به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، حسین اکبری، کارشناس مسائل منطقه شب گذشته (سه شنبه ۲۶ مرداد) در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با بیان اینکه آمریکاییها و ناتو در افغانستان شکست سنگین و سختی خوردند به تاریخچه فعالیت طالبان در افغانستان اشاره کرد و افزود: طالبان سالهای گذشته با طالبان امروز به علت شرایط زمانی متفاوت است. طالبان از زمانی که حذف شد در حال مبارزه با امریکاست و اکنون به نوعی با پشتوانه مردم افغانستان و کمکها و حمایتهایی که شد امریکا را از افغانستان بیرون کرد.
اکبری با بیان اینکه علاوه بر امریکا، ناتو هم در افغانستان شکست خورد، افزود: امریکاییها ۲۰ سال در این کشور بودند تا رفاه و آبادانی را ایجاد کنند که نه تنها این کار انجام نشد بلکه بر اساس نظرسنجیهای داخلی افغانستان، ۷۲ درصد مردم معتقدند که از نظر امنیتی و اقتصادی، وضعیت بدتر شده است.
وی با تأکید بر اینکه آمریکا هیچ دستاوردی در افغانستان نداشته است، اضافه کرد: امریکا تلاش کرد بسیاری از جریانات سیاسی افغانستان را در خدمت خود به کار گیرد و حتی ارتش و سیستمهای امنیتی را به نوعی تابع خودش کرد که پس از آنکه صحنه افغانستان را خالی کرد این ارتش و نیروهای امنیتی، امکان دفاع نداشتند و طالبان تقریباً بدون جنگ، افغانستان را گرفت.
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه پرونده ۲۰ ساله امریکا نشان میدهد که ضربه خیلی سنگینی خورد و بسیاری از مردم افغانستان مخالف حضور امریکا بودند، گفت: اصولاً افغانی ها، اشغال ستیز هستند. آنها تاریخ طولانی در این باره دارند همان گونه که شوروی را بیرون کردند. در این ۲۰ سال حضور و جنایت امریکا در افغانستان، مردم این کشور در پی مقابله با امریکا بودند، اما دولت کاملاً با امریکا هماهنگ بود و این کشور در انتخابات و تصمیمات داخل افغانستان، دخالت و تلاش میکرد نفوذ خود را داشته باشند.
اکبری با بیان اینکه قبلاً طالبان جریان قومی تلقی میشد، اما اکنون مردم از آنها استقبال و آن را به امریکا ترجیح دادند و طالبان توانست حاکم شود و امریکاییها شکست بزرگی خوردند، افزود: حکومت افغانستان را در حاشیه نگه داشتن و مذاکره مستقیم امریکا با طالبان به نوعی نادیده گرفتن نقش حکومت منتخب مردم افغانستان بود.
اکبری با اشاره به اینکه محیط افغانستان از اقوام گوناگون شکل گرفته است، گفت: تقریباً حدود ۴۰ درصد مردم این کشور، پشتون، ۳۰ درصد ازبک و ۲۰ درصد شیعیان هستند و این جمعیت همیشه در حکومتهای گذشته سهم خود را داشتند. هر کسی که بخواهد در افغانستان به تنهایی حکومت کند و نقش اقوام را نادیده بگیرد امنیت و آرامش در این کشور نخواهد بود.
وی گفت: صلاح بر این است که این اقوام با هم به تفاهم برسند و طالبان هم این شعار را میدهد که همه شخصیتهای افغانستان برگردند و با هم مذاکره کنند. اکنون اوضاع افغانستان عادی و طالبان نیز در تلاش است تا دولت وحدت ملی را ایجاد کند.
اکبری با اشاره به اینکه طالبان می خواهد تجربه تلخ گذشته را جبران کند، افزود: افراط گرایی در دنیا شکست خورده است و طالبان اکنون نگاه متفاوتی دارد و برای تنظیم روابط با همسایگان هم اقداماتی را انجام داده است.
وی با اشاره به اینکه امنیت کشورمان برای ما مهم است، گفت: همزمان با ارتباط با دولت افغانستان، با طالبان نیز ارتباط علنی داشتیم و مذاکره کردیم. این ارتباطات نشان داد کار درست و تلاش کردیم بین دولت و طالبان واسطه شویم تا جنگ رخ ندهد.
وی با بیان اینکه وساطت و میانجی گری ایران اثر گذار بود, ادامه داد: جامع ترین نشست بین گروه های مختلف افغانستان، نشست تهران بود. نقش ما به عنوان همسایه بزرگ افغانستان، میانجی بود و در جلوگیری از جنگ های داخلی افغانستان بی تاثیر نبودیم.
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه مردم افغانستان, بی طرف بودند و حاضر به مقابله با طالبان نبودند, گفت: عقبه مردمی به جریانات, مشروعیت می دهد اما جریان داعش کاملا متفاوت بود؛ طالبان با داعش جنگید در حالی که سیاست آمریکا جایگزینی داعش با طالبان بود و داعش از نظر مبانی فکری و عقیدتی هم با طالبان متفاوت است.
اکبری با اشاره به اینکه «پنجشیر» افغانستان از نظر جغرافیایی ویژه است, گفت: پسر احمد شاه مسعود با اینکه اعلام مبارزه کرده و گفته تسلیم نمی شود در عین حال آمادگی خود را برای مذاکره و مصالحه اعلام کرده است. در حقیقت او به عنوان رهبر گروه تاجیک ها می خواهد در رابطه با تامین حقوق تاجیک ها از طالبان تضمین بگیرد و بر موضع خود ایستاده است.
این کارشناس مسائل منطقه گفت: به نظر می رسد طالبان با آنها مذاکره خواهد کرد و به نتایجی هم خواهند رسید. حرف فضای بین المللی این است که طالبان اجازه دهد هر کسی که می خواهد, از افغانستان به راحتی خارج شود. طالبان قصد حکومت دارد و در پی مذاکره است و بعداً باید پاسخگوی مشکلات مردم باشد.
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه موقعیت منطقه ای افغانستان، مهم است, گفت: امریکا رقیب بزرگ ماست؛ آنها در پی سلطه گری و ما در پی سلطه ستیزی هستیم. افغانستان از نظر سیاست جغرافیایی برای آمریکایی ها مهم بوده است. بیش از 500 هزار دانش آموز افغانی در ایران به طور رایگان مشغول تحصیل هستند و بیشترین مهاجران افغانی در ایران هستند.
وی با بیان اینکه با همه جریانات افغانی ارتباط داشتیم، افزود: در آینده, طالبان با روشی که در پیش گرفته است می تواند کشور امنی در کنار ما باشد و اگر طالبان بخواهد از این ریل خود خارج شود در درون افغانستان دچار مشکل خواهد شد.
نظر شما