عید باید موطن رفع کینه‌ها و موعد زدودن دشمنی‌ها باشد

به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی در مراسم تحویل سال 1400 در حرم مطهر امام خمینی(س) با تبریک عید نوروز، گفت: یکی از سنت های مبارکی که ما در تاریخ خودمان داریم و عید را به او می شناسیم، این است که ما در زمان عید سعی می کنیم دلهایمان را از کینه ها بشوییم. اگر جان و روح ما یک بغض نهفته ای وجود داشته باشد، معلمان اخلاق تأکید دارند که این بیش از هر چیزی جان و روح خود ما را آسیب می رساند. لذا معمولا موسم عید وقتی است که سعی می کنیم همان طوری که طبیعت خودش را نو می کند ما هم دلهایمان را نو کنیم و جان و روح خودمان را از کینه ها بشوییم.

یادگار امام افزود: در تعریف «کینه» گفته اند که کینه عبارت است از اینکه انسان دشمنی را در درون و قلب خودش نگه دارد و آماده و منتظر باشد فرصتی پیدا کند که آن را به نوعی بر سر طرف مقابل خالی کند و آن عداوت را در عالم خارج به واقعیت برساند. از امیرالمؤمنین(ع) در غررالحکم روایتی نقل شده است که به نظر می رسد در همین موضوع است؛  ایشان فرمایند، «کینه سبب همه فتنه ها است». ایسان در جای دیگری هم می فرمایند، «کسی که کینه را دور بیاندازد هم ذهنش آرام می شود و هم دلش آرامش می یابد».

وی تصریح کرد: همه ما این تجربه را داریم که از کسی عصبانی یا ناراحت می شویم و یا او از ما ناراحت می شود؛ این طبیعت بشر است؛ البته اگر بهتر است نباشد. ولی این را امور را اساسا نباید در قلب و روح حفظ کرد. در غیر این صورت ما در گذشته باقی مانده ایم. پس، اگر ما باید سال را نو کنیم و لباس نو بپوشیم، باید دل هایمان را هم نو کنیم؛ دعای «مقلب القلوب» به معنای این است که قلب هایمان را عوض کنیم، یعنی در گذشته نمانید و از گذشته عبور کنید.

سیدحسن خمینی با بیان اینکه یکی از علائم کسانی که در گذشته می مانند «حقد» و «کینه» است، افزود: کسانی که کینه می ورزند، هنوز در گذشته مانده اند. اگر ما قرار است رو به آینده داشته باشیم، شرط اول این است که اگر به گذشته نگاه می کنیم فقط برای عبرت آموزی باشد؛ نه اینکه خودمان و دل و جانمان در گذشته باقی مانده باشد. تعبیر لطیفی در رابطه با شخصیت انسان های عارف دارند که می گوید عارف شکوفا و خوش است و لبخند بر لب دارد. یکی از بزرگترین علل آن هم این است که به تعبیر مولانا «عارف ابن الوقت باشد». یعنی در زمان حال زندگی می کند. چون هر غصه ای که وجود دارد غصه چیزی است که در گذشته بوده و از بین رفته و یا غصه چیزی است که نکند در آینده به دست نیاید.

وی اظهار داشت: این تعبیر حضرت امام که می گویند، «ما مأمور به وظیفه هستیم» یعنی امروزت را نگاه کن و الآن را دریاب و در مورد اینکه در آینده چه می شود، خدا لطف خود را نازل می کند و نباید نگران آن باشیم. همچنین این توصیخ بدان معناست که از گذشته عبور کن. سبب همه دشمنی ها و نزاع ها «کینه» است. پس اینکه در سنت ما ایرانی ها هنگام عید روی همدیگر را می بوسیدند، به تعبیر امروزی به این معنا بود که می گفتند، «بر گذشته ها صلوات»؛ یعنی هرچه بود گذشت، هرچه از ما دیدی بگذر؛ و طرف مقابل هم می گذشت. تعبیری از پیامبر عظیم الشأن اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) هست که می فرمایند، «به هم هدیه بدهید، این(کار)کینه را می برد».

یادگار امام با تأکید بر «پاک و صاف کردن دل» در هنگامه عید، تصریح کرد: عید باید موطن رفع کینه ها و موعد زدودن دشمنی ها باشد. برای اینکه وقتی سال نو می شود ما هم نو می شویم و زمانه عوض می کنیم؛ ما نباید در گذشته های خودمان بمانیم. این اصل در روابط شخصی مهم است و باید به آن توجه کرد. در روابط جمعی و میان شخصیت های حقوقی نیز زودن کینه و دشمنی ها بسیار مهم است و کینه هایی که احیانا وجود دارد، موضع فتنه ها است. در گذشته نمانیم و عبور کنیم. این امر حتی در مسائل ملی و بین المللی هم وجود دارد. عداوت ها پیش می آید اما تأکید بر یک عداوت آن را از بُعد منطقی خارج می کند.

وی با اشاره به اینکه حضرت امام کتابی به نام چهل حدیث دارند، یادآور شد: ایشان در حدیث هشتم بحثی به نام «عصبیّت» را مطرح می کنند. عصبیت به معنای تعصب است. یعنی هرچه مربوط به من است و به نوعی با من نسبت برقرار می کند، باید مدافع آن باشم. «مسیلمه کذاب» مربوط به قبیله ای بود و اهل قبیله اش می دانستند که این فرد مقابل پیامبر(ص) است و پیامبر ما صادق، و او کاذب است اما از او حمایت می کردند؛ برای اینکه می گفتند کاذب ما از صادق شما بهتر است. نکند ما دچار عصبیت شویم. چشم را نباید بر حقایق بست. این کتاب از شاهکارهای اخلاقی امام است.

سیدحسن خمینی  گفت: در مقدمه کتاب دیگرشان «شرح حدیث جنود عقل و جهل» نکته ای دارند که آن نکته بسیار درس آموز است. ایشان آنجا می گویند بسیاری می گویند کتاب های اخلاق باید نسخه باشد. یعنی شما بخوانید و مطابق آن عمل کنید و مطابق آن عمل کنید. ایشان می گویند عقیده من این این نیست؛ کتب اخلاق باید دارو باشد و همین که می خوانی در تو اثر بگذارد و روح تو را تحت تأثیر قرار بدهد. از آن زبان پرهیزکار و صادق، ایشان اشاره می کند به اینکه چه مقدار این عصبیت ها و حتی تعبیرشان بالاتر است و می گویند بعضا عصبیت علمی و اینکه این چون حرف من یا استاد من است، ممکن است انسان نسبت به او تعصب کورکورانه پیدا کند.

وی با تأکید بر اینکه ریشه بسیاری از مفاسد کینه است، اظهار داشت: عید وقت شستن دل ها و عبور از گذشته ها است. این قاعده هم در مقیاس فردی، هم در مقیاس جمعی و هم در مقیاس ملی و بین المللی جاری است. از عصبیت ها باید دور شد، کینه ها را باید کنار گذاشت، چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید. یک دو بیتی از مولانا است که می فرماید «حرص و حسد و کینه ز دل بیرون کن/ خوی بد و اندیشه تو دیگر گون کن/ انکار زیان توست رو کمتر گیر/ اقرار تو را سود دهد، افزون کن». بنابراین، در همین لحظات از خداوند می خواهیم که «حوّل حالنا إلی احسن الحال».

یادگار امام گفت: به گذشته ها بیاندیشید و از خداوند بخواهیم بدی ها و زشتی هایی که از ما سرزده را مرتفع کند و ببخشد و ما را در انجام خوبی هایی که می توانیم در آینده موفق کند. از خداوند بخواهیم نشاطی که لازمه حیات جامعه ما است را به تک تک افراد جامعه ارزانی بدارد. صدیق طاهره(س) تعبیر فرمود که در دعاها دوستان و مردم را شریک کنیم و از یاد نبریم. دست خداوند بازتر از آن است که به دعایی آمین نگوید و مستجاب نکند. برای همه خیر بخواهیم. برای جوانان و فرزندانمان سعادت، دینداری و مصون بودن از لغزش بخواهیم. برای بزرگان سلامت آرزو کنیم. شهدا و امام را فراموش نکنیم.

وی ابراز از خداوند خواست، سال پیش رو را سالی سرشار از برکت برای تک تک مردم ایران قرار دهد و مشکلات سنگینی که در کشور هست، همه را به لطف و عنایت و بزرگواری خودش مرتفع کند.

وی همچنین  به تمام کسانی که در سال گذشته داغدار شدند تسکین و صبر و اجر مسألت کرد و ابراز امیدواری کرد، بیماری منحوس کرونا به سرعت به لطف و رحمت خداوند از جهان و جامعه مسلمانان و کشور رخت بربندد.