خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: کتاب درآمدی بر کلام شیعی اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصفر جبرئیلی در گروه کلام و دین‌پژوهی توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه راهی بازار نشر شد.
کلام شیعی یک ماهیت و هویت مستقل دارد و با اهداف، غایت و منابع خاص، از یک سامانه و هندسه ساختاری ممتاز برخودار است و ضمن برخورد فعال و تعامل دوسویه با سایر علوم دینی و مذاهب و مکاتب اسلامی، همواره پویایی خود را نشان داده است. این تحقیق تلاش می‌کند با تبیین علمی این مهم، از سیر و سامانه کلام سنتی ـ تاریخی و متداول در شیعه امامیه یاد کرده، راهکارهای بایسته و شایسته را برای نیل به کلام مطلوب شیعی ارائه دهد.
در بخشی از مقدمه این اثر ارزشمند آمده است:
این نوشتار در چند فصل مترتب بر هم تنظیم شده است. در فصل اول، هویت کلام شیعی، ضمن تفکیک هویت مذهبی و اعتقادی، بر این نکته تأکید شده است که محور اعتقادات شیعه توحید باریتعالی در مراتب مختلف آن است، اما آنچه موجب امتیاز مذهب شیعه نسبت به دیگر مذاهب اسلامی می‌شود، عقیدۀ امامت است. در فصل دوم، منابع تفکر شیعی مورد بررسی قرار گرفته است و با اشاره به تفاوت بین منبع و دلیل، بر این نکته تصریح شده است که از نگاه شیعۀ امامی، قرآن و سنت «منبع» و عقل و اجماع «دلیل»اند. همچنین محوریت و استقلال نیز با قرآن کریم است و دیگر منابع، حتی سنت نبوی، ریشه در قرآن داشته و حجیت خود را از آن گرفته است. در فصل سوم، ساختار کلام شیعی از عصر تدوین تا کنون گزارش شده و در نهایت، ساختار پیشنهادی با محوریت قرآن کریم ارائه گردیده است. در فصل چهارم، از ترابط، تعامل و تفاوت کلام با دیگر علوم در دو بخش تأثیرگذار بر و تأثیرپذیر از منطق، معرفت‌شناسی، فلسفه، علوم تجربی، اصول فقه، فقه و تفسیر بحث شده است. در فصل پنجم، ادوار و مراحل کلامی شیعی از دو جهت ساختاری و رویکردی مورد واکاوی قرار گرفته است. در فصل ششم، مدارس کلام شیعی امامی با عنایت به ترتیب زمانی، از ابتدا تا کنون پانزده مدرسه (کوفه، مدینه، قم، بغداد، نجف، ری، حله، جبل‌عامل، شیراز، هند، اصفهان، کربلا، تهران، خراسان و قم معاصر)، در چهارده منطقۀ جغرافیایی جهان تشیع گزارش شده است. در فصل هفتم، به نقش متکلمان در تفکر دینی پرداخته شده است. در فصل هشتم، متکلمان (مهم‌ترین آنها) شیعی امامی، گاه به صورت اجمالی و در مواردی تفصیلی، با عنایت به آثار و تألیفات کلامی‌شان معرفی شده‌اند و در فصل نهم، جریان‌ها و مکاتب رقیب، از دیگر مذاهب اسلامی ـ اهل‌سنت و تشیع ـ سخن به میان آمده و به ترابط آنها با تشیع امامی اشاره شده است. در فصل دهم، برخی از کاستی‌های کلام شیعی شناسایی شده است. در فصل یازدهم، بایستگی‌های کلام شیعی جهت دفع و رفع آسیب‌ها و نیل به کمال بیشتر ذکر و پیشنهاد شده است. در فصل دوازدهم، به کلام معاصر نگاه شده و در پایان، در جمع‌بندی مجموعه مباحث نوشتار، بر استقلال، پویایی و پایایی کلام شیعه تأکید شده است.
ضمن عرض ادب و ارادت به همۀ استادان بزرگوارم، از ریاست محترم پژوهشگاه، دوستان عزیزم در گروه علمی کلام که با صبر و حوصله، تأخیرها و کندی‌های نگارنده را در ارائه و اتمام تحقیق تحمل می‌کنند، از مراکز و مؤسسات آموزشی حوزۀ علمیۀ قم، به‌ویژه مرکز تخصصی کلام اسلامی و گروه شيعه‌شناسی و گروه فلسفۀ پردیس فارابی دانشگاه تهران که تدریس این قبیل مباحث را در دوره‌ها و سطوح مختلف به عهدۀ اینجانب می‌گذارند و از دانش‌پژوهان و دانشجویان محترمی که با تحمل و بحث و انتقادهای موردی به کمال کار کمک کرده و می‌کنند کمال تشکر را دارم. همۀ کسانی را که با تلاش علمی و فکری، درایت و تدبیر و رهبری، نثار مال و جان در پیشرفت و تعالی دین اسلام و مکتب اهل‌بیت: نقش آفریده‌اند، می‌ستایم و از خداوند متعال برای درگذشتگان علو درجه و برای زندگانشان دوام توفیق خواستارم.
کتاب درآمدی بر کلام شیعی اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصفر جبرئیلی در گروه کلام و دین‌پژوهی با قیمت ۷۹۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.
نظر شما