به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در گوشهای از شهر جهرم، روبروی پارک جهاندیدگان، ساختمانی ایستاده که سالهاست سکوت و قدمت آن با گذر زمان عجین شده است؛ ساختمان کتابخانهای که نزدیک به هفت دهه پیش ساخته شده و هنوز همان نقشی را ایفا میکند که نیم قرن قبل داشت. اما این سکوت و قدمت، بیش از آنکه آرامشبخش باشد، گویای یک فرصت از دست رفته فرهنگی است؛ فرصتی که میتوانست شهر جهرم را به مرکز فعالیتهای علمی و فرهنگی تبدیل کند، اما دهههاست در حد همان مخزنهای کتاب و کارتهای امانت محدود مانده است.
امروزه، با ظهور فناوری، شبکههای اجتماعی و ابزارهای نوین، تصور عمومی این است که دیگر کسی به کتاب و کتابخانه روی نمیآورد. اما واقعیت، درست برعکس است: کتابخانههای مدرن نسل چهارم، دیگر صرفاً محلی برای امانت گرفتن کتاب نیستند؛ این فضاها مرکز تبادل افکار، اتاقهای فکر، مجتمعهای فرهنگی و اجتماعی و محلی برای تبدیل تئوری به عمل هستند. به گفته مسئولان فرهنگی، کتابخانه نسل چهار، جایی است که کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان میتوانند در کنار هم از علوم و مهارتها بهرهمند شوند، ایدهها را در زندگی روزمره به کار ببرند و جامعهای پویا و علمی بسازند.
در جهرم هنوز رویایی تحقق نیافته باقی مانده است. ساختمان موجود، قدیمی و آسیبپذیر است و حتی در زلزلههای اخیر بخشی از آن آسیب دیده است.
در این نگاه، کتابخانه دیگر نه فقط یک سالن با قفسههای کتاب است و نه مکانی که تنها چند نفر به آن مراجعه کنند. بلکه مرکز فعالیتهای علمی، فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی است، جایی که دانشگاهیان، دانشآموزان، معلمان، فعالان اقتصادی و اهالی فرهنگ میتوانند گرد هم آیند و تعاملات سازندهای شکل دهند. در واقع، کتابخانه نسل چهارم به مثابه یک پایگاه فکری و اتاق فکر شهری عمل میکند؛ جایی که تئوریهای علمی و فرهنگی، به راهکارهای عملی برای حل مسائل جامعه تبدیل میشوند.
این تصویر مدرن و پویا از کتابخانه، هرچند در شهرهای پیشرفته کشور رو به گسترش است، اما در جهرم هنوز رویایی تحقق نیافته باقی مانده است. ساختمان موجود، قدیمی و آسیبپذیر است و حتی در زلزلههای اخیر بخشی از آن آسیب دیده است؛ با این حال، فرهنگدوستان و شهروندان همچنان مطالبهگر و امیدوار هستند که روزی کتابخانهای نسل چهارم، مجهز و مدرن، در قلب شهر ساخته شود؛ جایی که جهرم با قدمت علمی و دانشگاهی خود شایسته آن است.
نمادی از غفلت تاریخی در حوزه فرهنگ و آموزش
حجتالاسلام محمدحسین مدبر، امام جمعه جهرم، در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به روز ملی کتاب و کتابخوانی، وضعیت کتابخانه مرکزی شهر را نمادی از غفلت تاریخی در حوزه فرهنگ و آموزش دانست. او توضیح داد که شهر جهرم، با برخورداری از چند دانشگاه، هزاران معلم و دانشجو، مستحق یک کتابخانه مدرن، پویا و فراگیر است؛ جایی که علاوه بر مخزن کتاب و سالن، محیطی برای فعالیتهای علمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، اتاق فکر و پایگاه بارش ایدهها باشد.
امام جمعه جهرم همچنین تاکید کرد که تصور برخی افراد درباره کاهش علاقه به مطالعه در عصر گوشیهای هوشمند، اشتباه است: «فکر نکنیم که بگوییم با آمدن موبایل ها دیگر چه کسی کتاب میخواند! این فکر درست نیست. ساختار کتابخانه تغییر کرده و این مکان امروز مرکز بارش افکار، اتاق فکر و مجتمع فرهنگی اجتماعی است.»
امام جمعه جهرم با تأکید بر اهمیت توسعه کتابخانههای مدرن، گفت: «کتابخانه نسل یک، همان کتابخانهای بود که ما مراجعه میکردیم و با کارت کتاب تحویل میگرفتیم؛ اما نسل چهارم کتابخانه، امروز به اتاق فکر تبدیل شده است؛ محلی که تئوریها و علم، به زندگی واقعی مردم و جامعه منتقل میشود.»
مدبر با اشاره به تجربه جهانی کتابخانههای نسل چهارم گفت: «کتابخانه نسل چهار این روزها دیگر اولاً از لحاظ زیربنا بسیار گسترده است. سالنهای اختصاصی برای کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان وجود دارد و بر مبنای مشارکت عمومی اداره میشود. کتابخانه دیگر صرفاً قفسه کتاب نیست، محل اجتماع مردم و مسئولین، محل اجتماع فعالین عرصه اقتصاد و دانشگاههاست. اینجا جایی است که تئوریها به عمل تبدیل میشود و ایدهها وارد زندگی روزمره مردم میشوند.»
امام جمعه جهرم همچنین تاکید کرد که تصور برخی افراد درباره کاهش علاقه به مطالعه در عصر گوشیهای هوشمند، اشتباه است: «فکر نکنیم که بگوییم با آمدن موبایل ها دیگر چه کسی کتاب میخواند! این فکر درست نیست. ساختار کتابخانه تغییر کرده و این مکان امروز مرکز بارش افکار، اتاق فکر و مجتمع فرهنگی اجتماعی است.»
نسل چهارم کتابخانه، رویای فرهنگی جهرم
حجتالاسلام مدبر از همه مردم و مسئولان خواست تا با همکاری یکدیگر، این مطالبه دیرینه را محقق کنند و آیندهای روشن برای کتاب و مطالعه در شهر رقم زنند.
این سخنان نشان میدهد که تصور سنتی از کتابخانه دیگر پاسخگوی نیازهای امروز نیست. کتابخانههای نسل چهارم، محیطهایی چندمنظوره هستند؛ محل تعامل کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان، پایگاه آموزش و پژوهش، و محیطی که فعالان فرهنگی، اقتصادی و دانشگاهی میتوانند در آن گرد هم آیند. همانطور که مسئولان تاکید دارند، این کتابخانهها میتوانند تئوریها و ایدهها را به عمل واقعی تبدیل کنند و به مرکزی برای ارتقای سطح علمی و فرهنگی شهر بدل شوند.
وضعیت کتابخانه موجود جهرم همچنان نارضایتی و مطالبهگری شهروندان را برمیانگیزد. ساختمانی قدیمی که حدود ۷۰ سال پیش ساخته شده و حتی در زلزلههای اخیر آسیب دیده است، هنوز پاسخگوی حجم فعالیتها و نیازهای دانشآموزان، معلمان و دانشگاهیان نیست.
با این حال، وضعیت کتابخانه موجود جهرم همچنان نارضایتی و مطالبهگری شهروندان را برمیانگیزد. ساختمانی قدیمی که حدود ۷۰ سال پیش ساخته شده و حتی در زلزلههای اخیر آسیب دیده است، هنوز پاسخگوی حجم فعالیتها و نیازهای دانشآموزان، معلمان و دانشگاهیان نیست. این مسأله، بیش از آن که نقدی به فعالیتهای کارکنان باشد، دعوتی برای اقدام مسئولان و خیرین است تا جهرم نیز به جمع شهرهای مجهز به کتابخانههای نسل چهارم بپیوندد.
شهر جهرم، با داشتن دانشآموزان، معلمان، دانشگاهیان و فرهیختگان، شایسته کتابخانهای است که فراتر از مخزن کتاب و سالن مطالعه باشد؛ کتابخانهای که محل تبادل ایده، آموزشهای مدرن و فعالیتهای علمی، فرهنگی و اجتماعی باشد و نسل جدید را با ابزارهای نوین یادگیری و پژوهش آشنا کند.
مردم امیدوارند با همکاری نهادهای مختلف و حمایت خیرین، در آینده نزدیک شاهد افتتاح چنین کتابخانهای در قلب جهرم باشند؛ کتابخانهای که یادآور اهمیت مطالعه و نماد پیشرفت علمی و فرهنگی شهر و پایگاهی زنده برای نسلهای آینده خواهد بود.
نظر شما