کنترل خشم در پرتو آموزه‌های اسلامی؛ راهی برای آرامش درون و سلامت جامعه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان مازندران، آسیه فضلی- کارشناس مذهبی مدرسه علمیه تخصصی الزهرا سلام‌الله‌علیها ساری در جمع طلاب، اظهار کرد: یکی از مسائل مهم اخلاقی که بسیاری از افراد جامعه با آن مواجه‌اند، خشم و مدیریت آن است، قوه غضبیه در منابع اسلامی سه مرتبه دارد: افراط، تفریط و اعتدال، افراط در خشم، که آسیب‌زا و از رذایل اخلاقی است، می‌تواند دنیا و آخرت انسان را تهدید کند؛ در حالی که خشم بجا برای دفاع از حق و مقابله با باطل، پسندیده است، اما خشم بی‌جا کلید ورود به بسیاری از زشتی‌هاست و باید آن را مهار کرد.
وی ادامه داد: قرآن و روایات راهکارهای متعددی برای کنترل خشم ارائه کرده‌اند، نخستین راهکار، تقوا و پرهیزکاری است، اهل تقوا کسانی هستند که در آسایش و سختی بخشش می‌کنند، خشم خود را فرو می‌برند و از خطای دیگران در می‌گذرند، همچنین توجه به مفاسد خشم مانند افزایش کینه، تضعیف ایمان و عقل، اختلال در روابط اجتماعی و احتمال تخریب یا پشیمانی، از مهم‌ترین عوامل بازدارنده است، آگاهی از آثار منفی خشم مانند ترمزی عمل می‌کند که انسان را از تندی و عصبانیت بازمی‌دارد.
فضلی افزود: علاوه بر تقوا، توجه به فضیلت فرو خوردن خشم اهمیت زیادی دارد و آثار معنوی فراوانی در پی دارد؛ از جمله آرامش درونی، مهربانی الهی و پاداش اخروی، یاد خدا و ذکر دائم، یاد مرگ، دوری از رذایل اخلاقی مانند تکبر و لجاجت، معناجویی در رنج‌ها و تدبر در سرگذشت پیشینیان از دیگر عوامل بازدارنده محسوب می‌شوند، همچنین معاشرت با افراد بردبار و پرهیز از همراهی با اشخاص عصبی به ایجاد آرامش رفتاری کمک می‌کند.
وی گفت: برای درمان خشم، نخست باید تصمیم جدی به ترک آن گرفت و مراقبت دائم را در پیش گرفت، رعایت تعادل مزاج و تغذیه سالم، صبر و بردباری، و تمرین گذشت نسبت به لغزش‌های دیگران امری ضروری است، فرو خوردن خشم و عفو دیگران در قرآن به‌عنوان ویژگی محبوبان خدا معرفی شده است، از راهکارهای عملی نیز می‌توان به تغییر حالت (ایستاده به نشسته یا برعکس)، سجده، وضو و غسل، سکوت و یاد خداوند اشاره کرد، دعا، پناه بردن به خداوند و حسن‌نیت نسبت به خویشان نیز از عوامل مؤثر در آرامش است.
کارشناس مذهبی مدرسه علمیه توصیه کرد: انسان باید آنچه را برای خود می‌پسندد برای دیگران نیز بخواهد و خشم و کینه را با مهربانی و گذشت جایگزین کند، مهار عاقلانه خشم و تمرین گذشت می‌تواند بسیاری از بحران‌های خانوادگی و اجتماعی را کنترل کند.
فضلی در پایان خاطرنشان کرد: خشم منفی پیامدهای سنگین و گاه جبران‌ناپذیری دارد و کنترل آن ضرورتی اخلاقی و اجتماعی است، با بهره‌گیری از تعالیم ناب اسلامی و به‌کارگیری عملی آن‌ها، می‌توان جامعه‌ای آرام‌تر، و خانواده‌هایی سالم‌تر و باصفاتر داشت.