اربعین احیای شعائر دین است/ اربعین یک نماهنگ بسیار منظم سیاسی

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان،  گفته شده مؤسس زیارت اربعین امام حسین(ع) جابر بن عبدالله انصاری از صحابی رسول الله(ص) بوده است. وی در بیستم ماه صفر بعد از چهل روز از شهادت حضرت اباعبدالله (ع) به منظور زیارت قبر آن حضرت به کربلا مشرف شده است و یا روز اربعین هم‌زمان بوده با ورود اهل‌بیت امام حسین(ع) از شام به کربلا، و یا این‌که برگزاری مراسم یادبود برای متوفی از سنت‌های دیرینه عرب‌ها بوده است، به هر صورت زیارت اربعین فقط درباره امام حسین(ع) موضوعیت دارد و پیشینه دیگری ندارد. آن‌چه اربعین را اهمیت فوق‌العاده می‌بخشد، جهات دیگری است که در آن وجود داردلذا در این خصوص با حجت الاسلام «حسین خطاط» استاد حوزه و کارشناس دینی گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.

بهترین راه برای شناساندن اهداف قیام امام حسین (ع) چیست و اربعین حسینی چه نقشی می تواند در این زمینه داشته باشد؟

یکی از بهترین راه های شناخت اهداف قیام امام حسین (ع) پیگیری خطبه های حضرت است. ایشان در هر منزل و مکانی که وارد می شدند، خطبه هایی ایراد می کردند. در روز عاشورا هم چندین خطبه خواندند، ضمن اینکه مطالعه خطبه های حضرت زین العابدین امام سجاد (ع) در مسجد اموی شام که باعث معرفی شخصیت امام حسین (ع) و خاندان پیامبر اکرم (ص) به مردم فریب خورده شام شد، نقش مهمی در شناسایی اهداف قیام عاشورا دارد.احیای شعائر دین یکی دیگر از راه های شناخت اهداف قیام امام حسین (ع) است، به ویژه برگزاری و شرکت در جلسات روضه، همچنین نذر و نیاز کردن برای روضه های حضرت سیدالشهدا (ع) که یکی از بهترین راه ها برای رسیدن به اهداف قیام عاشورا است.

امام حسین (ع) علاوه بر اینکه از خاندان پیامبر اکرم (ص) بودند یک شخصیت آزادی خواه و فراجناحی می باشند. همان طور که شاهد هستید، حضرت سیدالشهداء (ع) هم افراد جامعه آزادی خواهان مسلمان و حتی غیر مسلمان را به سمت خود جذب کرده اند. در روز اربعین یهودیان، مسیحیان و برادران اهل سنت به زیارت امام حسین (ع) می روند. این نشان می دهد که شخصتی حضرت سیدالشهدا (ع) فقط مختص به شیعیان نیست، گرچه مایه افتخار ما شیعیان است ولی تنها برای ما نیست، حتی سیاستمداران دنیا در سخنان و کلمات خود به فرهنگ و قیام حضرت سیدالشهدا (ع) اشاره کرده و افتخار می کنند.جواهر در بیانات خود می گوید: من شیوه ام را از شیوه و سیره امام حسین (ع) گرفتم و به ایشان اقتدا کردم لذا این بهترین راه شناخت اهداف قیام امام حسین (ع) می باشد.

بهترین راه برای معرفی اربعین به جهانیان چیست؟

اربعین صبغه قدیمی دارد. قبل از اسلام هم قرآن کریم در خصوص چله نشینی حضرت موسی (ع) چنین می فرماید: «وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلَاثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً وَقَالَ مُوسَى لِأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ» و با موسى سى شب وعده گذاشتيم و آن را با ده شب ديگر تمام كرديم تا آنكه وقت معين پروردگارش در چهل شب به سر آمد و موسى [هنگام رفتن به كوه طور] به برادرش هارون گفت در ميان قوم من جانشينم باش و [كار آنان را] اصلاح كن و راه فسادگران را پيروى مكن، لذا اگر کسی چهل روز در مسیر سیدالشهدا (ع) گام بردارد به یک شناخت مطلوب و بهتری دست می یابد. لذا این امر بیانگر اهداف عالی و الهی امام حسین (ع) است. طبق روایات قالب انبیا در سن چهل سالگی به رسالت مبعوث شدند. در واقع خود عدد چهل یک محبوبیتی در نزد خداوند تبارک و تعالی دارد.

امام حسن عسکری (ع) می فرمایند: مؤمن پنج نشانه دارد: اقامه 50 رکعت نماز (مجموع واجبات و مستحبات)، خواندن زیارت اربعین، انگشتر عقیق در دست راست کردن، در سجده پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله الرحمن الرحیم» را (در نماز) بلند گفتن. گفتیم یکی از آنها زیارت اربعین است. برخی از علما فرموده اند که منظور از زیارت اربعین همان زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین است، برخی هم گفته اند منظور قرائت زیارت اربعین است چون ما یک زیارتی هم داریم به نام زیارت اربعین که سفارش امام صادق (ع) به صفوان جمال است که از عبارت های بسیار پر محتوایی برخوردار است. همچنین امام صادق (ع) در جای دیگر فرموده اند «بَذَلَ مُهجَتَهُ فيكَ لِيَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ وحَيرَةِ الضَّلالَةِ» ، بارخدايا! من گواهى مى دهم كه آن بزرگوار خون خود را در راه تو نثار كرد تا بندگانت را از جهالت و سرگشتگىِ گم راهى برهاند ، در حالى كه آنان كه دنيا فريبشان داد و بهره خود [از آخرت] را به [دنياى] پَست فروختند ، عليه او هميار شدند.

اربعین چه نقشی می تواند در ارتقای مولفه های اخلاقی داشته باشد؟

اربعین علاوه بر اینکه احیای شعائر دین است، یک نماهنگ بسیار منظم سیاسی است در حالی که هیچ حزب و گروه سیاسی در آن دخالت ندارد و مردم خود به صورت خودجوش در جهت احترام به عقاید خود، احترام به نهضت و فرهنگ حضرت سیدالشهدا (ع) قیام می کنند و داوطلبانه از وقت، مال و جان خود هزینه می کنند و تمام خطرات را هم به عشق زیارت مولایشان امام حسین (ع) به جان می خرند و در این میان بسیاری از افراد با هم دوست می شوند و خاطرات خوبی را برای هم رقم می زنند و معجزات و مکاشفات زیادی هم می بینند که این ثمرات بسیار خوبی به دنبال دارد. 

در همین چند سال اخیر که فرهنگ پیاده روی اربعین احیا شده است، می بینید که سیاستمداران و مردم مسلمان دنیا از این اجتماع بی نظیر متحیر مانده اند. اگر از بزرگترین سیاستمداران دنیا بخواهید که یک اجتماع عظیمی تشکیل دهند، شاید تعداد آنها از 100 هزار و در نهایت یک میلیون نفر تجاوز نکند این در حالی است که در روز اربعین 16 میلیون نفر به صورت خودجوش در کربلا حاضر می شوند و فقط هم از مال و ثروت خود هزینه می کنند و هیچ نهاد و ارگان دولتی نه دولت عراق، نه دولت ایران و نه هیچ دولتی حتی یک ریال هم بودجه برای آنها در این زمینه لحاظ نکرده است، این مردم هستند که به عشق امام حسین (ع) نذر می کنند، به عشق حضرت سیدالشهدا (ع) هزینه می کنند و به عشق این امام بزرگوار همه مشکلات را به جان می خرند.لذا امام حسین (ع) از جان خود، از مال خود و از آبروی خود برای ما هزینه کرده اند. جا دارد که مردم هم این حرکت را ادامه دهند.

اربعین چه نقش می تواند در صلح جهانی داشته باشد؟ (در عین تفاوت ها)

این اجتماع سیاسی نشان می دهد که مسلمانان و شیعیان با کسی سر جنگ ندارند، همان طور که امام حسین (ع) هم با کسی سر جنگ نداشتند، اگر حضرت با کسی سر جنگ داشت در همان مکه مکرمه قیام می کردند ایشان برای اینکه آنجا خونریزی ای صورت نگیرد و مشکلی به وجود نیاید، آنجا را به قصد کربلای معلی ترک کردند حتی در کربلا هم تا روز دهم محرم هیچ حرکتی نکردند ولی دشمنان وقتی عرصه را تنگ کردند شروع به جنگ کردند لذا در روز عاشورا هم جنگ ابتدا از ناحیه دشمن آغاز شد؛ این نشان می دهد که شیعیان و مسلمانان به طور عام با کسی سر جنگ ندارند، نمونه اش همین روز اربعین حسینی است که مسلمانان در کنار مرقد مطهر و نورانی سیدالشهدا (ع) در نهایت صلح، صفا و امنیت کنار هم قرار می گیرند.

اگر جنگی هم صورت می گیرد به خاطر تحریک و تهدید اجانب علیه مسلمانان است. امروزه داعش و طالبان به دلیل تحرک دشمنان به عنوان مسلمان به جان شیعیان و برادران دینی خود افتاده اند؛ بنابراین هیچ مسلمانی با هیچ کسی سر جنگ ندارد. پیامبر اکرم (ص) هم در صدر اسلام هیچ گاه جنگی را آغاز نکردند. وقتی دشمن حمله ور شد، پیامبر اکرم (ص) از باب دفاع از جان مسلمانان دستور مقابله می دادند.