تاریخچه تلقیح مصنوعی

خبرگزاری شبستان : گسترش دانش بشری و ظهور دستاوردهای نو در عرصه علوم تجربی مسائل جدیدی را پیش روی اندیشمندا ن قرار می دهد اگر این مسائل با حوزه عمل در ارتباط باشد نقش فقها و مجتهدان بیش از دیگر علما نمایان میشود . پیشرفت علوم مباحث و مسائل فراوانی را پیش روی اندیشمندان در حوزه های مختلف نظیر اخلاق ، حقوق ، فقه ، و... قرار میدهد .
هر نظام حقوقی برای مسائل جدید راه حل های مناسب ارائه می دهد . فقه امامیه به واسطه بهرمندی از منبع وحی و قوه محرکه خاص خود یعنی اجتهاد برگرفته از وحی و نص میتواند با متد و مبادی تصوری و تصدیقی خاص و پویا در حل مشکلات پیش روی و مسائل مستحدثه نقش ویژه و منحصر به فردی داشته باشد .
این مسائل مولود مقتضیات عصر است لذا در فقه مدون به نحو صریح مورد بحث واقع نشد ه است اما این به معنای نقص و نا توانی نیست بلکه باب اجتهاد بر روی پژوهشگران همیشه باز است . شیوه های استنباط راه را برای حل مشکلات و مسائل مستحدثه هموار کرده است .
امام رضا علیه السلام آورده اند : علینا القاء الاصول و علیکم التفریع ( شیخ حر عاملی ، وسائل الشیعه ، دار احیاء التراث ج18 باب 6 ص 41 : تعلیم اصول بر عهده ما است و استنباط فروع بر عهده شما است .
تلقیح مصنوعی از جمله مسائل مستحدثه است . مسئله مزبور به دنبال پیشرفتهای جدید در دانش پزشکی پدید امد . با روش تلقیح مصنوعی ارزوی دیرینه خانواده های فاقد فرزند تا حدی به تحقق رسید .
تلقیح مصنوعی ابتدا در حیوانات اهلی و به منظور اصلاح نژاد یا تکثر نسل بکار گرفته شد . در اغاز این کار را یکی از دانشمندان المانی به نام lubwing jacabi در سال 1756 میلادی بر روی ماهی ها انجام داد . چند سال spalanzani کشیش و دانشمند ایتالیایی تلقیح را روی سگ ها ازمایش کرد و نتیجه مثبت گرفت . در اواخر قرن 19 دانشمند دیگری به نام elielva از روسیه تلقیح مصنوعی بر حیوانات چهار پا را عملی کرد .
به دنبال ازمایشات موفقیت امیز تلقیح مصنوعی در حیوانات این روش بر روس انسان نیز تجربه شد . از جمله کشورهایی که این روش را بر روی انسانها عملی کرد فرانسه و انگلستان بود . قدیمی ترین مورد تلقیح مصنوعی بر روی انسان در انگلستان مربوط به سال 1838 است . ده سال بعد یکی از دانشمندان فرانسوی به نام cerard اعلام کرد از72 زنی که تلقیح مصنوعی شده اند 41 مورد ان به بارداری منتهی شده است .
می توان مدعی شد در سال 1914 موضوع تلقیح مصنوعی کاملا توجه اندیشمندان و پزشکان را به عنوان یک مسئله مهم و کار امد به خود مشغول داشت .
دکتر جامیسون پزشک انگلیسی مقیم مصر اطلاع یافت در میان بومیان روشی برای معالجه زنان عقیم وجو د دارد که منتهی به بارداری و یا مرگ زنان میشود . بررسی این روش ذهن این دانشمند را به خود معطوف کرد . که در نهایت به راز مرگ و بارداری زنان بومی منجر شد .
داستان چنین بود که بومیان پشمی افسون شده را به نطفه مردان اغشته کرده ودر اختیار زنان قرار می دادند . راز مرگ زنان در نحوه استعمال و توانایی جسمی زنان باز می گشت . چون پشم الوده بود به همراه خود مواد بیماری زا را با خود انتقال میداد لذا زنانی که از توان جسمانی لازم برخوردار نبودند جان خویش را در ارزوی فرزند از دست میدادند .
دکتر جامیسون پس از پایان جنگ جهانی اول به انگلستان بازگشت و در صدد ان بر امد تا روش بومیا ن را به نحو علمی به کار گیرد . وی در مواردی به واسطه ناتوانی منی شوهر از نطفه مردان بیگامه بهره گرفت .
پیشرفتها ادامه یافت و با تولد لوئز براون louise brown در سال 1978 به دنبال تلاش و موفقیت پروفسور Steptoe و همکارش bourn hall انگلیسی با استفاده از روش لقاح مصنوعی خارج از بدن و انتقال جنین« IVF TER » امید بیشتری را در دل زوج های نابارور پدید اورد .
در ایران اولین فرزند I.V.F به نام وجیهه قاسمی و نیز عباس زارع در سال 1369 در بیمارستان افشار دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد به دنیا امدند .
ر.ک : سلسله پژوهشهای فقهی – حقوقی 12 ، تلقیح مصنوعی ، تدوین وگرداوری ، معاونت اموزش قوه قضاییه
ر. دارائی
پایان پیام /