به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان مازندران، آیتالله محمد قدوسی، از شاگردان برجسته آیتالله جوادی آملی در همایش ندای قرآن از دیار علویان ویژه تجلیل از تفسیر تسنیم اثر ماندگار و فاخر علامه جوادی آملی ب بیان دیدگاههای علمی خود در خصوص تفسیر قرآن به قرآن و اهمیت استفاده از این روش در تحقیقات قرآنی پرداخت و دستاوردهای علمی استاد خود را در این حوزه تشریح کرد.
وی با اشاره به جایگاه ویژه تفسیر قرآن به قرآن در تفاسیر اسلامی و به ویژه تفسیر المیزان مرحوم علامه طباطبایی و تفسیر تسنیم آیتالله جوادی آملی، این روش را یکی از مهمترین اصول در درک و فهم آیات قرآن دانست و گفت: تفسیر قرآن به قرآن نه تنها در تفسیر المیزان، بلکه در دیگر تفاسیر معتبر شیعه، به عنوان یک روش اصولی و علمی برای فهم مراد متکلم (خداوند متعال) مورد استفاده قرار گرفته است.
آیتالله قدوسی با تشریح فرآیند تفسیر قرآن به قرآن، تأکید کرد و افزود: این روش باید ضابطهمند و بر اساس اصول علمی باشد.
وی تصریح کرد: برای تفسیر قرآن به قرآن، ابتدا باید واژگان آیات را در چارچوب لغات و مفاهیم معجم و معتبر بررسی کرد و سپس با توجه به قواعد ادبی، نحوی و اصولی، به استنباط معنا پرداخت. این فرآیند نیازمند دقت در استفاده از قرائن لفظی، لبی و سیاق آیات است.
آیت الله قدوسی افزود: قرائن لفظی و لبی در تفسیر قرآن به قرآن اهمیت ویژهای دارند. برای مثال، قرائن لفظی متصل و منفصل، از جمله آیات پیشین و پسین، میتوانند به وضوح مراد خداوند را در یک آیه روشن کنند. همچنین قرائن لبیه، که به معنای درک عمیقتری از زبان و سبک کلام خداوند است، از اهمیت زیادی برخوردارند.
وی در ادامه اضافه کرد: در این راستا، باید توجه ویژهای به استفاده از قواعد اصولی مانند عام و خاص، اطلاق و تقیید و مفاهیم شرط داشت. مرحوم علامه طباطبایی در المیزان بارها از این قواعد برای تفسیر آیات استفاده کردهاند و این روش در تفسیر قرآن به قرآن نقش بسیار برجستهای ایفا میکند.
آیت الله قدوسی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت استفاده از روایات اهل بیت (علیهمالسلام) در تفسیر قرآن پرداخت و گفت: تفسیر قرآن به قرآن تنها به معنای استفاده از آیات قرآن نیست، بلکه باید از روایات معتبر اهل بیت (علیهمالسلام) نیز بهرهبرداری کرد. این روایات به عنوان یکی از منابع معتبر تفسیری، میتوانند به ما در فهم دقیقتر آیات کمک کنند.
وی همچنین به تأکیدات آیتالله جوادی آملی در زمینه استفاده از روایات اهل بیت اشاره کرد و بیان داشت: استاد جوادی آملی همواره بر این نکته تأکید داشتند که تفسیر قرآن به قرآن باید از سنتهای معتبر اهل بیت (علیهمالسلام) بهرهمند باشد و این روایات نه تنها در تبیین مفاهیم قرآن کمک میکنند، بلکه به ما کمک میکنند تا از دیدگاه اهل بیت (علیهمالسلام) به آیات قرآن بنگریم.
آیتالله قدوسی در ادامه به روش علمی و الهامی آیتالله جوادی آملی در تفسیر قرآن اشاره کرد و گفت:استاد جوادی آملی به دلیل داشتن یک رویکرد جامع و متوازن در تفسیر قرآن، توانستهاند درک عمیقتری از آیات قرآن را برای مخاطبان فراهم کنند. ایشان با استفاده از قواعد اصولی، قرائن مختلف و روایات اهل بیت، تفسیر قرآن به قرآن را به یک روش کارآمد و معتبر در پژوهشهای قرآنی تبدیل کردهاند.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به چالشهای جدید پیشروی تفسیر قرآن در دنیای معاصر، تصریح کرد: امروز، تفسیر قرآن به قرآن به عنوان یکی از روشهای مهم در اجتهاد قرآنی، نیازمند پژوهشهای دقیق و علمیتر است. با توجه به تحولات علمی و فرهنگی جدید، تفسیر قرآن به قرآن میتواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در فهم صحیح آیات و مقابله با تفسیرهای سطحی و نادرست از قرآن، به کار گرفته شود.
نظر شما