به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کردستان، کردستان، سرزمینی با لایههای عمیق تاریخی، تنوع فرهنگی و میراثی که از دل کوهها، شهرها و روستاها برآمده، امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازخوانی و بازنمایی هویت خود است.
میراثفرهنگی این استان، تنها در بناها و اشیای تاریخی خلاصه نمیشود، بلکه در آیینها، صنایعدستی، معماری بومی و حتی سبک زندگی مردم آن جاری است.
در چنین بستری، نشستی که با حضور نماینده ولیفقیه در کردستان، مدیرکل میراثفرهنگی استان و رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری کشور برگزار شد، به صحنهای برای تلاقی نگاه فرهنگی، هویتی و اقتصادی به تاریخ و میراث کردستان تبدیل شد؛ نگاهی که میکوشد گذشته را به زبانی قابل لمس برای نسل امروز و فردا ترجمه کند.
حجتالاسلام عبدالرضا پورذهبی، نماینده ولیفقیه در استان کردستان، در این نشست با تأکید بر جایگاه تاریخ و هویت فرهنگی استان در ساختار کلان کشور گفت: معرفی تاریخ کردستان، اقدامی اساسی برای تحکیم هویت ملی و تقویت پیوند جامعه با گذشته تمدنی ایران است.
وی با بیان اینکه تاریخ اگر بهدرستی روایت نشود، به تدریج از حافظه جمعی حذف میشود، افزود: اگر قرار است تاریخ سنندج و کردستان به شکلی ماندگار حفظ و منتقل شود، باید بهصورت هدفمند وارد نظام آموزشی کشور شود؛ چه از طریق کتابهای درسی رسمی و چه با استفاده از منابع کمکآموزشی و محتوای تکمیلی.
نماینده ولیفقیه در کردستان، نقش معلمان، استادان دانشگاه و فعالان فرهنگی را در این مسیر تعیینکننده دانست و تصریح کرد: انتقال تاریخ به نسل جدید، نیازمند ذوق، دغدغه و نگاه فرهنگی است. تاریخ باید برای دانشآموز و دانشجو، زنده، ملموس و الهامبخش باشد، نه صرفاً مجموعهای از اطلاعات آرشیوی و کهنه.
پورذهبی با اشاره به ظرفیتهای بنیاد ایرانشناسی خاطرنشان کرد: این بنیاد با هدف تقویت شناخت هویت ایرانی شکل گرفته و در کردستان نیز از ظرفیتهای ارزشمندی برخوردار است، اما این مجموعه باید پویاتر عمل کند و نقش فعالتری در تولید محتوا، پژوهش، ارتباط با دانشگاهها و معرفی تاریخ و فرهنگ استان ایفا کند.
میراث فرهنگی؛ از روایت علمی تا تجربه عینی
نماینده ولیفقیه در کردستان در بخش دیگری از سخنان خود، به اهمیت معرفی صحیح آثار تاریخی و گردشگری استان پرداخت و گفت: آثاری همچون غار باستانی کرفتو، عمارت خسروآباد، کلیساها و دیگر بناهای تاریخی کردستان، صرفاً با ثبت در فهرست آثار ملی شناخته نمیشوند، بلکه نیازمند روایتگری علمی، تابلوهای راهنما و حضور راهنمایان آگاه هستند.
وی افزود: بازدیدکننده زمانی با یک اثر تاریخی ارتباط برقرار میکند که بتواند داستان، کارکرد و جایگاه آن را در بستر تاریخ بفهمد. این فهم، بدون روایت درست ممکن نیست.
پورذهبی بر نقش بازدیدهای آموزشی تأکید کرد و گفت: یکی از راههای مؤثر برای شناساندن تاریخ، برگزاری بازدیدهای هدفمند برای دانشآموزان و دانشجویان است. مواجهه مستقیم نسل جوان با آثار تاریخی و مفاخر فرهنگی، حس تعلق به هویت را در آنان تقویت میکند.
به گفته وی، شناساندن تاریخ کردستان در حقیقت شناساندن پیوند عمیق این استان با تاریخ و هویت ملی ایران است و این موضوع باید بهعنوان یک اولویت فرهنگی، آموزشی و هویتی در سطح استان و کشور دنبال شود.
گردشگری فرهنگی؛ پلی میان هویت و اقتصاد
در ادامه این نشست، پویا طالبنیا، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کردستان، با تأکید بر ضرورت بهرهگیری اقتصادی از ظرفیتهای فرهنگی استان گفت: احیای بناهای تاریخی و ایجاد بازارچههای دائمی صنایعدستی، میتواند کردستان را به یکی از مقاصد شاخص گردشگری فرهنگی کشور تبدیل کند.
وی با اشاره به برنامههای در دست اجرا افزود: با همکاری موزه ملی ایران، موزه سکه در کردستان راهاندازی خواهد شد تا این استان به مرکز مطالعات سکهشناسی غرب کشور و محل فعالیت کارگاههای تخصصی مرمت و پژوهش سکه تبدیل شود.
طالبنیا با بیان اینکه در مدت کوتاه اخیر دو نمایشگاه ملی صنایعدستی در استان برگزار شده است، گفت: امسال ۳۳ اثر از میان ۸۵ اثر ارائهشده توسط ۶۵ هنرمند کردستانی، پس از تأیید هیئت داوران، موفق به ثبت ملی و دریافت مهر اصالت شدند که این موضوع نشاندهنده کیفیت و اصالت صنایعدستی استان است.
وی از ایجاد بازارچههای دائمی صنایعدستی خبر داد و تصریح کرد: با همکاری شهرداری سنندج، دو بازارچه دائمی در ورودیهای شهر و در پارکهای نیشتمان و معلم راهاندازی میشود و مجموعه خانه کرد نیز به یک ساختار حرفهای فروشگاهی برای عرضه محصولات هنری و صنایعدستی تبدیل خواهد شد.
مدیرکل میراثفرهنگی کردستان همچنین از اختصاص فضاهای کارگاهی و انبارهای سابق غله به این حوزه خبر داد و گفت: بخشی از این فضاها به بازارچه دائمی صنایعدستی و بخشی نیز به بانوان سرپرست خانوار اختصاص خواهد یافت تا ضمن حفظ هنرهای بومی، زمینه توانمندسازی اقتصادی آنان فراهم شود.
بومگردی و بازآفرینی بناهای تاریخی؛ افق پیشروی کردستان
محمدابراهیم زارعی، رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، نیز در این نشست با اشاره به ظرفیتهای گسترده کردستان در حوزه بومگردی اظهار کرد: این استان از توان بالایی در توسعه بومگردی برخوردار است و با برنامهریزی مناسب میتوان این ظرفیت را به فرصتهای اقتصادی و فرهنگی پایدار تبدیل کرد.
وی افزود: اقامتگاههای بومگردی باید با هویت محلی، معماری بومی و ارائه تجربههای فرهنگی اصیل هماهنگ باشند تا گردشگر، زندگی واقعی مردم منطقه را لمس کند.
زارعی، بازآفرینی عمارت تاریخی خسروآباد را فرصتی راهبردی برای توسعه گردشگری فرهنگی دانست و گفت: این عمارت با معماری منحصربهفرد و پیشینه تاریخی خود، قابلیت تبدیلشدن به یکی از مقاصد مهم گردشگری فرهنگی غرب کشور را دارد و میتواند نقش آموزشی و فرهنگی مؤثری ایفا کند.
به گفته وی، صنایعدستی نیز بخش جداییناپذیر از هویت تاریخی کردستان است و حفاظت، معرفی و عرضه آن به بازارهای داخلی و جهانی، نقشی اساسی در رونق اقتصادی و تقویت هویت بومی استان دارد.
آیندهای که از دل تاریخ میگذرد
آنچه در این نشست مشترک برجسته شد، یک نگاه واحد بود؛ نگاهی که تاریخ، میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری را نه حوزههایی جداگانه، بلکه اجزای یک منظومه بههمپیوسته میداند.
کردستان، با پشتوانهای غنی از تاریخ و فرهنگ، امروز در نقطهای ایستاده که میتواند با روایت درست گذشته، مسیر آینده خود را هموار کند؛ آیندهای که در آن هویت ملی تقویت میشود، اقتصاد فرهنگی جان میگیرد و میراث نیاکان در متن زندگی مردم جریان مییابد.
نظر شما