خبرگزاری شبستان _گروه سیاسی _فرزانه تهجا: با آغاز جنگ تحمیلی در شهریور ۵۹ دشمن با توجه به نو پا بودن نظام اسلامی تهاجم های گسترده ای را علیه ایران اسلامی آغاز کرد و نیروهای مسلح بویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران با تمام توان در کلیه جبهه های نبرد حضوری فعال داشت و در اولین روزها با عملیات هایی مانند مروارید در ۷ آذر ۵۹ دشمن را زمین گیر کرد، در این میان پدافند هوایی ارتش همواره در تمام عملیات های حضوری پررنگ و موثر داشته است در همین رابطه گفتگویی با سرهنگ «خطیب قوامی » سرهنگ فرماندهی و کنترل پدافند هوایی ارتش در دفاع مقدس در مورد نقش پدافند هوایی ارتش در جنگ تحمیلی به شرح زیر ارایه می شود.
در مورد نحوه اشتغال به کار خود در پدافند هوایی ارتش توضیح بفرمایید؟
از سال 1353 در خدمت نیروی هوایی، پدافند در تخصص زمین به هوا استخدام شدم و در طول جنگ مدت 7 سال و 17 روز در جبهه ها حضور داشتم و پس از آن به عنوان مدیر طرح و ارزیابی در قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء انجام وظیفه کردم. با آغاز جنگ در 31 شهریور ۵۹ پدافند هوایی وظیفه و مسئولیت خود را آغاز کرد البته پدافند هوایی از آذر ماه 1358 و 59 در آمادگی قرار داشت و به واسطه شیطنت های جسته و گریخته ای که توسط رژیم عراق در مناطق مرزی انجام می شد، ما مجبور شدیم بر اساس ماهیت شغلی مان در آمادگی کامل قرار داشته باشیم و جنگ افزارها و رادارهای ما در مدار عملیاتی قرار داشتند و هواپیماهای گشت هوایی در ماموریت های پوشش پدافند هوایی در آسمان ایران به ویژه غرب کشور فعالیت داشتند و ماموریت خود را انجام می دادند.
در ابتدای جنگ تحمیلی پدافند هوایی چه مسئولیتی برعهده داشت؟
با آغاز جنگ، پدافند هوایی دچار تحولات گسترده شد. در ابتدای جنگ پدافند هوایی مسئولیت تامین پوشش پدافند هوایی ایستگاه های رادار و پایگاه های هوایی و ایستگاه های مخابراتی مربوط به نیروی هوایی را داشت البته در طرح های گسترده پیش بینی کرده بودیم که رادارهای زیادی را گسترش دهیم تا پوشش پدافند هوایی شهرهای بزرگ صورت گیرد.
مسئولیت پدافند هوایی در آغاز جنگ چه بود؟
با آغاز جنگ هنوز این گسترش میسر نشده بود. شاید 6 دستگاه از رادارهای بسیار پیشرفته ADS4 در انبارها بودند و بیش از 2 دستگاه در کرج و بندرعباس گسترش نیافته بودند و برخلاف اینکه سایت ها ساخته شده بودند، گسترشی ایجاد نشده بود. با آغاز جنگ تحمیلی به دلیل تامین پوشش کلی فضای کشور رادارها را گسترش دادیم، جنگ افزارها گسترش یافتند و ماموریت گسترده بسیار نامحدود پدافند هوایی آغاز شد.
پدافند هوایی مسئولیت پیدا کرد تا کلیه پالایشگاه ها و نیروگاه های نفت، پتروشیمی، برق، سدهای آبی، پل های آبی، پل ها و راه های استراتژیک و به ویژه جزیره راهبردی خارک را که مسئولیت داشت 90 درصد صادرات نفت و بودجه کشور از این جزیره با صادرات نفت را انجام می شد را پوشش دهد، پدافند هوایی مسئولیت جزیره راهبردی خارک را بر عهده داشت و قبل از شروع جنگ تحمیلی این پیش بینی را داشتیم که باید خارک پدافند کاملی داشته باشد؛ به همین جهت شروع به تامین پدافند هوایی خارک کردیم. برخلاف تمام تهاجمات گسترده ای که علیه جزیره خارک انجام شد بیش از 2 هزار و 833 بار حمله هوایی و موشکی علیه جزیره خارک صورت گرفت اما زهی خیال باطل که توانسته باشد دشمن جزیره خارک را از حیز انتفاع خارج کند.
پدافند هوایی با چه نوع تهاجمی از سوی دشمن مواجه بود؟
تامین پوشش هوایی اسکلتی، اسکله آذرپاد، ما با موشک هابل و جنگ نرم افزارهای توپخانه ای ، اسکای گارد و موشک دوشی پرتابی و رادارهای موجود در منطقه بوشهر، بندرعباس و جزیره خارک توانستیم خارک را از هرگونه تهاجم هوایی مراقبت کنیم و با دشمن مقابله کنیم. وقتی دنیا دید که خارک برای دشمن چقدر حیاتی بوده است تا بتواند جلوی صادرات و تامین بودجه کشور را بگیرد، وقتی از این راه ناامید شد تهاجم به کشتی های نفتی و تجاری را در برنامه خود قرار داد و با واگذاری هواپیمای سوپر فرلون و هلی کوپترهای ترلون و تجهیز هواگردها به موشک های پیشرفته، نفتکش ها و کشتی ها تجاری را مورد تهاجم خود قرار دادند.
هدف دشمن در حمله به آب های خلیج فارس چه بود؟
برخلاف تهاجم گسترده هوایی عراق علیه کشتی های نفتکش یا تجاری ما، در نهایت دشمن 135 کشتی را در آب های خلیج فارس غرق کرد و این رقم یک درصد از کل تردد کشتی هایی بود که در طول 8 سال دفاع مقدس در آب های نیلگون خلیج فارس برای صادرات نفت و تردد کشتی های تجاری فعالیت می کردند.
این موضوع نشان می دهد پدافند هوایی در تامین پوشش هوایی برای کشتی های نفتی و تجاری همگام با نیروی هوایی و دریایی راهبردی به صورت کشتی ها و ناوشکن ها در کنار کاروان ها و هواپیماهای f14 در فضای خلیج فارس با هدایت و کنترل توانستیم اجازه ندهیم دشمن و هم پیاله های آن به آرزوی دیرینه خود برای قطع صادرات نفت و عدم تامین کالاهای اساسی مردم اقدام کنند.
در آن زمان تمامی حبوبات، گندم و مایحتاج مورد نیاز از کشورهای خارجی وارد می شد زیرا امکانات برای تولید وجود نداشت، اگر یک کشتی حامل روغن، گندم و حبوبات را مورد هدف قرار می داد مردم در مضیقه قرار می گرفتند دشمن دوست داشت مردم در مضیقه قرار بگیرند تا بتوانند مردم را بر علیه ارزش انقلاب اسلامی بشوراند ولی زهی خیال باطل و به این آرزو نرسید.
پدافند هوایی در چه عملیاتهایی نقش موثری داشته است ؟
نقش پدافند هوایی در تامین پدافند هوایی مراکز حساس و حیاتی تمام نشده است و ما در عملیات های مختلف از عملیات ثامن الائمه، طریق القدس، بیت المقدس، رمضان، کربلای 5، والفجر 8، والفجر مقدماتی، محرم، قادر و خیبر حضور فعالانه در جنگ پدافند هوایی در لحظه لحظه طول عملیات های دفاع مقدس حضور داشته است و این تنها گفته من به تنهایی نیست و اسناد بالادستی در این زمینه موجود است.
در مورد نقش پدافند در ۸ سال دفاع مقدس چه آثار نگاشته شده است؟
اسناد بالادستی در قالب 163 جلد کتاب در مورد نقش پدافند هوایی کشور در طول 8 سال دفاع مقدس به نگارش درآمده است و هنوز این کار به اتمام نرسیده است، امروز نیز این نوید را به ملت ایران می دهیم که پدافند هوایی در جایگاه بسیار مستحکم و پرقدرت ایستاده است زیرا نتوانسته ابر جنایتکار غرب در حالی که مراکز انرژی هسته ای ما را تهدید می کرد به یکی از اهداف خود دست یابد.
اگر دولتمردان با قدرت در پشت میکروفون از جایگاه و خواسته های خود برای حفظ انقلاب و ارزش های آن دفاع می کنند به پشتوانه نیروهای نظامی به ویژه پدافند هوایی و بیش از 3 هزار و 700 نقطه و مراکز حساس کشور است. آسمان ایران لحظه به لحظه و آن به آن توسط شبکه پدافندی و سیستم های زمین به هوا و راداری از ارتش و سپاه رصد می شود و آنی و لحظه ای این رصد تعطیل نمی شود. امروز پدافند هوایی با قدرت ششم رادار دنیا و بومی سازی کلیه جنگ افزارهای خود بدون نیاز به کشورهای خارجی با مدرن ترین و به روز ترین تجهیزات ایستاده است و در جایگاه خود مسئولیت حفاظت و حراست از آسمان کشور را انجام می دهد.
قبل از بازنشستگی مدیر طرح و ارزیابی پدافند هوایی خاتم الانبیا بودم و پس از جنگ در جایگاه پیشکسوت دفاع مقدس در موزه و تاریخ نگاری نیروی پدافند هوایی جمهوری اسلامی به عنوان تحلیلگر و پژوهشگر و تدوین گر کتاب های پدافند مشغول فعالیت هستم.
نظر شما