خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم-در آستانه فرارسیدن شب لیلةالرغائب، نخستین شب جمعه ماه رجب و یکی از شبهای سرنوشتساز در تقویم معنوی مسلمانان، بار دیگر توجه دلها به فرصتی ویژه برای بازنگری در مسیر زندگی، توبه، دعا و آغاز یک حرکت تازه به سوی خداوند جلب شده است.
شبی که در روایات اسلامی از آن به عنوان زمان اجابت دعاها و نزول رحمت الهی یاد شده و آغازگر فصلی نو از بندگی و سلوک معنوی تا ماه مبارک رمضان به شمار میرود.
در روزگاری که انسان معاصر بیش از هر زمان دیگری با فشارهای معیشتی، آشفتگیهای روانی، هجمههای رسانهای و فرسایش اخلاقی دستوپنجه نرم میکند، احیای آگاهانه چنین مناسبتهایی میتواند نقش مهمی در بازسازی درونی فرد و تقویت سرمایههای معنوی و اجتماعی جامعه ایفا کند.
لیلةالرغائب تنها یک مناسبت عبادی تقویمی نیست، بلکه فرصتی تربیتی برای توقف، تأمل و تصمیمگیری دوباره درباره مسیر زندگی فردی و جمعی است؛ شبی که میتواند نقطه آغاز اصلاح رفتار، ترمیم روابط انسانی و احیای پیوند انسان با خداوند باشد.
در همین راستا، تبیین درست جایگاه و کارکردهای این شب در معارف اسلامی، بهویژه برای نسل جوان و جامعه امروز، ضرورتی دوچندان دارد؛ چرا که بدون فهم عمیق فلسفه این مناسبتها، اعمال عبادی ممکن است به رفتارهایی تکراری و کماثر تقلیل یابد.
حجتالاسلام امین مطهریمقدم، معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد استانهای خراسان، در گفتوگو با خبرنگار شبستان به مناسبت فرارسیدن شب لیلةالرغائب، به تشریح ابعاد معنوی، تربیتی و اجتماعی این شب پرداخت و آن را فرصتی راهبردی برای آغاز یک بازگشت آگاهانه به مسیر بندگی و اصلاح فردی و جمعی دانست.
وی با بیان اینکه لیلةالرغائب نخستین شب جمعه ماه رجب است، اظهار کرد: در معارف اسلامی، ماه رجب به عنوان «شهرالله» معرفی شده و نقطه شروع یک سیر تربیتی عمیق تا ماه مبارک رمضان به شمار میرود. لیلةالرغائب در حقیقت دروازه ورود به این مسیر است؛ شبی که انسان میتواند با نگاهی نو و ارادهای تازه، حرکت خود به سوی خداوند را آغاز کند.
لیلةالرغائب؛ آغازی آگاهانه برای ورود به موسم بندگی
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد استانهای خراسان با تأکید بر جایگاه ویژه این شب در معارف دینی گفت: لیلةالرغائب را باید «بیدارباش معنوی» پیش از رمضان دانست. لیلةالرغائب را باید «بیدارباش معنوی» پیش از رمضان دانست.
حجت الاسلام مطهری مقدم افزود: در این شب، انسان پیش از آنکه وارد ماههای سنگین عبادی شود، فرصتی مییابد تا دل خود را از غفلتها، عادتهای نادرست و بیتوجهیهای معنوی پاک کند و نیت خویش را برای بازگشت صادقانه به خداوند اصلاح نماید.
به گفته وی، توجه به این شب میتواند آغاز شکستن چرخه غفلتهای مزمن و شروع فصل تازهای از بندگی باشد؛ فصلی که اگر درست آغاز شود، آثار آن تا پایان رمضان و حتی پس از آن نیز ادامه خواهد داشت.
نیتِ تغییر، رمز ماندگاری اثرات لیلةالرغائب
حجت الاسلام مطهریمقدم در ادامه، مهمترین عامل بهرهمندی واقعی از برکات لیلةالرغائب را «نیت آگاهانه برای تغییر» عنوان کرد و افزود: اگر این شب تنها به قرائت دعا و انجام اعمال ظاهری محدود شود، اثر آن مقطعی و کوتاهمدت خواهد بود؛ اما زمانی که انسان با خود عهد ببندد یک گناه را ترک کند، یک رابطه آسیبدیده را اصلاح نماید یا یک عمل صالح را بهصورت مستمر آغاز کند، لیلةالرغائب به نقطه عطفی در سلوک معنوی او تبدیل میشود.
وی تصریح کرد: لیله الرغائب، شب تصمیمهای بزرگ است؛ تصمیمهایی که میتوانند مسیر زندگی انسان را در عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی تغییر دهند. لیله الرغائب، شب تصمیمهای بزرگ است؛ تصمیمهایی که میتوانند مسیر زندگی انسان را در عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی تغییر دهند.
اعمال عبادی؛ مناسک یا ابزار بازسازی درون؟
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد استانهای خراسان با اشاره به اعمال سفارششده برای این شب بیان کرد: روزه پنجشنبه اول رجب، نماز ویژه لیلةالرغائب شامل ۱۲ رکعت بین نماز مغرب و عشاء، استغفار فراوان، صلوات، ذکر «یا ربّ» و دعا برای اصلاح نفس، خانواده و جامعه، از جمله اعمالی هستند که برای این شب توصیه شدهاند.
وی تأکید کرد: روح مشترک همه این اعمال «تقرب، توبه و درخواست» است و نباید آنها را صرفاً بهعنوان مناسک عبادی تلقی کرد؛ بلکه این اعمال، ابزار بازسازی درونی انسان و زمینهساز تحول واقعی در رفتار و نگرش او هستند.
از عبادت فردی تا اصلاح سبک زندگی
حجت الاسلام مطهریمقدم با اشاره به ظرفیت لیلةالرغائب در اصلاح سبک زندگی گفت:این شب فرصتی ارزشمند برای بازنگری جدی در چهار ساحت اساسی زندگی انسان است این شب فرصتی ارزشمند برای بازنگری جدی در چهار ساحت اساسی زندگی انسان است؛ در ساحت عبادی با منظمکردن نماز و تقویت ارتباط با قرآن، در ساحت اخلاقی با ترک عملی یک رذیله اخلاقی، در ساحت خانوادگی با احیای حقالناس، دلجویی و آشتی، و در ساحت اجتماعی با تعریف یک خدمت کوچک اما مستمر.
وی افزود: اگر لیلةالرغائب با چنین نگاهی احیا شود، از یک خاطره مذهبی صرف فراتر رفته و به یک «پروژه تحول شخصی» و حتی اجتماعی تبدیل خواهد شد.
پیام لیلةالرغائب برای جوانان و جامعه امروز
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد استانهای خراسان با تأکید بر نقش دعا در این شب اظهار کرد: دعا در لیلةالرغائب تنها درخواست نعمتهای مادی نیست، بلکه تمرین درست خواستن است.
حجت الاسلام مطهری مقدم ادامه داد: بالاترین حاجت در این شب، طلب تغییر باطن، اصلاح مسیر زندگی و توفیق استمرار در خیرات است؛ حاجات مادی نیز زمانی معنا مییابد که در مسیر رشد انسان و خدمت به دیگران قرار گیرد. بالاترین حاجت در این شب، طلب تغییر باطن، اصلاح مسیر زندگی و توفیق استمرار در خیرات است؛ حاجات مادی نیز زمانی معنا مییابد که در مسیر رشد انسان و خدمت به دیگران قرار گیرد.
وی در ادامه به پیوند جوانان با این شب اشاره کرد و گفت: جوانان زمانی با لیلةالرغائب ارتباط عمیق برقرار میکنند که آن را با مسائل واقعی زندگی خود پیوند بزنند؛ مانند انتخاب یک هدف معنوی یا اخلاقی برای سال پیشرو، نوشتن یک «قرارداد شخصی با خدا» یا حضور در جمعهای خودجوش دعا و گفتوگو در مسجد یا حتی فضای مجازی.
حجت الاسلام مطهریمقدم در ادامه خاطرنشان کرد: پیام محوری لیلةالرغائب برای جامعه امروز این است که اصلاح جامعه از اصلاح دلها آغاز میشود.
این کارشناس مذهبی در پایان گفت: در روزگاری که فشارهای معیشتی، رسانهای و روانی روح انسان را فرسوده کرده، این شب یادآور امکان بازسازی امید، اخلاق و معنویت و فرصتی برای بازگشت به اصل خویش و شروعی دوباره، هم در سطح فردی و هم در مقیاس اجتماعی است.
نظر شما