به گزارش خبرگزاری شبستان از لرستان، شهرستان کوهدشت در محدوده 47 درجه و 36 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 32 دقیقه عرض شمالی و در غرب استان لرستان واقع شده است.فعالیت های باستان شناسی در کوهدشت با بررسیهای هوایی و کاوشهای اریک اشمیت در سال 1935 میلادی شروع شد و جذابیت هایی را برای باستان شناسان ایجاد کرد به طوریکه به کانون علائق تحقیقات باستان شناسی بدل شد تا حدی که هنوز هم بخشی از اطلاعات ما درباره تاریخ و فرهنگ شهرستان کوهدشت توسط نتایجی دقیقی که از حفاری های اشمیت به دست آمده حاصل می شود. مهمترین مکانهایی که توسط اشمیت کشف و مورد کاوش قرار گرفت معبد سرخ دم لری بود که اشیا مفرغی فراوانی ازجمله سنجاق های منحصر به فرد در داخل دیوار های اتاق اصلی آن به دست آمد.
از جمله مطالعات باستان شناسی که بعد از انقلاب اسلامی در کوهدشت انجام شد می توان به کاوش غار آلین آوا، کاوش در بنای قلعه کهزاد ویزنیار، شش فصل کاوش محوطه سرخ دم لکی، گمانه زنی در تپه چیابور رومشگان، کاوش در غار بتخانه، کاوش مجدد در محوطه سرخ دم لری، گمانه زنی در تپه چیا پهن کونانی و همچنین کاوشهای متعدد نجات بخشی در حوضه آبگیر سد سیمره اشاره کرد.
محوطه هایی همچون تپه چیا سبز مربوط به دوره نوسنگی بی سفال با قدمتی در حدود 12 هزار سال، تپه چم قویله، محوطه چشمه رجب، تپه قلا پیروز علی، تپه لاره لاره، تپه کپرگاه، محوطه دره فراش و ... مربوطه به دوره های مختلف پیش از تاریخی و همچنین 2 محوطه ارزشمند از دوره ساسانی یعنی بقایای شهری به نام برز قباله و بقایای یک کاخ ساسانی به نام قلعه گوری رماوند مورد مطالعه و کاوش قرار گرفتند.
یافته های گچبری با نقوش انسانی، حیوانی (گراز، قوچ، پرندگان و ...)، هندسی و گل و گیاه از محوطه های فوق و همچنین کشف دو کتیبه به خط پهلوی ساسانی بر روی سفال (استروکا) از بنای قلعه گوری فصل جدیدی از مطالعات دوره ساسانی در لرستان باز نمود.
نقوش صخره ای لرستان نیز به عنوان نخستین نقاشی های بشر اولیه که بر دیواره کوهها و در محوطه های هومیان، میر ملاس، برد اسپی و غار دوشه نقش شده است، اهمیت و جایگاه ویژه ای در دنیا و تاریخ هنر دارند.
هنر نقوش صخره ای که یکی از بزرگترین گنجینه های بشری است تقریباً توسط تمامی گروها، فرهنگها، و تمدن ها به عنوان ابزاری برای بیان عمیق ترین افکار و اعتقادات مذهبی بکار گرفته شده است. نقوش صخره ای پناهگاه های هومیان و میر ملاس از جمله قدیمترین هنر نمایهای بشر است که توانسته هنر خود را که زایده تخیل و افکار او بوده بر دیواره نقوش به صورتی کاملاً ابتدایی نقش کند. این آثار که از نظر فرهنگی و هنری از ارزش بسیار بالائی برخوردار هستند جزو نادرترین نقوش صخره ای دارای اصالت در جهان هستند.
جاذبه های شاخص شهرستان کوهدشت:
پارک جنگلی بلوران- تفرجگاه سید سهل الدین –تنگ شیرز- رودخانه سیمره-انارستان تنگ سیاب-منطقه فرهنگی،تاریخی و طبیعی میرملاس-منطقه فرهنگی، تاریخی و طبیعی هومیان- سد هاله- چشمه گوگردی سیاب- محوطه تاریخی سرخ دم لکی- سرخ دم لری- غار بتخانه- امامزاده محمد- قلعه کوه زاد- منطقه فرهنگی، تاریخی تاریخی و طبیعی پنجه علی- منطقه فرهنگی، تاریخی تاریخی و طبیعی سرطرهان- امامزاده ابولوفا- چشمه تنگ قلا- تپه چغا بل- تپه های چغاسبز و کفتارلو-چشمه گوگردی گراب و گرخوشاب- دژ زلال انگیز- قلعه منیژه پل نمشت و موزه مردم شناسی از شاخص ترین جاذبه های گردشگری کوهدشت است.
غار میرملاث:
این غار مسکون و منقوش در تنگه ای به همین نام در شمال غرب کوهدشت قرار دارد. تعدادی از نقاشیهای بدنه غار و برخی آثار به دست آمده از آن قدیمی تر از دوره نئولتیک (حدود 16000 سال تا 11000 سال ق) تشخیص داده شده و پاره ای دیگر از تصاویر و شواهد آنرا به دوره نئولتیک (حدود 10500 سال تا هزار ششم ق.م) مربوط می دانند.
غار بتخانه:
غار بتخانه در ارتفاع حدود 1500 متری در 21 کیلومتری جنوب شرقی شهر کوهدشت و در گردل کوه یا دم چهر واقع است. در نقشه 250000/1 کوهدشت این کوه با نام کوه بتخانه نشان داده شده است. نزدیکترین روستا به این غار آبادی دم چهر یا قرعلیوند است که در 5/1 کیلومتری غار قرار گرفته است.
غار بتخانه از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده که قسمت شمالی آن وسیع تر است. طول غار حدود 200 متر و عرض آن به طور متوسط 20 متر است، این غار دارای انواعی از استالاگتیت ها و استالاگمیت های کربناته است که برخی از آنها چند ده متر ارتفاع دارند. از مشخصه های این غار وجود رسوبات فراوان درون غاری است که حجم بالای این رسوبات باعث نسبتا" محدود شدن دهانه غار شده اند.
غار بتخانه از مدخل تا انتهای غار روندی صعودی در ارتفاع غار و عرض آن داشته و در بلندترین نقطه که در انتهای غار واقع است ارتفاع سقف غار به 40 متر نیز می رسد.
شاید تسمیه این غار را بتوان به قندیلها و ستونهای آهکی مرتفع و تنومند ان که به شکل بتهای ایستاده اند منسوب داشت. تاریکی فضای درون غار به حدی است که بدون روشنایی مناسب نمی توان راه و مسیر غار را شناخت.
قاسم قربانی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان به خبرنگار شبستان گفت: قدیمی ترین آثار زندگی گروههای پراکنده انسانی در لرستان، در محلی به نام ((پَلّْ باریک)) در کرانه رودخانه سیمره کوهدشت به دست آمده است.
وی افزود: قدمت این شواهد را بعضی پژوهشگران دوره آشولین (حدود 800000 سال ق تا یکصد هزار سال ق) و برخی قبل از آشولین تعیین کرده اند.
قربانی اظهار داشت: در دوره های بعد از فرهنگ آشولین نیز در غارها و پناهگاههای هُمیان، میرملاث، کنجی، گرارجنه، یافته، اشکفت قمری، پاسنگر و ... آثار و شواهدی از استقرار انسان، که مدتی طولانی از دوره ((شکار و گردآوری خوراک)) را در برمی گیرد بدست آمده است.
پایان پیام/
نظر شما