غیبت به معنای زندگی امام زمان(عج) در سیاره دیگر نیست/ غیبت سنتی تاریخی در میان حجت‌های الهی است

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، برنامه تلویزیونی «حاضر غایب از نظر» امروز جمعه، 25 تیرماه با حضور حجت الاسلام والمسلمین «محمدمهدی حائری پور»، کارشناس مهدوی روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما رفت.

بنابر این گزارش، حجت الاسلام حائری پور با بیان اینکه غیبت امام زمان(ع) از مهمترین پدیده هایی است که در امامت ائمه(ع) رخ داده، اظهار کرد: در مرور زندگی امام عصر(ع) می توان آن حیات مبارک را به سه دوره تقسیم کرد، نخست بخش کودکی و پیش از غیبت، مشهور بین علمای شیعه این است که امام مهدی(عج) از سال 255 تا 260 هجری در خانه امام عسکری(ع) به صورت مخفیانه زندگی می کردند و اینطور نبود هر کسی بتواند با ایشان ملاقات کند اما گروه هایی از شیعیان و افراد مورداعتماد خاندان امامت با حضرت حجت(عج) دیدار داشته اند.

این کارشناس مهدوی ادامه داد: غیبت امام زمان(عج) از 260 هجری قمری آغاز شده و تا کنون ادامه دارد یعنی نزدیک به 12 قرن از آن می گذرد و بعد هم عصر ظهور حضرت صاحب الزمان(عج) آغاز می شود.

وی با اشاره به اهمیت عصر غیبت در مباحث مهدوی، تصریح کرد: برخی از غیبت به زندگی امام زمان(عج) در عالمی دیگر و خارج از کره زمین تعبیر می کنند در حالی که این تعبیر اشتباه است، در دعای ندبه می خوانیم: جانم به فدای آن آقایی که گرچه غایب است اما از میان ما بیرون نیست ... اما کیفیت این غیبت در عین حضور ملموس، نیازمند تبیین است.

حضور امام مهدی(عج) در موسم حج

حجت الاسلام حائری پور با اشاره به معنای غیبت از دیدگاه روایات، بیان کرد: در روایتی از امام صادق(ع) است که فرمودند: امام زمان(عج) در زمان غیبت همه ساله در موسم حج حضور می یابند. یکی از جاهایی که تجلی حضور امام عصر(عج) است مناسک حج است. امام صادق(ع) ادامه دادند: او حجاج را می بینند اما آنها حضرت(عج) را نمی بینند. طبق این بیان امام صادق(ع)، حضرت صاحب الزمان(عج) اگرچه در جاهای مختلف حضور دارند اما مردم ایشان را نمی بینند.

وی  افزود: شاید این سوال پیش آید مگر ممکن است کسی جایی باشد و دیگران او را نبینند؟، در پاسخ باید گفت: بله از دایره قدرت الهی خارج نیست و نیز سابقه تاریخی دارد و در منابع اهل سنت نیز آمده است که در لیله المبیت وقتی امیرالمومنین(ع) در بستر به جای پیامبر(ص) خوابیدند، کفار رسول خدا(ص) را ندیدند.

حجت الاسلام حائری پور در ادامه ابراز کرد: معنای دیگری برای غیبت هست در روایات آمده وجود مقدس امام زمان(عج) در اجتماعاتی که حضور می یابند مردم را می بینند و می شناسند مردم هم ایشان را می بینند اما نمی شناسند! ممکن است در پیاده روی اربعین، مشاهد مقدسه و حتی کوچه و بازار حضرت(عج) را ببینند اما نشناسند.

این کارشناس مهدوی در ادامه تاکید کرد: غیبت را برای بچه ها و نوجوانان طوری تعریف نکنیم گویی امام عصر(عج) در سیاره ای دیگر زندگی می کنند، چراکه اینطور نیست.

وی با بیان اینکه مسئله غیبت امام عصر(عج) به صورت گسترده و به تفصیل در کلام پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آمده است، گفت: امیرالمومنین امام علی(ع) در توصیف وجود مقدس امام عصر(ع) بیانی زیبا دارند که در کتاب «غیبت نعمانی» آمده است، فرمودند: قسم به پروردگار علی، که حجت زمین بر زمین ایستاده است، در راه ها می رود، در شرق و غرب زمین سیر می کند، سخن را می شنود وقتی از کنار جمعیت ها می گذرد، سلام می کند، می بیند اما دیده نمی شود تا روزی که روز موعود است (یعنی روز ظهور).

منظور از نعمت باطنی در قرآن

حجت الاسلام حائری پور اضافه کرد: شخصی محضر امام کاظم(ع) رسید و عرضه داشت: معنای آیه «... وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً ۗ...» (20، لقمان) چیست؟ حضرت(ع) فرمودند: نعمت ظاهری امام آشکار است، نعمت باطنی امام غایب است! یعنی زمان حضرت موسی بن جعفر(ع) که سالیان بسیار تا ولادت امام مهدی(عج) و آغاز غیبت باقیمانده بود، حضرت(ع) از وجود حضرت صاحب الزمان(عج) به نعمت باطنی تفسیر کردند. آن شخص پرسید: مگر در میان ائمه(ع) کسی غایب می شود؟ حضرت(ع) فرمودند: دوازدهمین نفر از ما غایب می شود، او از چشم مردم پنهان خواهد بود اما از دل مومنان غایب نخواهد بود.

سابقه غیبت در دیگر ادیان

این کارشناس مهدوی در پاسخ به این سوال که مفهوم غیبت در میان دیگر ادیان هم وجود دارد یا نه؟، بیان کرد: برخلاف دیدگاهی که غیبت را پدیده ای نوظهور و بدون سابقه می دانند اما غیبت در دوران انبیای پیشین هم وجود داشته و بر اساس روایات غیبت از سنت های الهی در پیامبران گذشته محسوب می شود. سنت یعنی روش و قاعده ثابت؛ خدای متعالی اارده اش بر این قرار گرفته که در سلسله نبوت، غیبت وجود داشته اما ممکن است آن غیبت و کیفیتش در مقایسه با امام عصر(عج) متفاوت بوده باشد. لذا عجیب است کسی تاریخ انبیاء را مطالعه کرده باشد و غیبت را غریب بداند.

وی افزود: در «کمال الدین» شیخ صدوق از امام سجاد(ع) نقل شده که در قیام کننده ما اهل بیت(ع) سنت هایی از انبیای گذشته وجود دارد، سنتی از آدم، نوح، عیسی، موسی، ایوب علیهم السلام و ... پیامبر خاتم(ص)؛ ایشان می فرمایند: از جناب آدم(ع) و حضرت نوح(ع) سنت عمر طولانی را به ارث برده، از ابراهیم(ع) تولد مخفیانه، ... اما سنتی که امام عصر(ع) از موسی بن عمران(ع) دارند سنت غیبت است. یعنی حضرت موسی(ع) از انبیای اولوالعزم، مدتی از عمرشان را غایب بوده اند. ایشان دو غیبت داشته اند یکی کوتاه و دیگری طولانی؛ غیبت 28 سال برای ایشان در روایات آمده است.

حجت الاسلام حائری پور تاکید کرد: آن دوره ای که یوسف (ع) در مصر عزیز مصر بود و مصریان را از آن قحطی با تدبیری که در قرآن آمده، نجات داد مردم او را به عنوان حکیمی فرزانه می شناختند نه نبی الهی! این نشان می دهد غیبت جریانی است که در سلسله حجت های الهی وجود داشته است.

وی در تحلیل چرایی و حکمت غیبت امام عصر(عج)، بیان کرد: وقتی در بحث غیبت امام زمان(عج) وارد می شویم این سوال پیش می آید که چطور از میان همه اوصیای پیامبر خاتم(عج)، امام دوازدهم(عج) غیبتی طولانی دارند؟ باید بدانیم در سوال از علت هر پدیده ای که تدبیر و اراده الهی بر آن حاکم است، مراقب باشیم بعضا مصلحت است که دلیل برخی مسائل از ما پنهان باشد. بنده مومن سراغ پرسش می رود اگر پاسخ را نیافت به اراده الهی تسلیم و رضا می شود.

این کارشناس مهدوی با اشاره به یکی از علل غیبت امام زمان(عج) بیان کرد: حفظ جان و دفع خطر محتمل از جمله این دلایل است، چون دستگاه خلافت بر آن بود تا بر اساس آنچه از روایات شنیده بود پسری که در خانه امام عسکری(ع) به دنیا می آید را در لحظه ولادت از بین ببرد لذا غیبت رخ داد همچون موسی بن عمران(ع) که فرعون درصدد بود ایشان را در هنگام ولادت از بین ببرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: شهادت باید در جای خود اتفاق بیفتد اگر امام مهدی(عج) قبل از تحقق حکومت عدل جهانی به شهادت برسند یعنی همه اهداف اولیاء و انبیای الهی ابتر و بی نتیجه مانده است.