خبرگزاری شبستان-مازندران؛ در دنیای امروز، قرآن نه تنها به عنوان یک کتاب مقدس، بلکه به عنوان منبعی از هدایت و آرامش برای بسیاری از افراد محسوب میشود. در این میان، افرادی چون سمیه غلامی خارکشی، حافظ قرآن و نفر دوم رشته تفسیر چهل و هشتمین دوره مسابقات قرآن اوقاف، الگویی از تلاش، اراده و تعهد به این کتاب آسمانی هستند. این بانوی قرآنی که همسرشان سیدعلی صالحزاده، نفر اول مسابقات تفسیرشیعه قرآن کریم در بخش کشوری چهل و هشتمین دوره مسابقات قرآن اوقاف هستند با سالها تلاش مستمر در حفظ و تفسیر قرآن، توانسته است جایگاهی ویژه در جامعه قرآنی کشور پیدا کند.
در این گفتگو، قصد داریم تا بیشتر با مسیر پر فراز و نشیبِ این بانوی نمونه در دنیای قرآن آشنا شویم. از تجربیات و چالشهای او در این راه پرسیده و نگاهی به موفقیتهایش در مسابقات قرآن خواهیم انداخت. همچنین، از توصیههای او برای جوانان و علاقهمندان به قرآن نیز خواهیم شنید.
ابتدا لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید که چگونه با قرآن آشنا شدید و چه چیزی باعث شد که به حفظ قرآن علاقهمند شوید؟
بنده سمیه غلامی از استان مازندران، شهرستان ساری هستم. از همان دوران کودکی در یک خانواده مذهبی به دنیا آمدم، جایی که همواره صدای قرآن از پدرم در خانه طنینانداز بود. این محیط معنوی و الهامبخش باعث شد که علاقه زیادی به قرآن پیدا کنم. درواقع، این علاقه از همان سنین کودکی در دل من شکل گرفت و به مرور زمان، در دوران جوانی تصمیم گرفتم که به حفظ قرآن بپردازم. این تصمیم به نوعی پاسخ به همین علاقه عمیق بود که از دوران کودکی با من همراه بود.
چه چالشهایی در مسیر حفظ قرآن داشتید؟ از چه روشهایی برای حفظ استفاده میکنید؟
یکی از بزرگترین چالشها برای من زمانی بود که شروع به حفظ قرآن کردم و متوجه شدم که باید از نوار کاست و ضبط برای گوش دادن به ترتیل قرآن استفاده کنم. این مسأله چند چالش بزرگ داشت. اولاً اینکه نیاز بود تا در یک محیط آرام برای گوش دادن به ترتیل تمرکز کنم، اما من در یک خانواده نسبتاً پرجمعیت زندگی میکردم، بنابراین پیدا کردن زمانی مناسب برای این کار سخت بود. علاوه بر این، در آن زمان دستگاههای مدرن و اینترنتی که امروزه برای حفظ قرآن وجود دارد، در دسترس نبود. اما با این حال، همچنان با تلاش و پشتکار، حفظ قرآن را ادامه دادم و از روشهای مختلفی برای تثبیت مطالب در ذهنم استفاده کردم.
برای حفظ، من روش تکرار مستمر و تدبر در آیات را به کار میبندم. این کار باعث میشود که نه تنها آیات را حفظ کنم بلکه معنی و مفهوم هر آیه را نیز درک کنم، که این باعث میشود حفظ قرآن برایم عمق بیشتری پیدا کند.
در آمادهسازی برای مسابقات قرآن، چه روشهایی را دنبال میکنید؟
برای مسابقات قرآن، یکی از مهمترین نکات، داشتن یک شریک خوب است. به همین دلیل، من و همسرم که در این مسابقات شرکت میکردیم، به طور مشترک در منزل به تبادل نظر و مباحثه میپرداختیم. این کار بسیار موثر بود زیرا هرکدام از ما نکات جدیدی را برای دیگری روشن میکردیم و همین مباحثات باعث شد که آمادگی بیشتری پیدا کنیم. علاوه بر این، ما تمرینهای فشردهای داشتیم تا هر یک از ما در هر بخش مسابقات بتوانیم عملکرد مطلوبی داشته باشیم.
به نظر شما تفسیر قرآن چه معنایی دارد و چه اهمیتی برای شما دارد؟ تفاوتهای بین حفظ قرآن و تفسیر آن چیست؟
تفسیر قرآن به نظر من مغز و ریشه اصلی آیات قرآن است. در تفسیر، انسان به عمق معنای آیات پی میبرد و در واقع، به فهم و تدبر بیشتری از آنچه که در قرآن آمده دست مییابد. این در حالی است که در حفظ قرآن، فرد بیشتر به کلمات و آیات توجه میکند. اما به اعتقاد من، تفاوتهای اصلی بین حفظ و تفسیر قرآن در همین نکته است: در تفسیر، فرد میکوشد تا ارتباط آیات را با یکدیگر بفهمد و به عمق مفاهیم قرآنی پی ببرد.
با این حال، من فکر میکنم که این دو همواره به یکدیگر وابسته هستند. برای مثال، اگر حافظ قرآن به تفاسیر آیات توجه کند و آنها را درک نماید، حفظ قرآن برای او عمیقتر و با کیفیت بالاتری خواهد بود. به همین دلیل، من همیشه سعی کردهام که در کنار حفظ، به تفسیر قرآن نیز توجه ویژهای داشته باشم.
برای تفسیر قرآن از چه منابعی استفاده میکنید؟
در مسابقات قرآن، منابعی که معرفی شده بود شامل «تفسیر نمونه» آیتالله مکارم شیرازی و «تفسیر المیزان» علامه طباطبایی بود. این منابع بسیار مفید و جامع هستند. اما به طور شخصی، من به تفسیر «تسنیم» آیتالله جوادی آملی علاقه خاصی دارم. این تفسیر به دلیل عمق علمی و تحلیلیاش، برای من بسیار جذاب است و درک بهتری از آیات قرآن را برایم فراهم میکند.
آیا آیه یا سوره خاصی وجود دارد که بیشتر از سایر آیات، بر شما تاثیر گذاشته باشد؟
بله، هر آیهای از قرآن که با تدبر خوانده شود، اثر خاصی دارد. اما من بهطور ویژه به آیه ۱۵ سوره فاطر علاقمند هستم. این آیه در مورد فقر و نیاز همه موجودات و در مقابل آن، بینیازی و عظمت خداوند صحبت میکند. هر بار که این آیه را میخوانم، به عمق این مفهوم پی میبرم که خداوند قادر و بینیاز از همه چیز است، در حالی که همه موجودات در نهایت نیازمند و فقیر هستند. این آیه همیشه به من یادآوری میکند که در مقابل عظمت خداوند باید با تواضع و فروتنی زندگی کنیم.
چه توصیهای به جوانان علاقهمند به قرآن دارید؟
به عنوان یک خواهر کوچکتر، به جوانان علاقهمند به قرآن توصیه میکنم که اگر به دنبال خیر دنیا و آخرت هستند و بهدنبال عاقبتبهخیری میگردند، حتماً قرآن را در برنامه روزانه خود قرار دهند. قرآن، چراغ هدایت است و اثر فوقالعادهای در زندگی فردی و اجتماعی ما دارد. اگر با قرآن انس بگیریم، در تمام ابعاد زندگیمان، از آرامش، امنیت و سعادت برخوردار خواهیم شد.
برای موفقیت در حفظ و تفسیر قرآن، به نظر شما چه ویژگیهایی ضروری است؟
موفقیت در این مسیر به عوامل متعددی بستگی دارد. اولین و مهمترین عامل، توکل به خداوند و کمک از اهل بیت عصمت و طهارت است، زیرا آنها صاحبان اصلی قرآن هستند. بعد از آن، جدیت و پشتکار در مسیر، نظم و برنامهریزی و مهمتر از همه، داشتن نیت خالص برای رضایت الهی از اهمیت ویژهای برخوردار است. اگر این ویژگیها در کنار هم قرار بگیرند، قطعاً موفقیت در حفظ و تفسیر قرآن به دست خواهد آمد.
اگر بخواهید یک درس از مسیر قرآنی خود به دیگران منتقل کنید، آن درس چیست؟
درس اصلیای که از این مسیر آموختهام، درس صبر و استقامت است. در این مسیر، انسان با چالشها و مشکلات زیادی روبهرو میشود، اما باید با صبر و استقامت ادامه داد. این همان چیزی است که در قرآن نیز به آن تأکید شده است. صبر در برابر مشکلات، استقامت در مسیر و اعتماد به خداوند، در نهایت به انسان در این مسیر موفقیت میدهد.
در کنار قرآن، به چه علاقهمندیهای دیگری پرداختهاید؟ و چگونه زمان خود را بین قرآن و دیگر فعالیتها تقسیم میکنید؟
به عنوان یک فرهنگی که با دانشآموزان سروکار دارم، علاقه زیادی به مطالعه مقالات و پژوهشهای علمی دارم. در کنار حفظ قرآن، سعی میکنم که ارتباط بین آیات قرآن و کشفیات علمی جدید را بررسی کنم. این کار باعث میشود که هم خودم درک بهتری از آیات پیدا کنم و هم بتوانم این درک را با دانشآموزان به اشتراک بگذارم. برای این منظور، زمان خود را به گونهای مدیریت میکنم که هم برای قرآن وقت کافی داشته باشم و هم بتوانم در زمینههای علمی پژوهش کنم و با دانشآموزان در این زمینهها گفتوگو کنم.
نظر شما