به گزارش خبرگزاری شبستان، دکتر حسن بخاری؛ پژوهشگر در همایش چهارمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر با محور تحولات هنر انقلاب تا امروز، به سخنرانی با موضوع «الوان ناری و نوری در رساله نوریه علاالدوله سمنانی و تاثیر آن بر نگارگری ایرانی» پرداخت.
بلخاری در ابتدا به فقر در زمینه تحقیق منابع اشاره کرد:«ما در عرصه تبیین مبانی هنر خود دچار فقر هستیم. برخلاف تمدن های دیگر که در مورد فرهنگ و هنرشان بسیار پژوهش کرده اند.»
وی سپس در مورد شخصیت علاالدوله سمنانی گفت:«علاالدوله سمنانی در ساحت حکمت و عرفان چندان شناخته شده نیست. او یک خواهرزاده داشت که با 700 نفر به کشمیر رفت و ایران صغیر را در آنجا پایه ریزی کرد اما خود سمنانی از جمله افراد صاحب نظر در زمینه حکمت است و در مخالفت با آرا ابن عربی آرایی دارد اما در عرف خاص برخی نظرات او حجت است.»
بلخاری در مورد نقش رنگ ها در رساله این حکیم توضیح داد:«در نگارگری، رنگ های شفاف و مواج و گاه رنگ های سنگین، زمخت و خشن وجود دارد البته در نگاه اول به نظر می آید وقتی رنگ ها شفاف و مواج هستند، به بازنمایی معنای نور پرداخته اند و به ساحت تجسم و تجرد نزدیک شده اند.»
وی افزود:«وقتی رنگ ها سنگین می شوند، معنای مورد نظر شیطانی می شود پس رنگ های روشن تمثال نور و رنگ های سنگین نشانه آتش و نار هستند. همچنین در قرآن کلمه های نور و نار استفاده شده است و کلمه نار حدود 135 بار به کار رفته که 99 درصد آن به معنی دوزخ است.»
بلخاری در مورد تفسیر کلمات نار و نور ابراز کرد:«در رساله سمنانی بحثی وجود دارد که او از آتش نوری گفته و می گوید سالک وقتی در مسیر نور جلو می رود، رنگ هایی می بیند و در هر منزل یک رنگ را تجربه می کند. اول از همه سیاه را می بیند تا به رنگ های دیگر می رسد.»
وی ادامه داد:«ما در متون عرفانی خودمان هم تعریف هایی داریم که به رنگ های شیطانی تعبیر شده است و معمولا رنگ های ناری و غلیظ هستند. در واقع سمنانی الوان نوری را در مسیر صالح تعریف می کند و می گوید آتش و رنگ های سنگین مانند سرخ، رنگ ناری هستند و هروقت صفت شیطانی قرار است در نگارگری ظهور کنند، رنگ ها غلیظ می شوند.»
پایان پیام/
نظر شما