به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در روزگاری که دغدغههای تربیتی خانوادهها هر روز پیچیدهتر میشود و هر پدیده تازهای – از شبکههای اجتماعی گرفته تا سبکهای نوظهور زندگی – ذهن والدین را درگیر میکند، پرسشی قدیمی اما حیاتی دوباره سر برآورده است: پایگاه امن تربیت امروز کجاست؟
خانهها با همه اهمیتشان دیگر به تنهایی پاسخگوی نیازهای نسل جدید نیستند؛ مدرسه نیز با مشغلههای آموزشی و فاصله گرفتن از نقش تربیتی، تنها بخشی از این بار را بر دوش میکشد. والدین در این میان میان کلاسهای مشاوره، دورههای مهارتآموزی و مشاوران مختلف سرگردان میشوند تا شاید راهی برای هدایت نوجوانی که در جهان پرشتاب امروز بزرگ میشود بیابند.
همزمان، جامعه با موجی از نگرانیهای تازه روبهروست؛ از رشد آسیبهای اجتماعی و شکاف نسلها گرفته تا بحران معنا، ضعف مهارتهای زندگی و تنهایی نوجوانانی که بیش از هر چیز، دنبال «شنیده شدن» و «جهت یافتن» هستند.
مسجد ضلع گمشده تربیت
حجتالاسلام حسین امیدی، مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد استان فارس، بر این باور است که ما این پایگاه را از دیرباز داشتهایم؛ اما آرامآرام از آن فاصله گرفتهایم: مسجد.
اکنون این پرسش مطرح میشود آیا زمان آن نرسیده که به جای افزودن مراکز تازه، دوباره به همان ریشههای فرهنگی و تربیتی بازگردیم؟ آیا مسجد که بارها در تاریخ، نقشی فراتر از عبادتگاه داشته، نمیتواند بخشی از سردرگمیهای تربیتی امروز را پاسخ دهد؟

حجتالاسلام امیدی، معتقد است پاسخ این پرسشها روشن است و راه حل در «بازگشت به اصل» نهفته؛ در احیای نقشی که مسجد باید و میتواند در تربیت فردی و اجتماعی ایفا کند. او بر این باور است که بدون حضور مسجد در ساختار تربیتی، هیچ برنامهای به نتیجه کامل نمیرسد؛ و امروز بیش از هر زمان دیگری، نیاز به پیوند دوباره میان خانواده، مدرسه و مسجد احساس میشود.
خانواده، مدرسه و مسجد در یک قاب
به تعبیر او، تربیت صحیح سه ضلع دارد: خانواده، مدرسه و مسجد؛ سه پایگاهی که اگر کنار هم قرار بگیرند، یک مثلث کامل تربیتی میسازند. خانواده نخستین پناهگاه و اولین مدرسه انسان است؛ اما این حلقه بدون همراهی مدرسه و مسجد ناقص میماند.
به تعبیر او، تربیت صحیح سه ضلع دارد: خانواده، مدرسه و مسجد؛ سه پایگاهی که اگر کنار هم قرار بگیرند، یک مثلث کامل تربیتی میسازند. خانواده نخستین پناهگاه و اولین مدرسه انسان است؛ اما این حلقه بدون همراهی مدرسه و مسجد ناقص میماند.
امیدی میگوید ما در سالهای اخیر گاهی بهجای بازگشت به این ساختارهای اصیل، به سراغ مجموعههایی رفتیم که شاید ظاهر نو و جذاب داشتند، اما ریشهای در فرهنگ تربیتی ما نداشتند؛ و همین فاصله، آرامآرام تربیت را از مرکز ثقل خود دور کرد.
نهضتِ بازگشت به مسجد
مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد استان فارس، پیشنهاد میکند که امروز زمان «نهضت بازگشت به مسجد» است؛ نه در شعار، که حرکتی جدی برای بازگرداندن اعتماد عمومی به نهادی که هم در قرآن و هم در سنت پیامبران – از ابراهیم و اسماعیل تا امروز – جایگاهی رفیع داشته است.

امیدی میگوید: «مسجد باید دوباره در چشم و ذهن مردم جا بگیرد. هر کاری میخواهیم بکنیم، باید با مسجد محلهمان هماهنگ شود؛ مسجد باید گرهگشای امور مردم باشد، نه فقط محلی برای نمازهای روزانه.»
این بازگشت البته علاوه بر یک حرکت عبادی؛ پاسخی اجتماعی است به زنجیرهای از آسیبها: از اعتیاد و طلاق گرفته تا سردرگمی نوجوانان در فضای مجازی و کمرنگ شدن مهارتهای بنیادین زندگی.
امیدی معتقد است بسیاری از خانوادهها امروز در جستوجوی مشاور، دورههای آموزشی یا جلسات فرهنگیاند، غافل از اینکه مسجد میتواند همان مرجع امن و قابل اعتماد باشد؛ جایی که علاوه بر مسائل دینی، سبک زندگی، فهم درست از انسانیت و مهارت زیستن نیز میتواند آموخته شود.
مسجد، مرکز حل مسئلههای اجتماعی
امیدی معتقد است بسیاری از خانوادهها امروز در جستوجوی مشاور، دورههای آموزشی یا جلسات فرهنگیاند، غافل از اینکه مسجد میتواند همان مرجع امن و قابل اعتماد باشد؛ جایی که علاوه بر مسائل دینی، سبک زندگی، فهم درست از انسانیت و مهارت زیستن نیز میتواند آموخته شود.
به باور او، اگر خانواده، مدرسه و مسجد دوباره به هم گره بخورند، جامعه میتواند شاهد تحولی جدی در نظام تربیتی باشد؛ تحولی که به رشد نسل نو کمک میکند و در کاهش آسیبهای اجتماعی هم نقش کلیدی دارد.
بازگشت به مسجد از نگاه امیدی، نوستالژی نیست؛ یک ضرورت است. ضرورتی برای دوباره ساختن همان پایگاه امنی که زمانی مأمن تربیت، اخلاق و همبستگی اجتماعی بود و امروز، بیش از هر زمان دیگری به آن محتاجیم.
نظر شما