به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانونهای مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد، مدرسه ایمان و هویت نسل نو و نخستین پایگاه تربیت اسلامی و فرهنگی مسلمانان است؛ مکانی که از آغاز اسلام تا امروز، محل پرورش مؤمنان، تعلیم قرآن، و گسترش معارف دینی بوده است. اما در عصر جدید که فضای فرهنگی جامعه با چالشهای متعدد مواجه شده، اهمیت بازگشت به نقش تربیتی و هدایتی مسجد بیش از گذشته احساس میشود. در همین زمینه، خانم فاطمه راستگو، داور مسابقات قرآنی «مدهامتان» در گفتوگو با خبرنگار شبستان، از نقش این مسابقات در فعالسازی ظرفیتهای قرآنی مساجد و تربیت نسل مؤمن و انقلابی سخن گفت.
احیای کارکرد فرهنگی مسجد با مسابقات قرآنی
راستگو در پاسخ به این سؤال که «برگزاری مسابقات قرآنی چه نقشی در تبدیل مسجد به پایگاه قرآن دارد» گفت: وقتی مسابقات قرآنی در فضای مسجد برگزار میشود، در واقع مسجد از یک مکان صرفاً عبادی و آیینی، به مرکز تربیت، اندیشه و فرهنگ قرآنی تبدیل میشود. نوجوانان و جوانان وقتی در چنین فضایی رقابت میکنند، ارتباط عاطفی و معنوی عمیقی با مسجد پیدا میکنند و این پیوند، زمینهساز هویت دینی آنان میشود.
وی افزود: مسابقات در مسجد، روح جدیدی به کارکرد فرهنگی مسجد میبخشد. خانوادهها، مربیان و فعالان قرآنی در کنار هم جمع میشوند، فضای مسجد زنده میشود و ارتباطی مؤمنانه و اجتماعی در محله شکل میگیرد. این همان نقشی است که مسجد در صدر اسلام و حتی در دوران انقلاب اسلامی ایفا میکرد؛ یعنی پایگاه هدایت، تربیت و وحدت اجتماعی.
راستگو ادامه داد: اگر امامان جماعت، هیئتامنا و کانونهای فرهنگی هنری مساجد به این فعالیتها به چشم یک جریان تربیتی نگاه کنند، ما شاهد الگویی از مدیریت فرهنگی مساجد خواهیم بود که با اهداف گام دوم انقلاب اسلامی همراستا است.
رقابت تیمی، تمرین همدلی و تعامل مسجدی
این داور مسابقات درباره برگزاری رقابتها بهصورت تیمی و در قالب لیگ بینمسجدی بیان کرد: رقابتهای تیمی، روح جمعگرایی، همکاری و مسئولیتپذیری را در نوجوانان تقویت میکند. وقتی هر مسجد بهصورت یک گروه منسجم در مسابقه شرکت میکند، انگیزهای برای تلاش بیشتر و ارائه برنامههای خلاقانهتر در میان اعضا ایجاد میشود.
وی افزود: در قالب لیگ بینمسجدی، مساجد با یکدیگر تعامل و همافزایی پیدا میکنند. تجارب موفق یک مسجد در جذب نوجوانان یا برگزاری کلاسهای قرآن به دیگر مساجد منتقل میشود. این جریان از موازیکاری جلوگیری میکند و در عوض، یک شبکه فرهنگی و قرآنی شکل میگیرد که به هم پیوسته و هدفمند است.
راستگو تأکید کرد: یکی از ویژگیهای نوجوانان، علاقه به کار گروهی است. این رقابتهای تیمی، بهترین بستر برای بروز خلاقیت و نشاط آنهاست. وقتی نوجوانان میبینند که میتوانند در قالب یک تیم قرآنی بدرخشند، ارتباطشان با مسجد و قرآن مستحکمتر میشود.
بازگشت روح پرشور مسجد در دهه ۶۰ با مسابقات مدهامتان
وی در ادامه به مقایسه وضعیت امروز با دهه ۶۰ اشاره کرد و گفت: در دهه شصت، مسجدها موتور محرک فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و حتی جهادی بودند. نوجوانان آن زمان در مسجد رشد میکردند، آموزش میدیدند و از همانجا وارد عرصههای بزرگ انقلاب و دفاع مقدس میشدند. متأسفانه این کارکرد در سالهای بعد تا حدی کمرنگ شد، اما امروز مسابقات مدهامتان میتواند همان روحیه را زنده کند.
راستگو ادامه داد: وقتی مسجد به محلی برای رقابتهای سالم، آموزشهای جذاب و برنامههای خلاقانه تبدیل شود، نوجوانان نگاهشان به مسجد تغییر میکند. دیگر مسجد را فقط برای نماز نمیخواهند، بلکه آن را جایی برای یادگیری، رفاقت و رشد میبینند. این نگاه جدید، همان بازآفرینی نقش تربیتی مسجد است.
کشف استعدادهای قرآنی از دل محلهها و مناطق محروم
این فعال قرآنی در پاسخ به پرسشی درباره نقش این مسابقات در کشف استعدادهای محلی تأکید کرد: مسجد، چون در بطن محله و در ارتباط مستقیم با خانوادههاست، بهترین بستر برای شناسایی استعدادهای قرآنی است. ما در این مسابقات شاهد ظهور استعدادهایی از مناطق روستایی و محلههای دورافتاده هستیم که اگر این فرصت برایشان فراهم نمیشد، شاید هرگز شناخته نمیشدند.
اوی افزود: مسابقات امسال با گسترش رشتههایی مثل قصهگویی، تصویرسازی قرآنی و مفاهیم، عرصههای جدیدی را برای بروز استعدادها فراهم کرده است. علاوه بر این، نیاز داریم مربیان متخصص و خوشذوقی تربیت کنیم تا بتوانند زیباییهای قرآن را با زبان کودک و نوجوان آموزش دهند. کار قرآنی برای این گروه سنی، نیازمند روشهای خاص و جذاب است.
مسجد باید مدرسه استعدادهای قرآنی شود
راستگو تأکید کرد: ما باید مسجد را به یک مدرسه استعدادهای قرآنی تبدیل کنیم؛ مدرسهای که نهتنها قرآن میآموزد، بلکه هویت، اخلاق و خودباوری را هم در دل نسل نو زنده میکند.
وی درباره اثر تربیتی این رویدادها بر نوجوانان گفت: یکی از چالشهای مهم نسل امروز، بحران هویت است. مسجد با پیوند میان نوجوانان، خانوادهها و روحانیون، میتواند این خلأ را پر کند. نوجوان وقتی خود را جزئی از مسجد میداند، دیگر احساس غربت نمیکند. آنجا دوست، الگو و مسیر پیدا میکند.
داور مسابقات قرآنی مدهامتان افزود: در فضای پرهیاهوی امروز، مسجد میتواند پناهگاه آرامش فکری و معنوی نسل جوان باشد. رقابتهای قرآنی مدهامتان با ایجاد حس تعلق، مسئولیت و رشد جمعی، این هویت را تقویت میکند.
راستگو در ادامه با اشاره به تفاوت رویدادهای مسجدمحور با سایر برنامههای فرهنگی، تصریح کرد: خیلی از رویدادهای قرآنی و فرهنگی در کشور برگزار میشوند، اما اغلب مقطعیاند. تأثیرشان زود تمام میشود. اما وقتی فعالیت قرآنی در مسجد شکل میگیرد، تداوم دارد؛ چون مسجد همیشه در دسترس مردم است و پیوندش با زندگی روزمره قطع نمیشود. این استمرار، رمز ماندگاری اثرات تربیتی مسجد است.
بازگشت قرآن به متن زندگی
راستگو اضافه کرد: مسابقات قرآنی مدهامتان در حقیقت بازگشت قرآن به متن زندگی مردم از مسیر مسجد است. اگر مسجد فقط محل اقامه نماز نباشد، بلکه مرکز هدایت، تربیت و آموزش نسل نو شود، آنگاه خانوادهها و محلهها زنده میشوند و جامعه در مسیر تحقق گام دوم انقلاب پیش خواهد رفت.
وی در پایان ضمن قدردانی از برگزارکنندگان مسابقات و فعالان فرهنگی مساجد گفت: امیدوارم این جریان قرآنی در مساجد تداوم داشته باشد تا هر مسجد، مدرسهای برای ایمان، اخلاق و تربیت نسل قرآنی باشد.
گفتنی است، هفدهمین دوره مسابقات قرآنی مدهامتان با حضور بیش از ۶۰۰ نفر از اعضای کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور از ۲۰ تا ۲۳ آبان ماه به میزبانی استان همدان برگزار شد و با پیام رییس جمهور و آیت الله العظمی نوری همدانی به کار خود پایان داد.
وجه امتیاز این دوره از این مسابقات برگزاری تیمی و گروهی است که بر جذابیت کار افزود.
نظر شما