقش کانون های مساجد در جهاد تبیینی و هدایت نسل جوان بسیار مهم است
تقویت کارکردهای کانون های مساجد، مورد توجه و حمایت مسئولان باشد

 

حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی لیالی نیز گفت: با توجه به تأکید مجدد مقام معظم رهبری مبنی بر اهمیت حضور و فعالیت جوانان انقلابی در راستای جهاد تبیینی برای مقابله با برنامه ها و راهبردهای دشمن به خصوص در عرصه فرهنگی و فضای مجازی، لازم است که همه تشکل ها و نهادهای دینی و انقلابی با تمام ظرفیت خود پای کار بیایند و زمینه مناسب برای فعالیت نسل جوان متعهد و انقلابی را فراهم کنند.

 

وی افزود: بی شک یکی از نهادهای مؤثر در این رابطه کانون های فرهنگی و هنری مساجد است که در درون خود ظرفیت عظیم جوانان مؤمن و انقلابی را دارد و باید از این ظرفیت به نحو احسن در راستای تحقق اهداف کلان انقلاب و نظام اسلامی بهره ببرد.

 

حجت الاسلام و المسلمین لیالی گفت: کانون های مساجد بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری باید علاوه بر تلاش در جهت ارتقای بصیرت سیاسی، زمینه ساز رشد و تعالی فرهنگی و علمی و اخلاقی نوجوانان و جوانان باشد و انصافاً در سال های اخیر گام های خوبی در این راستا برداشته شده اما باید این حرکت ها با لحاظ رویکرد آسیب شناسانه و رفع نقاط ضعف و نقص، تقویت گردد.

 

این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: امام راحل فرمود مساجد سنگر است و باید این سنگرها را حفظ کرد و قطعاً در کنار ائمه جماعات و بسیج یکی از تشکل های مهم که در این زمینه می تواند نقش آفرین باشد، کانون های مساجد است.

 

حجت الاسلام و المسلمین لیالی همچنین گفت: به هر حال در سنگر بسیار مهمی چون مسجد، کانون های فرهنگی و هنری می توانند محفل و محلی برای شناسایی و تقویت استعدادها و توانمندی های نسل جوان باشند و از این رو باید با مدیریت و نظارت مطلوب، زمینه ای فراهم کرد که این کانون ها تقویت شوند.

 

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: به هر حال ما باید کاری کنیم که مساجد رونق سال های ابتدای انقلاب را مجدد پیدا کنند و یکی از عوامل مهم در تحقق این هدف، توجه به کارکردهای متنوع و گسترده کانون های فرهنگی و هنری مساجد است.

 

رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن:

رویداد ملی فهما، فرصتی کم نظیر برای حمایت از جوانان انقلابی است

 

حجت الاسلام و المسلمین محمد صادق یوسفی نیزضمن تقدیر از دست اندرکاران رویداد فهما و طرح ملی ایران قوی ابراز داشت: امروزه ما برای مقابله با طرح ها و توطئه های دشمنان در ابعاد مختلف باید از ظرفیت عظیم جوانان مؤمن و انقلابی نهایت استفاده را بکنیم و این موضوع اتفاقاً جزو اصلی ترین مطالبات مقام معظم رهبری از مسئولان و متولیان کشور است.

 

وی افزود: خوشبختانه در پرتویِ اجرای طرح هایی چون طرح ایران قوی که به همت کانون های فرهنگی و هنری مساجد برگزار می شود، زمینه ای فراهم خواهد شد که استعدادهای نسل جدید در عرصه های مختلف شناسایی شده و از آن ها در حد امکان حمایت به عمل آید.

 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی همچنین گفت: از این حیث بنده به سهم خود از بانیان این اقدام ارزشمند تقدیر می کنم و انشاالله که این قبیل حرکت های اُمیدبخش در سال های آینده نیز با قوت هر چه بیشتر ادامه داشته باشد چرا که جامعه ما امروز به خصوص نیاز به برنامه ها و طرح هایی دارد که شوق و انگیزه را در بین نسل جدید برای فعالیت هنری و فرهنگی ایجاد کند.

 

وی گفت: از این حیث ، طرح ها و پروژه های فرهنگی و هنری و رسانه ای که این ظرفیت عظیم را به میدان بیاورد، کمک به جبهه بزرگ انقلاب اسلامی است و لذا ما باید شرایطی را فراهم کنیم که از قابلیت های فراوان نسل جدید در ابعاد و عرصه های مختلف به خوبی بهره برداری شود.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه(س):
باید با الهام از بیانیه گام دوم، شاهد تغییر در نگاه به کارکردهای مساجد باشیم

 

دکتر رسول عباسی نیز ضمن تقدیر از فعالیت های کانون های مساجد در کشوربا بیان این که رویداد ملی فهما و طرح ملی ایران قوی به جهت پیگیری مباحث مربوط به نسل جوان در بیانیه گام دوم انقلاب و نیز تلاش در زمینه تحقق مطالبات مقام معظم رهبری در این زمینه، طرح ارزشمند و مبارکی است، اظهار داشت: این مباحث باید در قالب طرح ها و جشنواره های فرهنگی و هنری و رسانه ای به خوبی در سطح جامعه و در بین نسل جدید، گفتمان سازی و فرهنگ سازی شود، به ویژه این که این مهم با رویکرد مبانی دینی و انقلابی صورت گیرد.

 

وی ضمن تقدیر از مسئولان کانون های فرهنگی و هنری مساجد به جهت عنایت به این مساله گفت: یکی از الزامات مرتبط با بحث "ایران قوی" نهادینه کردن فرهنگ و تلاش در بین آحاد جامعه به خصوص نسل جوان است، کما این که امیرالمؤمنین(ع) می فرمایند بهترین تفریح کار است و این را هم می دانیم که ریشه بسیاری از مفاسد و ناهنجاری ها، بیکاری است.

 

وی افزود: از این رو، تقویت فرهنگ کار و تلاش و مجاهدت با فراهم سازی زمینه های فعالیت چرخه تولید کشور در راستای تحقق ایران قوی، یکی از ضروریات است که در این باره مساجد و از جمله کانون های فرهنگی و هنری آن ، نقش مهم و برجسته ای ایفا می کنند.

 

نویسنده کتاب"الگوی مدیریت اثربخش مسجد" همچنین ابراز داشت: از نظر نباید دور داشت که امروزه به نوعی معنا و مفهوم اوقات فراغت هم تغییر یافته، چه آن که در گذشته پُر کردن اوقات فراغت بیشتر مطرح بوده اما در حال حاضر، تقویت نگاه مهارتی با استفاده از ظرفیت نسل جدید در بحث اوقات فراغت، مورد عنایت است.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه(س) همچنین با تأکید بر لزوم تغییر رویکرد و نگاه به کارکردهای مساجد با الهام از بیانیه گام دوم گفت: ما نیاز به نقش آفرینی نهادهای مختلف برای گفتمان سازی توسعه و پیشرفت در کشور داریم، به طوری که صرفاً نهادهای دولتی و حتی رسانه ملی برای تحقق این منظور کفایت نمی کند و لذا می بایست از ظرفیت نهادهای دینی و به خصوص مساجد استفاده کنیم.