غم نان مانع حضور در کمپ ترک اعتیاد/ زندگی شبانه بافت، زندگی دیگری است

خبرگزاری شبستان - شیراز:

با کوله باری از ضایعات در حال رفتن بود، خستگی از قیافه اش می بارید، دست و صورتش از بس درون زباله ها برای جمع آوری زباله گشته بود، سیاه و کثیف شده بود، این یکی از مشاغلی است که غالبا افراد معتاد یا بی خانمان به آن دست می زنند.

این کار لوازم زیادی هم نمی خواهد، یک گونی بزرگ و تنی که بتواند آن همه ضایعات را درون گونی، کوچه به کوچه پشت خود حمل کند، چند تایی از این افراد نزدیک حرم مطهر حضرت سید تاج غریب (ع) پرسه می زنند، تا اینکه خودرو مسئولین می رسد و دوره شان می کنند.

قیافه های لاغری دارند، گونه ها گود افتاده و زیر چشمانشان سیاه شده، با صدای خش آلود صحبت می کنند، یکی شان با یک دست به ستون برق چوبی قدیمی محله تکیه می دهد، مقداری پریشان و ناراحت است از اینکه مسئولین آمده اند و می خواهند به کمپ هدایشان کنند، عصبی است مدام زیر لب چیزی می گوید که البته در همهمه شنیده نمی شود، یکی از مسئولین حاضر می گوید: «ما حاضر هستیم این افراد را به کمپ هدایت کرده و آنان را ترک دهیم.»؛ فردی که ضایعات حمل می کند، تا این را می شنود، یهو شوکه می شود و می گوید: «نان را چکار کنم»، یکی از دیگر از مسئولین همراه می گوید: «تو برو کمپ ما حواسمان هست و آدرس خانه ات را بده تا بسته معیشتی به خانواده ات برسانیم.»؛ فرد معتاد می گوید: «دلم می خواهد ترک کنم، اما تا بعدش تضمینی برای شغل من نباشد، هیچ اثری ندارد.»

مدام به شیوه های مختلف این جمله را تکرار می کند، اگر چهار ماه بروم برای ترک نمی توانم نان زن و بچه ام را در بیاورم؛ در این میان مسئولین همان میان گعده می گیرند، مسئول سازمان ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز در این میان می گوید: جمع کردن این افراد را می توانیم ظرف مدت یک هفته انجام دهیم اما براساس قانون وظیفه جمع آوری برعهده نیروی انتظامی است.

«یوسف آفرینی» اظهار کرد: اما در زمانی که مراکز درمانی پذیرش نداشته باشند شهرداری و نیروی انتظامی برای جمع آوری این افراد نمی توانند کاری انجام بدهند.

یکی از ساکنین محل می گوید: در خصوص جمع آوری این افراد با شهرداری و پلیس 110 تماس گرفته است اما تاکنون اقدام اساسی برای جمع آوری اینها انجام نشده است و در صورت تذکر اهالی محل به این معتادین از سوی این افراد تهدید می شوند.

یکی دیگر از بانوان ساکن این محل که خانه وی مقابل حرم مطهر سید تاج الدین غریب (ع) است از عدم آسایش و آرامش کافی در این محل سخن می گوید، می افزاید: تنها برای ایام عید جمع آوری این معتادین انجام می شود و پس از پایان یافتن تعطیلات نوروز باز این افراد رها می شوند.

یکی دیگر از ساکنین محله که جزیی از کسبه محله هم هست، می گوید: من سراغ دارم برخی استان ها معتادان خود را نزدیک پلیس راه از اتوبوس پیاده می کنند تا از دست آنان خلاص شوند، حتی تا 2 اتوبوس هم سراغ دارم که آورده و پیاده کرده اند؛ وی پاسخ به این مدعا را لهجه معتادان متجاهر که شب ها به محله «سنگ سیاه» می روند، عنوان می کند.

وی می گوید: متاسفانه این افراد از درخت جلوی در مغازه هم نگذشته اند و آن را از بیخ درآورده تا ببرند و بفروشند.

این زن میانسال می گوید: حیف این حرم است که در این محل قرار گرفته، شیراز سومین حرم اهل بیت (ع) است و بایستی این مکان محلی برای عبادت باشد نه محلی برای تجمع معتادین!

یکی دیگر از افراد ساکن این محل که کاسب است از دزدی های متعدد این افراد گلایه می کند و می گوید: این افراد پشت در خانه ما می نشینند، مواد استعمال می کنند و هزاران رفتار ناشایست دیگر انجام می دهند وقتی هم اعتراض می کنیم به ما حمله ور می شوند.

آفرینی ادامه می دهد: اگر بخواهیم تمامی معتادین متجاهر را جمع آوری کنیم این توانایی را داریم اما مشکل اینجاست که جایی این افراد را پذیرش نمی کند و از لحاظ بودجه ای دستگاه های متولی که مسئولیت پذیرش را بر عهده دارند این بودجه را ندارند.

وی می گوید: با قاطعیت اعلام می کنم که این سازمان آمادگی و توان دارد تا معتادان متجاهر این محل را ظرف یک هفته جمع آوری کند و دیگر حتی یک معتاد متجاهر در محلات نخواهد بود اما شرط جمع آوری بر این است که این افراد در مکان یا مکان هایی پذیرش شوند.

در این میان سرهنگ «حسن محمدی»، از نیروی انتظامی که همراه تیم مسئولین است، می گوید: «در صورتی که فرد یا افرادی در خصوص توزیع و یا فروش مواد مخدر اطلاعی دارند باید به پلیس اعلام کنند تا دستگیری و اقدام لازم انجام شود.»

رئیس بهزیستی شهرستان شیراز از ارائه وام به این افراد خبر می دهد و می گوید: راحت ترین وام برای این افراد در نظر گرفته شده است، اما متاسفانه کمترین میزان مراجعه را داشته است.

«مجتبی بخشنده»، عمده مشکل این افراد را عدم شفافیت می داند و می افزاید: این افراد پس از ترخیص از کمپ بازهم به دنبال این کار می روند، متاسفانه تلفن و آدرس هایی که اعلام می کنند صحیح نیست و گوشی هم خاموش است.

وی می گوید: با کار کارشناسی و در صورت داشتن تفاهم نامه این افراد را پذیرش خواهیم کرد و مکان هایی برای نگهداری آنها هم داریم، بیشترین میزان حمایت از آنان پس از خروج است اما معتاد متجاهر موارد اعلامی را به غلط اعلام می کند با این حال سال گذشته، برای 700 نفر معتاد متجاهر اشتغال ایجاد شده است.

بخشنده بر این موضوع هم تاکید می کند، این مسئله موضوعی پیچیده است اما باید خود این افراد هم بخواهند که درمان شوند.

خلاء قانونی وجود دارد

معاون خدمات شهری شهرداری شیراز در این رابطه می گوید: مشکلی که در این خصوص وجود دارد اینست که معتادین پس از ترک اعتیاد در حقیقت براساس آمار بیش از 95 درصد از آنها باز مبتلا به اعتیاد شدند و تنها 5 درصد دیگر به مصرف مواد روی نیاوردند، این موضوع یک خلاء قانونی و ایراد است که با صرف هزینه ها آنها را جمع آوری کنیم و به مراکز ترک اعتیاد ببریم و از آنها نگهداری کنیم، اما بازهم به سوی اعتیاد بازگردند، اما طرف دیگر مسئله این است که این افراد پس از ترک و خروج از کمپ باید چه کاری انجام بدهند و در اینجا نیز قانون سکوت کرده است و راهکاری ارائه نداده است.

«حمید کشتکار»، می افزاید: شهرداری در سال جاری به عنوان دستگاه همکار 2 هزار و یکصد معتاد متجاهر شامل 2 هزار مرد و یکصد نفر زن را جمع آوری کرده است و به کمپ ماده «16» تحویل داده است و در این خصوص بالغ بر چهار میلیارد تومان هزینه کرده است.

وی می گوید: لذا مجلس شورای اسلامی و نمایندگان مجلس بابد این قانون را تکمیل کنند که پس از ترک اعتیاد، معتادین متجاهر و خروج آنها از کمپ دستگاه های اجرایی چه وظایفی را در قبال این افراد باید انجام دهند تا از رجوع دوباره این افراد به سمت اعتیاد جلوگیری شود.

زندگی شبانه بافت، زندگی دیگری است

یکی از احیاگران و سرمایه گزاران بافت تاریخی می گوید: 9 سال است که همه نوع مسئولی به بافت آمده است اما هیچ اتفاق مثبتی نیفتاده است، در فرمانداری هم یک کمیته مبارزه با مواد مخدر با حضور مسئولین شکل می گیرد اما هیچ اتفاقی رخ نداد و ان عزمی که بخواهد جمع بشود وجود ندارد.

«محمد گواهی»، هم می افزاید: هر جا که عرضه باشد تقاضا هم وجود دارد و همه بر این موضوع واقف هستند که مواد فروشان در کجا توزیع و فروش دارند اما هیچ کاری نمی شود و یک مشکل قانونی که وجود دارد اینست که تا زمانی که در دست مواد فروش، مواد نباشد نمی توان وی را دستگیر کرد و نیاز است این ماده قانونی اصلاح شود.

وی می گوید: متاسفانه در شب در بافت تاریخی یک زندگی شبانه دیگر جاری است که خیلی ها از آن خبر ندارند.

«محمدرضا افخمی» یاور شورا هم معتقد است، هیچ کار عملیاتی انجام نشده و تنها کار روتین و جلسه ای شکل گرفته است.

با گذر از این مسیر شهردار شیراز هم به تیم مسئولین می پیوندد، مردم که از کنار تجمع مسئولین برای بازدید از وضعیت نابسامان محله عبور می کنند، زیر لب با کلماتی نظیر «بازهم بازدید»، «اگر کار انجام می شد، خوب بود» و «فقط حرف زده می شود»، به مسئولین نگاه می کنند، اما برخی می خواهند مستقیم با مسئولین صحبت کنند؛ شهردار شیراز می گوید: وظایف هر دستگاه در این حوزه مشخص است که به کمیسیون ماده «16» معروف است.

«سید احسان اصنافی» اضافه می کند: کمپی در سال 94 در دهکده «سلامی» ایجاد شد که آمادگی دارد تا این افراد را پذیرش کند این کمپ در سه هزار متر مربع مهیا شده است و ما آمادگی داریم ظرف مدت یک هفته این محلات را از وجود این افراد پاک کنیم، اما لازم است هر سازمان کار خود را به خوبی انجام دهد.

وی، وجود ناهماهنگی بین دستگاه ها را عامل به وجود آمدن این مسائل می داند و می گوید: «مشکلات بافت قدیم، مشکلات متعددی است اما در خصوص معتادان متجاهر باید گفت وضعیت را شاهد نیستیم»؛ این موضوع را عضو شورای اسلامی شهر شیراز هم در جای دیگری عنوان می کند.

جای خالی شورای مبارزه با مواد مخدر

«افسانه خواست خدایی» می گوید: باید آموزش های لازم و شرایط مطلوب پس از ترک برای این معتادان فراهم شود، چرا که به دلیل فراهم نبودن شرایط لازم و شغل مطلوب این معتادین پس از ترک و خروج از کمپ دوباره این معتادین به مصرف مواد گرایش پیدا می کنند.

وی با اشاره به اینکه شورای مبارزه با مواد مخدر از محل فروش اموال قاچاقچیان، باید در این زمینه هزینه کند، می گوید: متاسفانه در وظایفی که شورای مواد مخدر و بهزیستی انجام دهند قدری سهل انگاری شده است و در حال حاضر مردم در سطح شهر تنها شهرداری را مسئول می بینند اما این این موضوع وظیفه دستگاه ها و ارگان های مختلف است.

این درحالی است که از شورای مبارزه با مواد مخدر در این مراسم هیچ نماینده ای حضور ندارد، «مسعود زارعی»، عضو دیگر شورای اسلامی شهر شیراز از دعوت کننده مراسم می پرسد، آیا نماینده شورای مبارزه با مواد مخدر دعوت شده اند، وی هم پاسخ مثبت می دهد.

این مراسم با بازدید از کمپ ادامه می یابد، اما آنچه که به عنوان سئوال ذهن هر فردی را به خود درگیر می کند، اینست که در این مدت که هر از چند گاهی خبر بازدید از محله و از جمع آوری معتادان متجاهر به رسانه ها می رسید، چه اتفاق مثبتی روی داده که امروز باید به آن امیدوار باشیم.

گزارش: محسن تورع