راه میان بر «دعا» را به کودکانمان نیاموختیم

به گزارش خبرنگار شبستان، پانزدهمین نشست بررسی ادبیات کودک و نوجوان سرای اهل قلم به نقد کتاب "تو را صدا می‌زنم" مجموعه نیایش‌های کودکانه از زبان حیوانات اثر علی باباجانی اختصاص یافت. در این جلسه که عصر دیروز برگزار شد بابک نیک‌طلب و حامد محقق که از شاعران و نویسندگان کودک و نوجوان هستند، حضور داشتند.

علی باباجانی، نویسنده کتاب "تو را صدا می‌زنم" در این نشست گفت:هنگامی که اسم نیایش می‌آید یاد هبوط حضرت آدم می‌افتم که وقتی به زمین آمد دستانش را بالا گرفت و نیایش کرد. نیایش جایگاه ویژه ای در نزد پیامبران و ائمه اطهار (ع) داشت و هر یک از آنها به گونه ای نیایش را به ما یاد دادند.

باباجانی کتاب" تو را صدا می‌زنم" را حاصل کار دوساله عنوان کرد و افزود: زمانی که در مجله پوپک مسئول بخش اجتماعی بودم یک صفحه به عنوان نیایش‌ها در نظر گرفتم. این نیایش‌ها از شاعران مختلف و حتی از زبان بچه‌ها بود. بعد از آن نثرهای ادبی در مورد نیایش را کار کردم که این کار یک سال ادامه داشت.

وی منابع استفاده شده برای نگارش کتاب "تو را صدا می‌زنم" را دعای عرفه، عهد و صحیفه سجادیه عنوان کرد و افزود: در دعای عرفه آمده است که خداوندا در دنیا و آخرت به من عالی‌ترین درجه را عطا کن و یا در جایی دیگر آمده که مرا به خود وا مگذار. در دعایی از صحیفه سجادیه نیز می خوانیم" نمی‌توانم بگویم این گناه را نکرده‌ام و این کار زشت را انجام ندادم" با دیدن این دعا تعجب کردم زیرا  این دعا از امام معصوم بعید است، آنها پاک و مبرا از گناه هستند. وقتی بیشتر در مورد آن فکر کردم، فهمیدم که این دعا یک کلاس آموزشی برای ماست که دعا بلد نیستیم.

این نویسنده کتاب کودک و نوجوان با بیان اینکه فضای دعا شیرین و گسترده است، اظهار داشت: ائمه اطهار (ع) در مورد هر موضوعی دعا و نیایش داشتند همچون دعای قبل و بعد از باران، دعای پدر و مادر در حق فرزندان و بالعکس.

باباجانی آموزش دعا و نیایش به کودکان را یکی از اهداف نگارش" تو را صدا می‌زنم" ذکر کرد و گفت: با مطالعه دعاهای ائمه اطهار (ع)، دعا را از دید دیگر نگاه کردم و چون کودکان به شخصیت‌های کارتونی علاقه‌مند هستند، تصمیم گرفتم دعاها را از زبان حیوانات بیان کنم تا برای کودکان جذاب باشد.

دبیر بخش آموزش مجله سنجاقک با بیان اینکه داستان‌های کتاب "تو را صدا می‌زنم" به طور غیرمستقیم به یک سری حکایات و مثل‌ها اشاره دارد، بیان کرد: در داستان طاووس و پوپو از نهج‌البلاغه الهام گرفتم و در داستان پشه و جوجه کبوترها به ترتیب از حکایت نمرود و امام رضا (ع) ایده گرفتم. سعی کردم برای همه حیوانات یک نیایش در بیاورم و در پایان کار فهمیدم برای کلاغ دو نیایش دارم. یکی بر اساس ادبیات فولکور یعنی داستان زاغک و روباه و دیگری بر اساس اعتقادات مردمی که کلاغ را خوش‌خبر می‌دانستند، بیان شده است.

باباجانی نیایش را یکی از نیازهای بشر عنوان کرد و افزود: نیایش راهی میان‌بر است که افراد می‌توانند از طریق آن با خدا ارتباط برقرار کنند. ائمه اطهار (ع) همواره دعا می‌کردند. یکی از راه‌های مبارزاتی امام سجاد (ع)، نیایش بود که از طریق آن مسایل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بیان می‌کردند.

جایگاه نیایش برای کودکان موضوع دیگری بود که باباجانی به آن اشاره کرد و گفت: نیایش فقط مختص مسلمانان نیست. در کشورهای اروپایی مسئله نیایش برای کودکان خوب جا افتاده است. آنها قبل و بعد از غذا نیایش مخصوص می‌خوانند اما ما سعی نکردیم دعا را به کودکان خود آموزش دهیم. به هر حال دعا از فطرت آدمی برمی‌آید و برخی راهش را بلد نیستند. بچه‌ها یک سری درخواست و خواسته‌هایی دارند که گاهی دنبال نیرویی بالاتر از والدین هستند که آن را برآورده کند.

نویسنده کتاب‌های "تل متل یه بابا"، "با اجازه تمام شاعران" و "بهار کی می‌آید" با بیان اینکه برای نگارش کتاب "تو را صدا می‌زنم" نگاه عرفانی داشتم نه منطقی، اظهار داشت: برخی از داستان‌های این کتاب به شعر می‌ماند و برخی حالت طنز دارد. تلاش کردم در این مجموعه با نگاه، دیدگاه بچه‌ها را نسبت به حیوانات عوض کنم.

وی با بیان اینکه نیایش هایی که کودکان دارند بیشتر نشات گرفته از خانواده آنهاست، تصریح کرد: متاسفانه در خانواده ها بیشتر نفرین وجود دارد تا دعا و کودکان در این زمینه نیز مانند بسیاری از موارد دیگر از والدین خود الگو می گیرند.در چنین شرایطی وظیفه نویسندگان و شاعران کودک و نوجوان این است که نگاه بچه ها نسبت به دعا و نیایش را تغییر دهند.

باباجانی اعلام کرد که سه کتاب با الهام از دعای عرفه، عهد و صحیفه سجادیه برای کودکان زیر چاپ دارد که عصاره آن سه کتاب" تو را صدا می‌زنم" شده است.

گفتنی است،کتاب«تو را صدا می‌زنم» شامل نیایش‌‌های کودکانه از زبان حیوانات است که برای گروه سنی ب و ج به نویسندگی علی باباجانی و تصویرگری پوپک مقبلی در 62 صفحه با شمارگان 3000 نسخه و قیمت 2400 تومان (گلاسه) و 1750 (تحریر) بهار امسال توسط واحد کودک و نوجوان انتشارات امیرکبیر(کتاب‌های شکوفه) منتشر شده است.

پایان پیام/