خبرگزاری شبستان _ گوه سیاسی_ فرزانه تهجا: اولین نماز جمعه در پس از پیروزی انقلاب اسلامی به امامت آیت اللّه سید محمود طالقانی (متوفی ۱۳۵۸ش) - که امام خمینی وی را به این سمت انتخاب کرده بود - در ۵ مرداد ۱۳۵۸ در دانشگاه تهران برگزار شد. در فاصله سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۱ش چند تن از امامان مشهور جمعه بر اثر اقدامات تروریستی به شهادت رسیدند؛ از جمله سید محمد علی قاضی طباطبایی (شهادت در ۱۳۵۸ش)، سید اسدالله مدنی (شهادت در ۱۳۶۰ش) در تبریز، سید عبدالحسین دستغیب (شهادت در ۱۳۶۰ش) در شیراز، محمد صدوقی (شهادت در ۱۳۶۱ش) در یزد و عطاءالله اشرفی اصفهانی (شهادت در ۱۳۶۱ش) در کرمانشاه هستند. نماز جمعه در حقیقت یکی از مراسم های عبادی و سیاسی مسلمانان است که دارای پیشینه از صدر اسلام است که از هجرت پیامبر (ص) و در سال دوازدهم بعثت در مکه مربوط می شود و در ایران نیز نماز جمعه از دوره حکومت شاه اسماعیل اول صفوی (۹۰۵-۹۳۰) به تدریج در جامعه شیعی ایران گسترش یافت که البته در حکومتهای مختلف با فراز و فرودهای بسیاری مواجه بوده است. در همین رابطه گفتگویی با ابراهیم سلیمانی، دبیر دومین دوره جشنواره ملی عکس شکوه جمعه در مورد برگزاری این جشنواره به شرح زیر ارایه می شود.
در مورد دومین جشنواره ملی عکس شکوه جمعه و رویکرد برگزاری این رویداد توضیح بفرمایید؟
این رویداد دو سال قبل اولین دوره برگزار شد و با استقبال خوبی مواجه شد که از سراسر کشور شرکت کنندگان زیادی در آن حضور یافتند به همین دلیل دومین دوره مرداد ماه 1400 با اعلام فراخوان برگزار شد که تا پایان بهمن ماه مهلت دریافت ارسال آن بود. در دوره نخست کلیات برگزاری نماز جمعه و مسایل پیرامونی آن اعم از اتفاقاتی که در مصلی های نماز جمعه رخ می دهد و حضور جمعیت از اقشار مختلف و همین طور معرفی اماکن مربوط به نماز جمعه مانند مصلی ها مطرح بود اما در دوره دوم رویکرد برگزاری تغییر کرد و حضور کودکان، جوانان و نوجوانان به عنوان رویکرد جدی مطرح شد و البته در دوره اول بخش ویژه آثار مربوط به تاریخ برگزاری نماز جمعه در ایران مربوط می شد که در دور دوم این بخش حذف و به جای آن بخش عکاسی موبایلی و مردمی اضافه شد، با این تفاوت و همین طور احاطه شرایط کرونا در کشور موجب شد تا در دو سال اخیر کمتر نماز جمعه در سراسر ایران اسلامی برگزار شود و تاثیر این ویروس منحوس در بسیاری از رویدادها را شاهد بودیم.
در مورد تعداد شرکت کنندگان در جشنواره دوم و میزان استقبال از این جشنواره توضیح بفرمایید؟
در جشنواره دوم قریب به 165 هنرمند شرکت کردند که قریب هزار و 427 اثر از طریق 165 هنرمند به دبیرخانه ارسال شده است که در قالب 75 مجموعه و 668 تک عکس و 178 عکس در بخش موبایلی بوده است که در مجموعه هزار و 427 قطعه عکس در هیئت داوری با داوری داوران سید عباس میرهاشمی، فرهاد سلیمانی و حسن قائدی ابتدا کلیه آثار به تنهایی بررسی و گزینش نهایی در تاریخ چهارم اسفند ماه در مجتمع آموزشی آدینه و مراحل بعدی بحث و بررسی و انتخاب آثار انجام شد داوری این جشنواره با حضور سید فرزاد اخوت مقدم، مدیر مرکز ارتباطات و رسانه شورای سیاستگذاری کشور برگزار شد. در مجموع 41 اثر در بخش تک عکس از میان مجموعه 668 عکس به نمایشگاه راه یافت و در بخش مجموعه عکس ها سه مجموعه که جمعا 27 قطعه عکس را در بر می گیرد برای نمایشگاه برگزیده شده است.
در بخش نمایشگاهی 14 قطعه عکس به نمایشگاه راه یافت که در مجموع 82 قطعه عکس برای نمایشگاه انتخاب شد که از بین این 82 قطعه عکس آثاری هم در جایگاه اول و دوم و سوم و برگزیده با تقدیر انتخاب شد که پس از دریافت عکس آثار از هنرمندان نسبت به اعلام اسامی آنها اقدام می شود.
با توجه به استقبال گسترده از جشنواره اول شکوه جمعه، مخاطبان در جشنواره دوم با چه تغییراتی مواجه شدند؟
عموما در جشنواره هایی که مانند این جشنواره موضوع محور هستند و بیشتر مربوط به آیین ها و مراسم مذهبی هستند، شرکت کننده حرفه ای نداریم و بخشی از جامعه هنری که جوان تر هستند و جویای نام و علاقه مند به حضور در جشنواره ها با کسب عنوان هستند، بیشتر مخاطبان این رویداد و جشنواره هستند که البته این قشر نیز در برخی موارد هنوز تخصص کافی را نیافته اند؛ به طور مثال در بخش مجموعه عکس که افرادی ساختار مجموعه سازی در عکاسی را رعایت نکرده است و صرفا از واژه مجموعه کلمه تعداد به ذهن او متبادر شده است و به همین دلیل 10 یا 12 فرم عکس را جداگانه در بخش مجموعه عکس ها ارسال می کنند و ساختار لازم را در این جشنواره ندارد؛ به همین دلیل در دوره قبل از طرف هیئت داوری و هم در این دوره اعلام شد که برخی مجموعه عکس ها فاقد ساختار هستند و به شدت در این زمینه ضعف وجود دارد اما در بخش تک عکس نسبتا تجربه خوبی به دست آمده است.
تعداد جشنواره ها در کشور افزایش یافته است اما جشنواره های موضوعی در این سطح و به این شکل جای خود را هنوز پیدا نکرده اند و این روند اگر با تغییرات جدی تداوم پیدا کند، می تواند دستاوردهای خوبی را به ارمغان بیاورد.
زمان برگزاری اختتامیه جشنواره را توضیح بفرمایید؟
فراخوان این جشنواره همزمان با برگزاری اولین نماز جمعه بعد از انقلاب اسلامی در مرداد ماه اعلام شد و طی این چند ماه از مرداد تا بهمن ماه مهلت ارسال آثار بوده است و پایان بهمن که مهلت ارسال آثار تمام شد، دقیقا در چهارم اسفند جلسه داوری تشکیل شد. انشاءالله مقدمات را فراهم می کنیم تا بتوانیم اختتامیه را برگزار و از برگزیدگان تقدیر کنیم. اختتامیه این جشنواره در تلاشیم تا در اسفند ماه برابر اعلامی که شده است، برگزار شود البته این امر بستگی به آن دارد که مخاطبان زودتر آثار اصلی خود را ارسال کنند.
کرونا تاثیر خود را بر روی این رویداد گذاشته است و در دوره قبل نیز این امکان فراهم نشد تا از برگزیدگان به شکل حضوری تقدیر کنیم. اکنون نیز شرایط مناسب نیست و البته شورای سیاستگزاری ائمه جمعه در مورد برگزاری اختتامیه تصمیم می گیرد. امیدواریم این شرایط برای برگزاری جشنواره حضوری فراهم باشد.
زمان برگزاری جشنواره سوم را توضیح بفرمایید؟
روند برگزاری جشنواره شکوه جمعه دوسالانه است یعنی اگر تغییرات اعمال شود، قطعا فراخوان ما 1402 اعلام می شود. نکته مهم در برگزاری این جشنواره این بود که وقتی رویکرد برگزاری جشنواره تغییر می کند مخاطبان به این مقوله توجه می کنند و تقریبا اکثر کسانی که شرکت می کنند به این موضوع توجه دارند. عمده آثار در این دوره مربوط به حضور کودکان، جوانان و نوجوانان در نماز جمعه بود که البته این موضوع خواست شورای برگزاری جشنواره نیز بود.
این جشنواره بسیار وسیع است و موضوعی واحد نیست بلکه موضوعی گسترده است که به عنوان نماز جمعه، مصلی ها و چهره های مومنان و نمازگزار و اقشار مختلف در نماز جمعه اتفاقاتی که در مصلی ها رقم می خورد، بود اما ضعف عمده ای که وجود دارد، این است که در دوره شاهد بودیم که عکس های زیادی در ارتباط با نیایش از حج، نماز عید فطر، نماز در عید فطر، نماز در خیابان ها و نماز ظهر عاشورا ارسال شده بود که متاسفانه این موضوع مطابق شرایط فراخوان نبود و بسیاری از این آثار از دور رقابت خارج شدند.
اهداف جشنواره قبلا توضیح داده شده بود و به طور کلی نیز اعلام شده بود که هر آنچه که مربوط به برگزاری نماز جمعه می شود، جزو فراخوان این جشنواره است اما نماز عید فطر در بسیاری از موارد در خیابان ها برگزار می شود و خود یک موضوع واحد است. موضوع حج نیز همین گونه است. در ارتباط با حج جشنواره های زیادی داشتیم و مسابقات زیادی برگزار شده است که علاقه مندان می توانند آثار خود را به آن جشنواره ها ارسال کنند. اینکه در جشنواره شکوه جمعه به تمام مراسم های عبادی و مذهبی پاسخگو باشیم، دایره جشنواره بسیار گسترده می شود و از شکل تخصصی خارج خواهد شد.
اهداف برگزاری جشنواره شکوه جمعه رچیست؟
برگزاری نماز جمعه یکی از مراسمات عبادی و آیین های مذهبی تاکید شده در قرآن کریم است و شورای برگزاری خود را متولی در این زمینه و به شکل تخصصی اقدام به برگزاری جشنواره کرده است و ما برای تبلیغ و ترویج این مراسم و اماکنی که این مراسم در آنجا برگزار شده و اتفاقاتی که در راستای این حضور باشکوه مردمی رخ می دهد اعم از خدمات مسئولان در حاشیه نماز، ارتباطات صمیمی میان مردم بیشتر به موضوع نماز جمعه مطرح است. در فراخوان همیشه این اهداف در چند بند تاکید می شود و ما در فراخوان اول و دوم بر این موضوع تاکید کردیم. از علاقه مندان به شرکت در این جشنواره ها تقاضا داریم تا مخاطبان به این موضوع توجه کنند که دبیرخانه چه موضوعی را فراخوان کرده است و در آن راستا آثار را ارسال کنند تا در جهت دست یابی به رقابت و جایزه جشنواره موفق باشند.
شرکت کنندگان در جشنواره دوم عمدتا از نسل جوان بودند البته برخی پیشکسوتان نیز در این دوره ما را یاری کردند اما تعداد آنها کمتر بود. این جشنواره محدودیت سنی نداشت و در بخش موبایلی توقع داشتیم که آثار بیشتری ارسال شود اما به نظر می رسد کسانی که در نماز جمعه حضور می یابند در پی انتشار عکس و گرفتن آن نیستند و هنوز به یک رسانه جدی تبدیل نشده است.
آثار راه یافته به جشنواره در کجا به نمایش گذاشته می شود؟
آثار راه یافته در جشنواره در سامانه جشنوارهshokoohejome.ir منتشر می شود که آثار دوره قبل نیز در این سامانه منتشر شده است. این آثار به صورت نمایشگاه تدوین شده و در برخی از استان ها که شرایط آن فراهم است به صورت دوره ای در معرض دید عموم قرار بگیرد. باید مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه به شکل نگارخانه وجود داشته باشد که البته در شهرهای مختلف زمینه و فضای لازم وجود دارد.
نظر شما