چالش‌های پایداری خدمات دیجیتال و توسعه هوش مصنوعی در فضای علوم اسلامی

نشست مدیران مراکز فناوری حوزه‌های علمیه کشور به منظور تبادل نظر در خصوص زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های مشترک و تبادل تجربیات یکدیگر و همچنین ترسیم چشم‌انداز هم‌افزایی‌های مشترک برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد، حجت‌الاسلام و المسلمین سهیلی‌مقدم، رئیس مرکز فناوری اطلاعات جامعه‌الزهرا(سلام‌الله‌علیها) در نشست مدیران فناوری مراکز حوزوی کشور که به میزبانی معاونت فناوری اطلاعات این حوزه، در محل مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد به ارائه چالش‌های سامانه‌های حوزوی پرداخت و بر لزوم مدیریت واحد و منسجم تأکید کرد.

وی ضمن ارائه گزارش اجمالی از وضعیت موجود، یکی از الزامات اساسی برای پیشبرد اهداف مشترک را ایجاد یک ساختار دائمی برای تبادل اطلاعات دانست و پیشنهاد داد که یک دبیرخانه دائمی تشکیل شده و فردی مشخص برای تجمیع گزارش و اشتراک دانش و تجارب اختصاص یابد زیرا این کار کمک می‌کند تا مسائل را به اشتراک بگذاریم و در جلسات آتی، بر پایه ظرفیت‌های احصاء شده، برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات جامعه‌الزهرا(سلام‌الله‌علیها) به یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود در ساختارهای فناوری حوزوی اشاره و عنوان کرد: عده‌ای در فضای کار تیمی حضور ندارند اما اینجا جای تصمیم‌سازی‌های خود ماست که باید با ورود کارشناسان و مطالعات موردی، مسیر را اصلاح کنیم.

حجت‌الاسلام و المسلمین سهیلی‌مقدم ضمن اشاره به سامانه.های متعدد تبلیغی، آن را نمونه‌ای از تکرار یک اقدام مشترک دانست و با اشاره به ضرورت برگزاری جلسات تخصصی برای تصمیم منسجم میان نهادها گفت: اگر مدیریت واحد و هم‌افزایی در این زمینه باشد، می‌توان در خصوص برنامه‌های آتی سازمان‌ها نیز بهتر عمل کرد.

ضرورت بهره‌وری مناسب از منابع موجود

مهندس خدیوی، مدیر فناوری اطلاعات دفتر مقام معظم رهبری در قم به وضعیت دیتاسنترها و منابع سخت‌افزاری پرداخت و نسبت به ضرورت بهره‌وری مناسب از منابع موجود تاکید کرد.

وی با اشاره به حوزه نوظهور هوش مصنوعی، به چالش‌های دسترسی به منابع محاسباتی اشاره و عنوان کرد: در بحث هوش مصنوعی، همه مراکز در حال توسعه مدل‌های خود هستند؛ از سوی دیگر گاهی می‌بینیم برای استفاده از قابلیت‌های مدل‌هایی نظیر Gemini، اکانت‌های با هزینه‌های گزاف تهیه می‌شوند در حالی که زیرساخت‌های داخلی توانایی تولید محتوای مشابه، مانند تولید عکس توسط کارت‌های گرافیک(GPU) را دارند.

مدیر فناوری اطلاعات دفتر مقام معظم رهبری قم ادامه داد: سازمان‌های دولتی می‌توانند با فراهم کردن دسترسی API(یک رابط کاربری)، بار هزینه سخت‌افزاری را از روی دوش مراکز کاهش دهند.

مهندس خدیوی با تأکید بر ضرورت هم‌افزایی در راستای کاهش پروژه های موازی مشترک، عنوان کرد: باید فضایی فراهم شود که مراکز با رسالت حوزوی و مأموریت مشترک هم‌افزا شوند و در قالب یک مجموعه متمرکز مدیریتی بتوان بر این اساس تهیه و مدیریت امکانات را بهتری تسهیل نمود و در اختیار قرارداد.

مدیرکل فناوری اطلاعات جامعه‌المصطفی العالمیه محور برگزاری جلسات هم‌اندیشی و هم‌افزایی را به‌عنوان ابزارهایی برای سیاستگذاری دانست و با اشاره به پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه فناوری، به نقش همکاری‌های مشترک اشاره و تصریح کرد: در حوزه هوش مصنوعی، نهادهای حوزوی گام‌های مبارکی برداشته‌اند که باید از پتانسیل‌ها، تجربیات و سوابق یکدیگر استفاده شود.

وی بر اهمیت تداوم این گفت‌وگوها تأکید و عنوان کرد: امیدواریم این جلسات استمرار یابد و تلاش کنیم تا کارهای مشترک و هم‌افزا را با قدرت پیش ببریم. آشنا شدن با یکدیگر و درک متقابل می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد؛ چراکه در نهایت، دغدغه اصلی، رفع نیاز همکاران و نهادهای مرتبط است.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات حوزه‌های علمیه خواهران با مروری بر تاریخچه فعالیت‌ها، نقطه عطف این مرکز را استقرار فرایندهای استاندارد و رفرنس در حوزه IT دانست که از سال ۹۴ آغاز شد و با اشاره به رشد چشمگیر زیرساخت‌ها گفت: مرکز داده امین در سال سوم به ظرفیت اشباع رسید و به همین دلیل، فاز دوم آن در سال ۱۴۰۲ آغاز و در سال ۱۴۰۳ افتتاح شد. امروز، ظرفیت این مرکز جدید ۹۰ درصد تکمیل شده است.

وی با اشاره به رشد چشمگیر زیرساخت‌های مرکز داده امین تصریح کرد: مرکز داده امین موفق شده است در جشنواره وزارت ارتباطات، بالاترین امتیاز را در بخش زیرساختی مراکز داده کسب کند.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران، به چالش‌های پیش رو اشاره کرد و گفت: بزرگ‌ترین چالش فعلی در بخش زیرساخت، مربوط به حافظه مجازی (Virtual Memory) است که با افزایش حجم مصرف، با هزینه‌های جدی روبرو هستیم و باید برنامه‌ریزی دقیقی برای تأمین این منابع صورت گیرد.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران به ارائه خدمات یس و پس(IaaS و PaaS) توسط مرکز داده امین اشاره و عنوان کرد: خدمات پس از فروش، خدماتی هستند که سازمان‌ها به مرور به آن نیازمندند و این مدل خدمات، آینده دیتاسنترها را رقم می‌زند و پیوسته و مستمر نیازمند به‌روزرسانی مداوم با تکنولوژی‌های جدید است.

وی بر ضرورت حل مشکلات همکاری‌های داخلی تأکید و ابراز کرد: آنچه می‌تواند میان مجموعه‌های حوزوی اتفاق بیفتد، تبادل تجربیات و خدمات‌دهی متقابل بوده که اشتراک‌گذاری تجارب، کمک شایانی به کل مجموعه است.

چالش‌های پایداری خدمات دیجیتال و توسعه هوش مصنوعی در فضای علوم اسلامی

مهندس ربیعی‌زاده، معاون فناوری و مدیر آزمایشگاه هوش مصنوعی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور به تبیین چالش‌های در زمینه پایداری خدمات دیجیتال و توسعه هوش مصنوعی در فضای علوم اسلامی پرداخت.

وی با اشاره به ضرورت تداوم خدمت رسانی برای پایگاه‌های پرمخاطب حوزوی و لزوم تدوین گایدلاین عملیاتی برای تداوم سرویس‌ها، عنوان کرد: خدماتی مانند پیشخوان مرکز خدمات حوزه علمیه خراسان یا دفتر تبلیغات، مخاطبان متعددی دارند و هدایت کاربران حوزوی به سمت این پایگاه‌ها نیازمند پایداری کامل سرویس است.

معاون فناوری مرکز تحقیقات نور با بیان اینکه در صدد راه‌اندازی نسخه‌ای مشابه برای تضمین تداوم خدمت‌رسانی هستیم، گفت: باید دست‌اندرکاران مقدمات و الزامات لازم را در قالب یک «گایدلاین»(راهنمای عملیاتی) تدوین و ترسیم کنند تا بر اساس آن بتوانیم در کوتاه‌مدت سراغ عملیاتی کردن این نسخه‌ها رفت.

مهندس ربیعی زاده با اشاره به دستاوردهای چت‌بات‌های تخصصی و تقدیر آیت‌الله مکارم در رونمایی از آثار، اظهار داشت: مؤسسه کامپیوتری علوم اسلامی نور توانسته تا چت بات‌های تخصصی گفت‌وگو با احادیث و تفاسیر را رونمایی کند که این آثار مورد اقبال آیت‌الله مکارم شیرازی قرار گرفت و ایشان از این آثار به.عنوان تجربیات موفق در حوزه هوش مصنوعی یاد و تأکید کردند هوش مصنوعی جدید باید چنین آثاری ارائه دهد.

وی با بیان اینکه البته این چت‌بات‌ها هنوز در مراحل مقدماتی هستند، افزود: برنامه‌ریزی شده است تا رویدادی مستمر برای معرفی و هم‌افزایی ظرفیت چت‌بات‌های تخصصی در حوزه علوم اسلامی و انسانی برگزار شود تا هر مجموعه بتواند فارغ از تکرار کارهای دیگران، بر حوزه تخصصی خود متمرکز شود.

اهمیت تولید داده در حوزه پاسخگویی به سوالات دینی در حوزه علمیه

دکتر نظام‌دوست، مشاور رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در امور فناوری اطلاعات به ارائه تحلیلی از وضعیت زیرساخت‌ها و نیروی انسانی در این حوزه پرداخت و با اشاره به سابقه طولانی مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، بر اهمیت داده‌های تولید شده در این مرکز تأکید کرد و گفت: این مرکز بالغ بر ۳۰ سال سابقه جمع‌آوری داده(دیتا) دارد و اکنون تمرکز بر روی افزایش دقت و بهینه‌سازی سامانه چت‌بات پاسخگویی است.

مشاور رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در امور فناوری اطلاعات ادامه داد: با توجه به آمار بالای استفاده از این سامانه، تسریع در پاسخگویی یک ضرورت بوده و لازم است مدل‌های جدیدی به کار گرفته شوند.

دکتر نظام‌دوست همچنین به چالش‌های ساختاری در حوزه توسعه نرم‌افزار و نیروی انسانی توانمند و پویای سازمانی در حوزه فناوری اشاره کرد و گفت: در گذشته به ازای هر نرم‌افزار، کد مجزا تولید می‌شد و برنامه‌نویسی‌ها به‌صورت پروژه‌ای برون‌سپاری می‌شد، در حالی که تحلیل و استقرار در درون انجام می‌گرفت اما امروز به واسطه نیروهای متخصص، توانمند و پویا که دارای خلاقیت و نوآوری اند، عرصه فناوری پیشروتر از گذشته پیش می‌رود.

لزوم تقویت زیرساخت‌های مشترک و تبادل داده‌ها میان حوزه های علمیه

مهندس اسکندری، مدیرکل بهبود فرآیندها و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به آسیب‌شناسی در حوزه فناوری اطلاعات و بیان مهم‌ترین چالش‌های این حوزه پرداخت و گفت: یک راهبرد کلان برای اعتلای نهادهای حوزوی، آن است که فناوری در خدمت اهداف و راهبردهای کلان سازمان باشد.

وی در ادامه ضمن معرفی سامانه اصلی دفتر تبلیغات قم- سامانه سمتا به‌عنوان سامانه مدیریت تبلیغات اسلامی عنوان کرد: در بازنویسی این سامانه تلاش شده است تا اکوسیستم تبلیغ در آن دیده شود و به زودی امکان استفاده هیئت‌ها و گروه‌های تبلیغی بیشتری نیز از زیرساخت‌های آن فراهم خواهد شد.

مدیرکل بهبود فرآیندها و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم این سامانه را محل ثبت پرونده‌های تبلیغی طلاب و صدور احکام تبلیغی آنان عنوان و ابراز کرد: از آنجا که مبلغان در سراسر کشور به ارائه خدمات تبلیغی می‌پردازند، نیاز بود خدمات آنان در قالب یک پایگاه داده منسجم شود و بر این اساس این سامانه تحت نظر سازمان تبلیغات اسلامی در حال فعالیت و خدمت‌رسانی به طلاب و مبلغان است.

مهندس سمیع‌زاده، مدیر مرکز فناوری اطلاعات سازمان تبلیغات اسلامی، پیشنهادهایی در خصوص تقویت زیرساخت‌های مشترک و تبادل داده‌ها ارائه داد و با اشاره به ضرورت استفاده از زیرساخت‌های ملی، گفت: جنگ ۱۲ روزه اخیر باعث شد تا مجموعه‌های فناوری به اهمیت استفاده از زیرساخت‌های مشترک پی ببرند.

وی با اشاره به درخواست از ظرفیت مرکز داده امین در قالب مشارکت در این مرکز عنوان کرد: سرویس‌های APN استانی در عرصه پایداری زیرساخت‌ها در سال ۱۴۰۱، تجربه موفق و پایداری خوبی از خود نشان داده‌اند که به همین منظور آمادگی داریم بتوان از این ظرفیت در بستر همکاری مشترک استفاده کرد.

لزوم مدیریت و ساماندهی نیروی انسانی متخصص در حوزه فناوری های روز

مهندس عابدینی، مدیر دفتر فناوری اطلاعات، ارتباطات و امنیت شبکه شورای عالی مدارس اهل سنت به مدیریت و ساماندهی نیروی انسانی متخصص بعنوان یکی از دغدغه های حوزه های فناوری پرداخت.

وی با بیان اینکه تأسیس شرکت‌های تخصصی و استفاده از خدمات برون‌سپاری شده می‌تواند راهکاری مؤثر برای چالش نیروی انسانی باشد، این رویکرد را نشان‌دهنده حرکت به سمت بهره‌گیری از مدل‌های مدیریتی روز در ساختارهای حوزوی برای حفظ و به کارگیری بهتر متخصصان عرصه فناوری دانست.

مدیر دفتر فناوری اطلاعات، ارتباطات و امنیت شبکه شورای عالی مدارس اهل سنت با تاکید بر توسعه همکاری‌های فناورانه، گفت: ارتباطات فرصت هم‌افزایی دانش و منابع میان نهادهای حوزوی را فراهم می‌سازد تا به جای صرف هزینه‌های تکراری برای ساخت سامانه‌های جدید، از سامانه های کاربردی موثر نهادهای حوزوی استفاده شود و این امر می‌تواند گامی مهم در جهت ارتقای بهره‌وری و شفافیت عملکردی در سطح مدارس و مراکز علمیه باشد.

کد خبر 1855729

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha