استقبال سد بارزو از خشکسالی بی سابقه طی ۵۴ سال اخیر

خبرگزاری شبستان _خراسان شمالی_شیروان؛ با توجه به بارش های مهر و آبان امسال، وضعیت سد بارزو این شهرستان نگران کننده است و در آذرماه بارندگی بسیار کم بوده که طی سه ماه زراعی امسال فقط ۹.۸ درصد بارش ها محقق شده و اکنون شیروان جزو پنج ایستگاه بدتر استان از نظر بارش است که تبعات خشکسالی سال گذشته یک تنش در منطقه است و با توجه به بارش های اندک و اهمیت سد بارزو باید تمهیداتی صورت گیرد.

همچنین میزان بارندگی امسال طی سه ماهه سال زراعی، ۲۲.۵ میلی متر بوده که این میزان سال گذشته، ۲۶.۹ میلی متر و در دوره آماری، ۴۴.۶ میلی متر بوده که در مقایسه با سال گذشته ۱۶.۴ درصد و دوره آماری بلند مدت، ۴۹.۶ درصد کاهش داشته است.

۸۲.۸ درصد گستره این شهرستان را خشکسالی فرا گرفته است که بخش کشاورزی را به شدت تهدید می‌کند چرا که طی ۹ ماهه امسال بارندگی این شهرستان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۴۹.۷ درصد کاهش داشته و همین خشکسالی های مستمر و به دنبال آن کاهش بارندگی، وضعیت سد بارزو را برای شهروندان و کشاورزان نگران کننده کرده است.

این در صورتی است که آب سد بارزو این شهرستان جهت مصارف شُرب، صنعت و کشاورزی است که با کاهش حجم ذخیره آن و وضعیت بی سابقه طی ۵۴ سال اخیر، اخیرا یکی از سرشاخه های آن کاملا خشک شده و دیگر مدیریت هم کارساز نیست و تنها راه علاج و درمان آن بارندگی است.

رییس اداره هواشناسی شیروان با اشاره به کاهش 49.7 درصدی بارندگی این شهرستان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته گفت: مجموع کل بارندگی های سال گذشته در این شهرستان، ۱۷۸ میلی متر و امسال ۸۷ میلی متر ثبت شده که نسبت به سال قبل، ۴۹.۷ درصد کاهش بارندگی و متوسط ۱۰ ساله، ۴۲.۵ درصد کاهش ثبت شده است.

«رسول رهنما» اظهارداشت: میزان بارندگی از ابتدای امسال تا پایان آذرماه در این شهرستان، ۸۷ میلی متر بوده که این میزان در مدت مشابه سال گذشته، ۱۷۲.۸ میلی متر و در دوره آماری، ۱۵۱.۳ میلی متر ثبت شده و میزان بارندگی این شهرستان در مقایسه با دوره آماری بلند مدت، ۴۲.۵ درصد کاهش داشته است.

وی با اشاره به میانگین دمای هوای شهرستان گفت: میانگین دمای هوای شهرستان از ابتدای امسال تا آخر آذرماه، ۱۸.۱ درجه سانتیگراد است که این میزان در سال گذشته ۱۶ و در دوره آماری ۱۷ درجه سانتیگراد بوده که در مقایسه با سال گذشته ۲.۱ و دوره آماری ۱.۱ درجه سانتیگراد افزایش داشته است.

رییس اداره هواشناسی شیروان گفت: همچنین میانگین دمای هوا از ابتدای مهرماه امسال تا پایان آذرماه، ۹.۱ درجه، سال گذشته ۸.۲ درجه و دوره آماری ۹.۴ درجه بوده که در مقایسه با سال گذشته ۹ دهم درصد و دوره آماری بلند مدت سه دهم درجه سانتیگراد افزایش داشته است، کاهش بارندگی ها به صورت متوالی در این شهرستان ادامه داشته و بارندگی های ابتدای سال زراعی جاری هم تاکنون تاثیر چندانی روی افزایش منابع آب نداشته است.

رهنما خاطرنشان کرد: سه ماه سال زراعی گذشته، ۲۹ میلی متر بارندگی در شیروان ثبت شده که این آمار امسال  ۲۲.۵ میلی متر بوده و ۱۶.۴ درصد کاهش بارندگی در مقایسه با پارسال و ۴۹.۶ درصد کاهش را نسبت به سال سال زراعی  ۹۹-۹۸ نشان می دهد.

مدیر جهاد کشاورزی شیروان هم گفت: خشکسالی ها و کاهش بارندگی ها موجب شده کشاورزی آبی در خطر باشد و کشاورزان بابت این موضوع نگران هستند.

«حسن ایزانلو» اظهارکرد: با وضعیت کنونی، کشاورزی شهرستان در بحث دیم تعطیل است و کشت آبی هم بیش از ۹۰ درصد وابسته به چاه هاست که امسال ۴۳ درصد کاهش تولیدات باغی در شهرستان داشته ایم و گرانی نهاده ها و کمبود آب، کشاورزی شهرستان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.

وی عنوان کرد: اراضی کشاورزی روستاهای اطراف این سد بیشتر باغ انگور است و زراعت عمده، گندم و جو است که نیاز آبی آنان پایین است و امسال به دلیل نبود آب و خشکسالی های پی در پی، میزان تولید محصولات در مقایسه با سال گذشته 40 درصد کاهش داشته است.

مدیر امور منابع آب شیروان با اشاره به کاهش ۵۵ درصدی ذخیره حجم آب سد بارزو شیروان گفت: اینک ذخیره آب این سد، ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار مترمکعب است که در مدت مشابه سال گذشته این میزان، ۳۳ میلیون مترمکعب گزارش شده است.

«اسحاق خسروپناه» افزود: رودخانه قوردانلو یکی از سرشاخه های سد بارزو این شهرستان کاملا خشک شد که مشکلاتی را برای منطقه ایجاد کرده است، به طوری که امسال حجم آب عبوری این رودخانه صفر بوده در صورتیکه سال گذشته آورده آن یک میلیون مترمکعب بود.

وی با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی بارندگی های امسال و اینکه کمتر از ۱۰ درصد بارش های سال آبی محقق شده است، خاطرنشان کرد: هر سر شاخه کورکانلو و قوردانلو در شبکه سنجش وزارت نیرو به عنوان ایستگاه های معرف هیدرومتری کشوری ثبت شده و بر مبنای آمارهای این ایستگاه ها مطالعات سد شکل گرفته است.

خسروپناه با اشاره به کاهش بیش از ۸۰ درصدی حجم آب عبوری این دو رودخانه اضافه کرد: براساس مطالعات و پایش ایستگاه هیدرومتری در سال آبی جاری حجم آب عبوری سرشاخه رودخانه کورکانلو بسیار کاهش یافته در حالیکه سال آبی گذشته ۲.۲ میلیون مترمکعب بود و سال آبی امسال شاهد کاهش رواناب به میزان دو میلیون مترمکعب  هستیم و طی ۵۴ سال اخیر بی سابقه  بوده است.

مدیر امور منابع آب شیروان گفت: سد بارزو شیروان در یکی از سرشاخه‌های رودخانه اترک واقع شده، این حوزه ۴۸۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و از ۲ رودخانه اصلی به نام های محلی کورکانلو و قوردانلو منابع آبی آن از بالا دست سرریز می شود و در پشت سد ذخیره و مورد بهره برداری قرار می گیرد که شاخه کورکانلو شاخه اصلی است که با آورد متوسط ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر در ثانیه و شاخه قوردانلو شاخه فرعی است.

خسروپناه سطح اراضی کشاورزی تحت پوش این سد را ۵ هزار و ۷۱۳ هکتار عنوان  و اظهار کرد: آب کشاورزی ۸ روستای بارزو، محمدعلی خان، قلجق، زیارت، منصوران، خانلق، قلندرآباد و سه یک آباد از این سد مشروب می شود که طی سه ماهه آبی امسال، یک میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب از آب این سد در بخش کشاورزی، ۶۰۰ هزار مترمکعب شرب  و ۹۰ هزار مترمکعب در صنعت تحویل داده شده است.

سد بارزو شیروان، پس از شیرین دره مانه و سملقان، دومین سد بزرگ خراسان شمالی به شمار می آید که توان ذخیره سازی مخزن آن ۹۲ میلیون مترمکعب است و حجم تراز و ایمنی پایدار این سد ۸.۵ میلیون متر مکعب است. این سد در سال ۱۳۸۱ با هدف مهار و کنترل سیلاب های فصلی و تامین قسمتی از آب صنعت، آشامیدن شهر شیروان و کشاورزی اراضی پایاب به بهره برداری رسید.