به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، امروزه که مسئله «تربیت انسان» بیش از هر زمان دیگری به یکی از دغدغههای اصلی نظامهای آموزشی و فرهنگی تبدیل شده است، بازگشت به مبانی فکری و جهانشناختیِ الهی، ضرورتی انکارناپذیر به نظر میرسد. جامعهای که میخواهد آینده خود را بسازد، ناگزیر است نسبت خود را با مفاهیمی چون انسان، دنیا، سعادت و تربیت بازتعریف کند؛ مفاهیمی که اگر از سرچشمه اصیل خود جدا شوند، برنامهریزیها را به بیراهه میبرند.
در چنین فضایی، دانشگاه فرهنگیان بهعنوان خاستگاه تربیت معلم، نقشی کلیدی در شکلدهی به نسل آینده ایفا میکند؛ نسلی که قرار است علاوه بر آموزگار دانش، مربی اندیشه و هویت باشد. مراسم استقبال از دانشجومعلمان استعدادهای برتر استان فارس، فرصتی بود تا این دغدغهها بار دیگر در کانون توجه قرار گیرد؛ آن هم با نگاهی قرآنی و تحلیلی به نسبت انسان با دنیا و رسالت تربیت.
آیتالله لطفالله دژکام، نماینده ولیفقیه در استان فارس، در این مراسم با نگاهی ریشهای به مبانی جهانشناسی قرآنی، تلاش کرد تصویری متفاوت از «دنیا»، «آخرت» و «وظیفه انسان» ارائه دهد؛ تصویری که به گفته او، بیتوجهی به آن، یکی از دلایل اصلی ناکامیها در عرصه حکمرانی و برنامهریزی اجتماعی است.
وقتی قرآن، مبنای فهم زندگی و تعلیم میشود
آیتالله دژکام با اشاره به ظرفیتهای مغفولمانده در کشور، تأکید کرد که جامعه ایرانی از نعمتهای بزرگی برخوردار است، اما آنگونه که باید، قدر این سرمایهها دانسته نمیشود. به گفته او، همه آفرینش الهی با هدف «تربیت انسان» شکل گرفته و این مسیر، بدون قرآن قابل تحقق نیست؛ چراکه «ادبستان خدا قرآن است».
از جلسات قرآن تا تربیت نسل آینده؛ بازخوانی یک مسیر فراموششده
وی با اشاره به سه آیه از سوره طه، جهانشناسی قرآنی را پایه هر نوع برنامهریزی موفق دانست و هشدار داد: هرجا که نگاه دینی به جهان تبیین نشود، شکست در عرصه حکمرانی اجتنابناپذیر خواهد بود. آیتالله دژکام تصریح کرد که یکی از خطاهای جدی، تلاش برای حل مشکلات جهان بدون فهم قرآنی از ماهیت دنیا است.
«ما انقلاب کردیم تا قرآنی بفهمیم و قرآنی عمل کنیم، اما در برخی حوزهها، تفکرهای غیرقرآنی میداندار شدند؛ بهویژه در نگاه به دنیا.»
نماینده ولیفقیه در فارس با بازخوانی نقش جلسات قرآن در شکلگیری انقلاب اسلامی، یادآور شد که خیزش مردمی سال ۵۷، نه از دل جریانهای ایدئولوژیک وارداتی، که از بطن محافل قرآنی شکل گرفت. به گفته او، جوانانی که در جلسات آموزش قرآن گرد هم آمده بودند، به تدریج به کنشگران اصلی انقلاب تبدیل شدند و همین پیوند قرآن و اجتماع، مسیر انقلاب را هموار کرد.
او در ادامه، به یکی از مهمترین چالشهای فکری پس از انقلاب اشاره کرد و گفت: «ما انقلاب کردیم تا قرآنی بفهمیم و قرآنی عمل کنیم، اما در برخی حوزهها، تفکرهای غیرقرآنی میداندار شدند؛ بهویژه در نگاه به دنیا.»
آیتالله دژکام با استناد به داستان حضرت آدم(ع) در سوره طه، دنیا را عرصه انتخاب و معامله دانست؛ معاملهای آگاهانه که خداوند پیش از وقوع آن، نسبت به پیامدهایش هشدار داده است. او تأکید کرد که دنیا ذاتاً محل رنج، گرسنگی، تشنگی و محدودیت است و تلاش برای تبدیل آن به بهشت، برخلاف جهانشناسی قرآنی است.
وی با نگاهی تحلیلی، شکست مکاتب فکری مدرن همچون لیبرالیسم، سرمایهداری و مارکسیسم را ناشی از همین خطای بنیادین دانست؛ مکاتبی که میخواستند دنیا را تغییر ماهیت دهند، اما در نهایت به بنبست رسیدند. از نگاه او، سعادت انسان نه در حذف رنجهای دنیا، بلکه در شناخت درست وظیفه و رفتار صحیح در همین شرایط نهفته است.
نماینده ولیفقیه در فارس با اشاره به مفاهیمی چون عدالت، گرسنگی، تشنگی و نیاز، تأکید کرد که قرآن هرگز بیعدالتی را تأیید نمیکند، اما وعده حذف کامل نیاز از دنیا هم نمیدهد. به گفته او، فهم نیاز، مقدمه شناخت بینیاز مطلق است و انسان تنها از این مسیر میتواند به حقیقت بندگی برسد.
او در پایان سخنان خود، دانشجومعلمان را مخاطب اصلی این نگاه دانست و تأکید کرد که آینده تعلیم و تربیت کشور، نیازمند معلمانی است که جهان را آنگونه که قرآن معرفی میکند بشناسند؛ معلمانی که بتوانند میان واقعیت دنیا و آرمان آخرت، پیوندی آگاهانه و تربیتساز برقرار کنند.
نظر شما