خبرگزاری شبستان- سیاسی- مریم رضازاده: همه صاحب نظران و کارشناسان چه در امور دینی و چه امور اجتماعی و فرهنگی به نقش و جایگاه مساجد در تمامی ابعاد تاکید دارند و این نقش را تاثیرگذار عنوان می کنند. اینکه مساجد چه فعالیت هایی در طول پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از آن در تثبیت نظام اسلامی در کشور داشته اند، مسئله ای است که بر کسی پوشیده نیست اما اینکه چرا مساجد طی سالیان گذشته نقش و جایگاه شان مقداری تضعیف شده است و آن گونه که باید در کشور نقش آفرین نیستند، مسئله ای است که در گفت و گویی با علی خضریان، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی به آن پرداخته ایم که متن این گفت و گو در ذیل آمده است.
نقش و جایگاه مساجد در نظام جمهوری اسلامی ایران چیست؟
مساجد در فرهنگ دینی ما محل اجتماع مومنین و کارهای اجتماعی دینی است. تقلیل آن به سطح نمازگزاری فقط ظلم در حق جایگاه مساجد است. ما در مدل حکمرانی دینی و شهری مان؛ مسجد را مرکز تجمع و فعالیت های اجتماعی و رشد و بالندگی جامعه می دانیم؛ به همین دلیل حتی در بازارهای قدیم و معماری شهری این نقش بسیار پررنگ است؛ حتی در اقتصاد ما مسجد جایگاه دارد. وقتی مرکز بازار مسجد است و در محلات همه اماکن حول مسجد شکل می گیرند و در بسیاری از شهرهای دینی ما حول حرم های مطهر شهرها شکل گرفته اند و آنجا مرکزیت پیدا کرده است، می توانیم به نقش و جایگاه مساجد در جامعه پی ببریم.
در حال حاضر و بعد از گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی و در گام دوم انقلاب باید آسیب شناسی شود که چرا در مساجد ما بعضا بعد از نمازهای جماعت بسته می شود البته حتی بعضی از نمازها برای اقامه نماز نیز درشان باز نمی شود چه برسد که آنها بخواهند فعالیت های اجتماعی داشته باشند البته در کنار این مساجد، مساجدی نیز هستند که بسیار فعال نقش خود را ایفا می کنند؛ بر فرض مثال چند وقت پیش به مسجدی حوالی میدان امام حسین (ع) رفتم که بسیار از نظر من در بعد فعالیت های اجتماعی پویا عمل می کردند. جوانان محل حتی در این شرایط کرونایی با حفظ پروتکل های بهداشتی بعضی شب ها در مساجد می ماندند و کارهای درسی و علمی انجام می دادند و رتبه های بسیار خوبی را نیز از کنکور یا در دانشگاه ها کسب کردند؛ از همین مساجد نسل قدیم، نسل جدید را پرورش می دهد؛ در واقع این نوع مساجد پرورش نیروی انسانی را در دستور کار قرار داده اند. این نوع حرکات، حرکات خودجوشی است که در برخی مساجد ما وجود دارد؛ یک رویه معمول نیست، یک استثنا است که ما معتقدیم باید تبدیل به رویه شود.
کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور تا چه اندازه می توانند جهت کادرسازی برای نظام موثر باشند؟
ما راهی غیر از اینکه بتوانیم نیروی انسانی خودمان را از طریق کارهای جمعی خصوصا از پایگاه مسجد برای آینده رشد بدهیم، نداریم؛ حتی معتقد به این هستیم که کسانی که در کارهای تشکیلاتی وارد می شوند و بعضا موفق می شوند در گذشته جزو بچه های مسجد بوده اند یعنی از درون مسجد کار جمعی را یاد گرفته اند و به این عادت دارند که کارشان را با جمع پیش ببرند و هدف جمعی را دنبال کنند. گام اول اینکه ما بتوانیم چنین نیروهای انسانی تربیت کنیم، این است که ما مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد را تقویت کنیم.
آیا فکر می کنید تاکنون چنین اتفاقی افتاده است و ما توانسته ایم این نیروی انسانی را تربیت و تحویل جامعه دهیم؟
چون ما مقداری همان ایده حکمرانی که به آن اشاره کردم را گم کرده ایم و آن دستگاه هایی که در موازات مسجد در شهرها فعال کردیم همانند سرای محله ها و فرهنگسراها مدل های غربی بودند از این رو جایگاه مساجد را تضعیف کردیم. اقدامات صورت گرفته فقط باعث جمع شدن مسجد نشده است بلکه جمع شدن هدفمند نیروی دینی ما که باید در مساجد تربیت شوند نیز از این طریق جمع شده است. معلوم نیست از درون سرای محله ها چه چیزی بیرون می آید و چه هدفی دنبال می کنند. اگر ما بودجه را در شهرداری ها برای تقویت مساجد و کمک بها کانون ها اختصاص می دادیم، قطعا موفق بودیم. در واقع پول هزینه کرده ایم ولی تدبیر ایده حکمرانی نداشته ایم.
چه حمایت هایی باید از کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور برای رسیدن به اهداف شان انجام شود؟
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به اینکه متولی حمایت از این کانون ها است، باید هدف گذاری متناسب در این رابطه داشته باشد و این هدف گذاری را به افکار عمومی به صورت شفاف ارایه دهد البته معتقدیم باید سایر دستگاه ها و نهادها در کنار وزارت ارشاد از برنامه ها و فعالیت های کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور حمایت و به آنها کمک کنند چرا که کانون ها ظرفیتی برای نظام هستند.
از آنجا که این کانون ها نیروی انسانی آینده انقلاب را باید تربیت کنند از این رو این مسئله کار بین دستگاهی است و باید سایر دستگاه ها به وزارت ارشاد در این رابطه کمک کنند. حوزه های علمیه، متولیان دیگر در مساجد همانند هیئت امنای مساجد و تشکل های بسیج، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و سایر دستگاه ها باید به کانون ها برای رسیدن به اهداف شان کمک کنند.
کانون های فرهنگی و هنری مساجد کشور اگر منابع مالی جدید برای برنامه ها و اهداف شان نیاز دارند، این منابع را از مجلس مطالبه کنند اما باید برای ما مشخص کنند که این منابع را برای رسیدن به کدام برنامه و با چه هدفی می خواهند. قطعا اگر برنامه منسجمی به ما ارایه شود، ما در مجلس یازدهم هر نوع حمایتی را از این کانون ها برای پیشبرد اهداف شان انجام خواهیم داد.
نظر شما