خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم-در سالهای اخیر، مسئله تربیت نسل نوجوان در استانهای مختلف کشور به یکی از مهمترین دغدغههای فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی بدل شده است؛ نسلی که امروز در میانه موجی از تحولات رسانهای، چالشهای هویتی، تغییر سبک زندگی و فاصله گرفتن از محیطهای تربیت سنتی مانند مسجد، خانواده گسترده و فعالیتهای جمعی رشد میکند. در چنین شرایطی، بسیاری از کارشناسان حوزه تربیت معتقدند که برای حفظ هویت دینی و اخلاقی نسل آینده، باید به سمت برنامههایی رفت که هم «جذابیت»، هم «عمق تربیتی» و هم «پیوستگی» داشته باشد؛ برنامههایی که بتوانند نوجوان را در عمل درگیر فعالیتهای واقعی کرده و در کنار ایجاد معنویت، مهارتآموزی، مسئولیتپذیری و هویت اجتماعی را در او تقویت کنند.
در همین چارچوب، تشکیل کانونهای نوجوانان خادمیاران رضوی در استانهای مختلف، از جمله خراسان جنوبی، یکی از حرکتهای نوین و جریانساز به شمار میآید؛ حرکتی که تلاش دارد با تکیه بر سیره امام رضا(ع)، پیوندی زنده و دائمی میان نوجوانان و فرهنگ رضوی برقرار کند و تربیت نسل جدیدی از نوجوانان را رقم بزند که هم ریشه در معنویت دارد و هم مهارتهای اجتماعی و حرفهای را از سنین پایین در خود میپروراند.
استان خراسان جنوبی با شرایط جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی ویژهاش، بیش از همیشه نیازمند چنین برنامههایی است؛ برنامههایی که بتوانند استعدادهای نوجوانان را شناسایی و هدایت کنند و با ایجاد حس تعلق، هویتسازی و مشارکت، آنها را در مسیر رشد قرار دهند. از سوی دیگر، نگاه ویژه نماینده ولیفقیه در استان به موضوع نوجوان و جوان و حمایت دستگاههای فرهنگی، پایگاهی مهم برای توسعه این حرکت تربیتی است.
در این میان، کانون نوجوانان خادمیاران رضوی در خراسان جنوبی توانسته با ایجاد ساختار منسجم، تربیت مربیان تخصصی، تشکیل گروههای ۱۵ نفره، مهارتآموزی در ۱۸ محور فعالیتی و ارتباط مستمر با مساجد و مدارس، به یکی از تجربههای موفق تربیت نسل نوجوان در کشور تبدیل شود. در ادامه، محمدعلی ربیعی، مسئول این کانون، در گفتوگو با خبرنگار شبستان به تشریح اهداف، برنامهها، دستاوردها و چالشهای این مجموعه میپردازد.
شروع تربیت رضوی از سنین پایین؛ ضرورت امروز جامعه
محمدعلی ربیعی، مسئول کانون نوجوانان خادمیاران رضوی در خراسان جنوبی، در گفتوگو با خبرنگار شبستان با تشریح فلسفه تشکیل این کانونها گفت: اگر قرار است تربیت اثرگذار باشد، باید از کودکی آغاز شود. همانطور که امام خمینی(ره) فرمودند دبستان را باید دریابید که دانشگاه دیر است. ما نیز بر همین اساس تلاش میکنیم نوجوانان از سنین پایین با سیره و سبک زندگی امام رضا(ع) آشنا شوند و این ارتباط قلبی و تربیتی در وجود آنان نهادینه شود.
وی افزود: هدف ما تنها انتقال مفاهیم نیست، بلکه ایجاد پیوند روحی میان نوجوان و امام رضا(ع) است؛ پیوندی که میتواند در آینده رفتار، شخصیت و سبک زندگی او را بسازد. در کنار این بخش معنوی، مهارتافزایی نیز یکی از رسالتهای اصلی کانون است و نوجوانان در قالب گروههای جهادی، اشتغال، سرود، تربیتی و قرآنی وارد فضای تجربه و مهارتآموزی واقعی میشوند.
مدل تربیتی زنجیرهای رضوی؛ از مربی تا نوجوان و از نوجوان تا نسل بعد
ربیعی با توضیح شیوههای انتقال فرهنگ رضوی گفت: تربیت در کانون نوجوانان یک روند زنجیرهای دارد. ابتدا مربیان خادمیار آموزشهای خاص مبتنی بر شیوههای تربیتی امام رضا(ع) را فرا میگیرند. سپس این آموزشها در گروههای ۱۵ نفره به نوجوانان منتقل میشود. نکته مهم این است که نوجوانانی که رشد پیدا میکنند، در آینده خودشان مربی خادمیار میشوند و همین سیر تربیتی را برای نسل بعدی ادامه میدهند.
او ادامه داد: در کنار آموزشهای نظری، حضور در فضای قدسی حرم امام رضا(ع) بخش مهمی از روند تربیتی ماست. قرار گرفتن در محیط نورانی حرم، تجربهای است که هیچ کلاس و برنامهای نمیتواند جای آن را بگیرد و تأثیر عمیقی بر روح و شخصیت نوجوانان دارد.
رشد معنوی، اجتماعی و مهارتی؛ دستاورد حضور نوجوانان در کانون
مسئول کانون نوجوانان استان تأکید کرد: نوجوان وقتی رابطه قلبی با امام رضا(ع) برقرار میکند، این ارتباط به رشد معنویاش ضریب میدهد و حس اتکا به یک الگو و پناه معنوی در او شکل میگیرد. این پیوند اثر مستقیم بر اخلاق، رفتار اجتماعی و حتی امید و انگیزه نوجوان دارد.
وی در ادامه با اشاره به ساختار گسترده کانونها افزود: ۱۸ کانون اصلی که برای بزرگسالان تعریف شده در بخش نوجوانان نیز فعال است. نوجوانی که مثلاً از ۱۲ سالگی وارد کانون اشتغال میشود، در آینده میتواند یک کاسب اسلامی یا اشتغال آفرین سالم و اخلاقمدار باشد. نوجوانان در این کانونها مهارتهایی مانند فروش، لبنیاتسازی، جوشکاری، فعالیتهای جهادی، تولید محتوا، سرود، کار جمعی و مسئولیتپذیری را تجربه میکنند؛ مهارتهایی که آینده اجتماعی و اقتصادی آنها را میسازد.
گسترش فعالیت در مدارس، مساجد و مناطق محروم استان
ربیعی با اشاره به اقدامات میدانی کانون گفت: یکی از فعالیتهای مهم ما در نهبندان انجام شد. پس از بررسی ۱۵۰ نوجوانی که تاکنون توفیق زیارت نداشتند، ۴۰ نفر از آنان با توجه به شرایط خانواده و اجتماع انتخاب و به مشهد مقدس اعزام شدند. این سفر چندروزه برای نوجوانان تجربهای عمیق و تحولآفرین بود.
او از فعال بودن کانونها در مساجد، گروههای رزمی، سرود و فعالیتهای تربیتی خبر داد و افزود: در مدرسه قرآن و زندگی، چهار کانون در حوزههای جهادی، رسانه، تربیتی و قرآن به صورت آزمایشی راهاندازی شد و گروههای ۱۵ نفره تشکیل شدند. این الگو قابل توسعه در دیگر مدارس استان است.
ربیعی مسجد محور شدن فعالیتها را «یک فرصت مهم» دانست و گفت: متأسفانه فعالیت نوجوانان در مساجد کمرنگ شده، اما کانون نوجوانان خادمیار میتواند با نام امام رضا(ع) دوباره مسجد را به پایگاه تربیت و هویت نوجوان تبدیل کند.
چالشها و نیاز به حمایت دستگاهها
وی درباره چالشهای موجود توضیح داد: یکی از چالشها توجیه خانوادههاست. برخی خانوادهها نگران موازیکاری با دیگر نهادهای فرهنگی هستند و نیاز است فلسفه این کانون برای آنان روشن شود. چالش دیگر، مسائل مالی است؛ نوجوانان خودشان درآمدی ندارند و بالطبع کانون نوجوانان برخلاف بزرگسالان از نظر اعتباری با محدودیت بیشتری مواجه است.
ربیعی با اشاره به اهمیت نگاه حمایتی در استان گفت: با توجه به رویکرد تربیتی نماینده ولیفقیه در خراسان جنوبی نسبت به نوجوانان و جوانان، امیدواریم دستگاههای فرهنگی، آموزشی و اجتماعی همکاری بیشتری با کانون نوجوانان داشته باشند تا بتوانیم فضای تربیتی سالم و امیدبخش برای نسل آینده استان فراهم کنیم.
نظر شما