به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، خداوند شب قدر را در آغاز آفرينش دنيا و آن گاه كه اولين نبي و اولين وصي را آفريد، پديد آورد و در حقيقت چنين اراده كرده است كه در هر سال شبي باشد كه در آن تفسير امور تا سال آينده نازل شود و هر كسي كه اين حقيقت را انكار كند خدا را درباره علمش رد كرده است، زيرا پيامبران الهي قيام نميكنند مگر آنكه درچنين شبي به آنها حجت داده شود. لذا در این خصوص باحجت‌الاسلام والمسلمین ابوالحسن احمدی شاهرختی، مدیرکل امور قرآنی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، گفتگویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
چرا خداوند متعال شب قدر را در طول سال مخفی نگه داشتن علت چیست؟
با توجه به اینکه مهربانی و عطوفت خداوند مطلق است و انسان مهربان هم مهربانی خود را از خداوند متعال دریافت کرده لذا برای اینکه بندگانش به سعادت ابدی دست یابند، شب قدر را قرار داده است، شب قدر یک شب است، علمای شیعه، شب های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم را منتسب به شب قدر می دادنند ضمن اینکه علمای اهل تسنن شب بیست و هفتم را شب قدر قلمداد می کنند اما پیامبر اکرم(ص) دهه آخر ماه مبارک رمضان را به مسجد رفته و اعتکاف می کردند که همین امر بیانگر یکی از شب های ده گانه آخر ماه مبارک به عنوان شب قدر می باشد.
چه اعمالی برای درک واقعی شب قدر شفارش شده است؟
شب قدر شب تقدیر انسان ها است، در روایتی درباره تعیین شب قدر آمده است، مقدّرات سال در شب نوزدهم تقدیر می شود، در شب نوزدهم ارزاق، درآمدها و روزی افراد و همچنین مدت حیات و زندگی آنان تا سال آینده تعیین می‌شود. علاوه بر آن در شب نوزدهم مشخص می‌شود كه چه كسانی در آن سال به حج می روند. سپس در شب بیست و یكم آنچه در شب نوزدهم مقدر شده، بر آن ابرام و تأكید می شود. این به این معناست كه در شب بیست و یكم آنچه در شب نوزدهم تعیین و مقدر شده، قابل تغییر است، آنچه كه از شب نوزدهم تا شب بیست و یكم مقدر شده و تغییر یافته، در شب بیست و یكم ثبت شده و در شب و بیست و سوم قطعی، نهایی و امضاء می شود. براساس این روایت هر سه شب از شبهای قدر به شمار می‌آیند.
عده ای از امام پرسیدند اگر ما فرصت نداشتیم کدام یک از این سه شب را احیا کنیم، حضرت فرمودند: اگر توانستید شب بیست و یکم و بیست و سوم اگر مقدور نبود شب بیست و سوم را در واقع تاکید حضرت بر شب بیست و سوم می باشد، این سه شب حکم یک شب را دارند و این دو شب مقدمه ای برای شب بیست و سوم جهت درک بهتر آن است.
برخی گفته اند لیله القدر بهتر از هزار ماه است برای این است که عبادات و اعمال بندگی بندگان در این شب ارزش هزار برابری پیدا می کند ضمن اینکه این شب ها به لحاظ احیا و شب زنده داری ارزش ذاتی دارد و خداوند در قرآن کریم فرموده برای بدست آوردن نعمت های ظاهری و مادی وسیله انتخاب کنید، خداوند وجود مقدس امیر المومنین (ع) را تعبیه فرموده، چون وجود ایشان حق است و میزان عمل محسوب می شوند در واقع قرآن از بعد صامت بودنش و علی از بعد ناطق بودنش هر دو در کنار هم واسطه ای برای بهره مندی بیشتر ما از درگاه پروردگار هستند در واقع صبغه علوی بودن شب قدر رمزی برای بهره مندی و درک بهتر ما از این شب مهم است.
وجود مقدس حضرت علی(ع) بر شرافت این شب افزوده است ضمن اینکه شب قدر خود دارای شرافت است، قدر دو معنا دارد یکی همان شرافت و عظمت دیگری به معنای تقدیر و اندازه گرفتن اعمال و سرنوشت انسان در یک سال می باشد بنابر شرافت شب قدر از یک جهت به دلیل شهادت امام علی (ع) است و متوسل شدن به وی سبب دستیابی به نعمت های فراوانی می شود.
برای درک بهتر شب قدر چه باید کرد؟
بهترین مسیر برای دستیابی به مواهب مادی و معنوی ایمان و تقوا می باشد، قرآن کریم می فرماید: وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَٰكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (و چنانچه مردم شهر و دیارها همه ایمان آورده و پرهیزکار می‌شدند همانا ما درهای برکاتی از آسمان و زمین را بر روی آنها می‌گشودیم و لیکن (چون آیات و پیغمبران ما را) تکذیب کردند ما هم آنان را سخت به کیفر کردار زشتشان رسانیدیم) بنابراین اگر مردم اعتقاد درستی داشته باشند و به دنبال خرافات نباشند درهای رحمت به روی آنها گشوده می شود، این در حالی است که متاسفانه امروزه انواع خرافات و گرایش ها در جامعه ما ایجاد شده و برخی از جوانان هم درگیر آن شده اند، پس اول باید ایمان درست بر مبنای توحید و سیره موحدان راستین که در راس آن امامان معصوم (ع) قرار دارند داشته باشند تا عمل صااح انجام دهند سپس این تقوادر همه عرصه های سیاسی، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی آنها نمایان باشد بعد حدود الهی را شناخته و به آن عمل کنند، لذا وقتی انسان دو عنصر ایمان و تقوا را داشته باشد به فرموده خداوند در قرآن کریم قطعا از اسمان و زمین به روی آنها برکت سرازیر می شود و این یک سنت الهی است.
اگر کسی قدرناشناسی کرد، برکت نصیبش نمی شود، عده ای می گویند چرا با وجود اینکه بعضی از افراد نه تقوا و نه عمل صالح دارند ولی از شرایط بهتری برخوردار هستند درست است خداوند به آنها نعمت می دهد ولی آنها از این برکت محروم هستند و مایه عذابشان می شود، پس نعمت خوب است به شرط اینکه مایه رزق ما شود و رزق خوب است به شرط اینکه باعث برکت ما و در راستای آن چیزی که برای او آفریده شدیم هزینه شود در این صورت است که برکت از آسمان و زمین برای کسی که مومن و متقی است می بارد.
چه اعمالی برای درک واقعی شب قدر شفارش شده است؟
شب قدر علاو بر شب تقدیر ونزول قرآن، شب مهم امامت و ارتباط با حضرت ولی عصر است چراکه شب قدر شب فرمانروایی و فرماندهی امام عصر است. کسانی که شب قدر را درک می کنند، لازم است به امام عصر توسل و توجه داشته باشند چون آنکه در شب های قدر فرمان می دهد و مسئول اصلی مقدر شدن تقدیرات است، امام معصوم می باشد.نزول فرشتگان بر قلب پيامبر و امام معصوم در شب قدر، ارتباط زمين با آسمان، مُلك با ملكوت و طبيعت با ماوراء طبيعت برقرار مى شود، در روايات آمده است كه با منكران امامت، با سوره قدر احتجاج كنيد زيرا بر اساس اين سوره، فرشتگان هر سال در شب قدر نازل می شوند.
روشن است كه هر كسى نمى تواند ميزبان فرشتگان الهى باشد و بايد او همچون پيامبر، معصوم بوده و ولايت امور بشر به عهده او باشد و او كسى جز امام معصوم نيست كه در زمان ما، حضرت مهدى(عج) مى باشد و فرشتگان در شب قدر شرفياب محضرش مى شوند. لذا ما برای دریافت مواهب الهی در این شب باید ظرف وجودی خود را پاک کنیم، چون کسی که مثلا مالش حرام است و خمس و زکاتش را نپرداخته مانعی در برابر دریافت رحمت الهی دارد بنابراین ابتدا باید آن را پاک کند تا بهتر بتواند شب قدر را درک کند، چون چنین کسی استحقاق مواهب الهی در این شب را نخواهد داشت.
نظر شما