به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، صبحِ آفتابیِ شیراز، با نسیمی که از باغ هنر میگذشت، رنگ دیگری داشت. از همان ابتدای مسیر پارک بعثت، صدای گفتوگو و خشخش بطریهای پلاستیکی در دستان داوطلبان، خبر از رویدادی متفاوت میداد؛ جشنی کوچک اما پرمفهوم برای زمین. در دل ازدحام شهری که هر روز هزاران تُن پسماند تولید میکند، جایی برپا شده بود تا دوباره از «چگونه زیستن» حرف بزند.
اینجا «چرخه سبز» بود؛ رویدادی که به همت جمعی از شهروندان، هنرمندان، کنشگران محیطزیست و شهرداری شیراز برپا شده بود تا یادمان بیاورد زندگی میتواند سبزتر، سادهتر و انسانیتر باشد. غرفههای بازیافت، آثار هنری ساختهشده از زباله، کارگاههای آموزش کودکان و موسیقی زنده، فضایی ساخته بودند که بیشتر از هر نمایشگاه رسمی، به یک تجربه زیسته از مسئولیتپذیری شبیه بود.
اما در پسِ این رنگ و صدا، پیام عمیقی نهفته بود؛ هشدار دربارهی سبک زندگی مصرفزدهای که زمین را خسته کرده است. ایران سالانه بیش از ۵۰ میلیون تُن پسماند تولید میکند؛ عددی که از میانگین جهانی بالاتر است و شهرهایی چون شیراز را درگیر بحران دفن زباله و آلودگی منابع آب کرده است.
در چنین شرایطی، «چرخه سبز» بیش از آنکه رویدادی نمادین باشد، نشانهای از یک تغییر فرهنگی و تلاشی برای بازگرداندن حس مسئولیت به زندگی روزمره است.
و در میان غرفههای دستساز و کارگاههای آموزشی، محمدعلی چوبینی، معاون شهردار شیراز، قدم میزد و با چهرهای امیدوار از چشمانداز تازهای برای شهر سخن میگفت.
روایت یک روز سبز در شیراز
او گفت: «تولید پسماند در کشور ما از میانگین جهانی بالاتر است و اگر سبک زندگیمان را تغییر ندهیم، این چرخه ناپایدار هر روز ما را به نقطه بحرانیتری میبرد. ما باید یاد بگیریم مصرف کمتر، بازاستفاده بیشتر و تفکر سبزتر داشته باشیم.»
چوبینی از سه هدف اصلی این رویداد سخن گفت: آشنایی مجموعههای فعال در حوزه محیطزیست با یکدیگر، تقویت ظرفیتهای مردمی و جلب توجه شهروندان به مسئولیت مشترکشان در حفظ آینده شهر. او معتقد است این سه گام، نقشه راهی است برای شهری که میخواهد از «مدیریت زباله» به «مدیریت چرخه زندگی» برسد.
چوبینی از سه هدف اصلی این رویداد سخن گفت: آشنایی مجموعههای فعال در حوزه محیطزیست با یکدیگر، تقویت ظرفیتهای مردمی و جلب توجه شهروندان به مسئولیت مشترکشان در حفظ آینده شهر.
تبدیل پسماندها را به آثار هنری
رویداد امسال «چرخه سبز» گستردهتر از دوره قبل برگزار شد؛ در هفت بخش مجزا، با دو محور تازه به نامهای «تعمیر» و «کودک سبز». در بخش «تعمیر»، شهروندان یاد میگرفتند وسایل شکسته را بازسازی کنند؛ مهارتی ساده اما فراموششده که میتواند از تولد هزاران زباله جلوگیری کند. در سوی دیگر، کودکان با کمک تسهیلگران، بازیهایی انجام میدادند که مفهوم تفکیک زباله، صرفهجویی و احترام به طبیعت را در ذهنشان حک میکرد.
در میان غرفهها، هنرمندان نیز حضوری پررنگ داشتند. بسیاری از آثار ارائهشده از مواد دورریز ساخته شده بود. مجسمههایی از قوطیهای آلومینیومی، کیفهایی از پارچههای باقیمانده و چراغهایی از بطریهای بازیافتی. چوبینی در همینباره گفت: «ما میخواستیم نشان دهیم هنر میتواند در خدمت محیطزیست باشد. تقریباً تمام محصولات اینجا بدون استفاده از منابع نو تولید شدهاند. این یعنی خلاقیت میتواند جایگزین مصرفگرایی شود.»
رویداد امسال با همکاری انجمن نیکوکاری یارا و انجمن پسماند صفر برگزار شد و علاوه بر گروههای شیرازی، نمایندگانی از تهران، یزد، سمیرم و مرودشت نیز در آن شرکت کردند. حضور متنوع فعالان، به گفته چوبینی، نشانهای از شکلگیری شبکهای مردمی است که بهصورت خودجوش در حال ساختن آیندهای پاکتر برای شهرها هستند.
چرخهای که زمین را نجات میدهد
فضای باغ هنر در روز برگزاری، حالوهوایی متفاوت داشت؛ مردم علاوه بر تماشا بازیگر این تجربه بودند. خانوادهها با کودکانشان به غرفهها سر میزدند، ایدهها ردوبدل میشد و بطریهای پلاستیکی به گل و چراغ و ساز تبدیل میشدند. انگار «پسماند» دیگر واژهای تلخ نبود، به فرصتی برای بازآفرینی تبدیل شده بود.
در پایان مراسم، معاون شهردار از استقبال کمنظیر مردم سخن گفت و وعده داد که دوره سوم «چرخه سبز» در آیندهای نزدیکتر و با ابعادی گستردهتر برگزار شود. او گفت: «این رویداد حرکتی است برای تغییر عادتها. اگر حتی یک خانواده تصمیم بگیرد در مصرف و تفکیک زباله جدیتر شود، یعنی ما موفق بودهایم.»
با غروب خورشید، غرفهها آرام آرام جمع میشدند، اما پیام «چرخه سبز» در ذهن بسیاری از شرکتکنندگان جا ماند. اینکه آیندهی زمین در رفتارهای کوچک روزمره شکل میگیرد.
نظر شما