به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، یکی از بخش هایی که در سال های اخیر پس از تاکیدات و توجهات مقامات زمینه ارزآوری بیشتر را برای کشورمان ایجاد کرده است حوزه صنایع دستی است و در این بخش قالی و قالیبافی توانسته است باعث درآمدزایی مناسبی برای کشورمان شود تا جایی که سال 95 حدود 350 میلیون دلار فرش دستباف ایرانی به کشورهای مختلف صادر شد که از نظر ارزشی 27 درصد و از نظر وزنی 16.5 درصد رشد به ثبت رساند.
در حال حاضر نیز فرش ایرانی به بیش از ۱۰۰ کشور دنیا صادر می شود و بیشترین حجم صادرات به کشورهای آمریکا، آلمان، ایتالیا، فرانسه و سوئیس تعلق دارد و بر اساس آمارها کشورمان در 10 ماه ابتدایی سال گذشته 4 هزار و 127 تن فرش دستباف به ارزش 336 میلیون دلار صادر کرده است و آمار اعلامی از سوی گمرک از رشد بیش از 22 درصدی صادرات فرش به لحاظ ارزشی خبر می دهد اما با این وجود قالیبافان ایرانی با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند.
بیمه، تسهیلات بانکی و معافیت‌های مالیاتی از جمله مشکلاتی است که بر سر راه قالیبافان کشورمان قرار دارد و «بیمه» یکی از جدی ترین این مشکلات است البته تلاش هایی نیز از سوی دولت برای رفع این مشکلات انجام شده است. سال 88 اعلام شد که بافندگان کشور می‌توانند از بیمه قالیبافان بهره‌مند شوند البته یک شرط برای آن درنظر گرفته شد مبنی بر اینکه قالیبافان از سازمان فنی و حرفه‌ای گواهی مهارت بگیرند و ادارات صنعت و معدن که متولی فرش در سطح کشور هستند، این افراد را تایید کنند و به دنبال آن سازمان تامین اجتماعی مکلف شد تا از افراد تایید شده 7 درصد حق بیمه بگیرد و 23 درصد دیگر را نیز دولت یارانه به تامین اجتماعی بدهد. تا سال 1392 حدود 470 هزار نفر در سطح کشور با این روش بیمه شدند که بیشتر آنها نیز خانم بودند.
اما از سال 93 -94 به بعد سازمان تامین اجتماعی با دو دلیل اقدام به حذف بیمه عده‌ای از بافندگان کرد. یکی از دلایل سازمان تامین اجتماعی این بود که مدعی شد برخی از افرادی که بیمه بافندگی شده‌اند قالیباف نبوده‌‌اند و از این بیمه استفاده کردند. دوم اینکه سازمان تامین اجتماعی بر این باور بوده است که دولت سهم مالی خود را پرداخت نکرده و بودجه‌ای که برای این کار در نظر گرفته؛ کم بوده است بنابراین تعدادی از بافندگان حذف شدند.
گره این کار با تفاهم نامه مشترک مرکز ملی فرش ایران و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر برای بیمه شدن آن دسته از قالیبافان و فعالان فرش دستباف که از بیمه تامین اجتماعی محروم ماندند فروردین ماه سال جاری باز شد البته این تفاهمنامه انچنان که باید نتوانست مشکل بیمه ای قالیبافان را حل کند و بر این اساس «عبدالله بهرامی»، مدیرعامل اتحادیه سراسری تولیدکنندگان فرش دستباف مشکلات این قشر را به رییس مجلس شورای اسلامی منتقل کرد و وی نیز بر لزوم توجه سازمان تامین اجتماعی به بیمه قالیبافان تاکید کرد که در نتیجه آن وزارت صنعت، معدن و تجارت از دستور معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور برای مساعدت در زمینه تامین بودجه بیمه قالیبافان و تقویت و حمایت از هنر صنعت فرش دستباف خبر داده است. این دستور در دیدار رئیس مرکز ملی فرش ایران با «محمدباقر نوبخت» به منظور پیگیری تامین بودجه بیمه قالیبافان خطاب به معاون امور علمی، فرهنگی و اجتماعی این سازمان صادر شد.
حالا در ادامه مسیر حل معضل بیمه ای قالیبافان معاون وزیر صنعت معدن و تجارت و رئیس مرکز ملی فرش ایران اعلام کرده است که «در سال 98 مشکلی در خصوص بیمه قالیبافان وجود نخواهد داشت و یک میلیون قالیباف در سطح کشور تحت پوشش بیمه قرار می گیرند.»
ایرنا در این زمینه به نقل از «فرشته دستپاک» نوشته است: «این اتفاق برای اولین بار در تاریخ مرکز ملی فرش ایران با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی و همراهی 100 درصد مجلس شورای اسلامی و کمیسیون تلفیق روی می دهد. در این زمینه 190 هزار میلیارد ریال 100 درصد تخصیص یافته و مراحل نهایی تخصیص 40 هزار میلیارد ریال دیگر نیز در مجلس شورای اسلامی در حال انجام است.»
رئیس مرکز ملی فرش ایران با تاکید بر اینکه اولویت اول این مرکز حل مشکل بیمه تامین اجتماعی قالیبافان بوده است، گفت: «حل مشکلات قالیبافان نیاز به همراهی و حمایت اصحاب رسانه دارد. بیش از 2 میلیون نفر در کشور در حوزه فرش فعالیت دارند. فرش دستبافت به عنوان شناسنامه و پرچم دوم کشور شناخته شده و هیچ کالایی مثل فرش دستبافت حامل فرهنگ، هنر و تمدن ایرانی در جهان نیست.»
وی ادامه داد: «فرش دستبافت در کنار زعفران و پسته جزو 3 کالای استراتژیک کشور بوده و در بین آن ها نیز این کالا از قدمت بالایی برخوردار است. بیشترین افراد شاغل در این حوزه افراد محروم جامعه هستند. این رشته بدون حمایت دولتی توانسته اشتغال زیادی در کشور ایجاد کند و ادامه این روند نیاز به حمایت همه به ویژه رسانه ها دارد.»
دستپاک، با اشاره به کپی کاری فرش ایران در برخی از کشورها افزود: «بزرگترین مزیت فرش دستبافت ایرانی کیفیت آن است و برای صیانت و مراقبت از آن، نهم اردیبهشت سال آینده برای اولین بار از شناسنامه فرش دستبافت رونمایی می شود و این کار از فرش های موزه فرش ایران آغاز می شود. این کار طی امضای تفاهمی با سازمان بین المللی کنترل کیفیت سی تی وان «CT 1» انجام می شود و این سازمان در مدت 2 سال آینده به صورت رایگان فرش های دستبافت ایران را شناسنامه دار می کند به طوری که از طریق یک اپلیکیشن، مشخصات فرش از جمله تولید کننده، طراح، رج شمار و صادر کننده آن مشخص می شود.»
بنابراین گزارش، اولین کالایی که بعد از نفت تحریم شد، فرش دستبافت بود. با این اقدام 29.8 درصد از صادرات ما به آمریکا از چرخه صادرات خارج شد بنابراین برای رفع این مشکل به دنبال کشورهای دیگر برای جایگزین صادرات فرش دستبافت هستیم. در این راستا از 25 فروردین سال آینده پویش برای تبلیغات فرش ایران در اروپا و کشورهای عربی راه اندازی می شود و نمایشگاه دائمی فرش دستبافت در هلند و چندین کشور دیگر برپا می شود. تهاتر فرش دستبافت با کالاهای مورد نیاز کشور به ویژه از چین از جمله راه های عبور از تحریم این کالا و صادرات آن به سایر کشورها اعست و در این زمینه مذاکراتی با چین در حال انجام است.
رقبای ایران در فرش دستبافت شامل هند، نپال و مصر بوده و این کشورها در این زمینه به صورت جدی فعالیت می کنند و ما نباید بگذاریم تا جایگاه فرش ایران در عرصه بین المللی از دست برود. پیمان سپاری ارزی آسیب بزرگی برای صادرات فرش دستبافت بوده و تلاش می شود در سال 98 این پیمان سپاری برداشته شود./
نظر شما