به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد؛ «عقیله» بنی هاشم(س) و عقیله الطالبین؛ یکی از مشهورترین القابی است که برای زینب کبری(س) به کار برده می شود. بی شک اسوه صبر و استقامت، الگوی عفت؛ روایتگر عاشورا و اولین جهادگر عرصه تبیین، بیش از دیگر صفات به این بانوی فخیمه منتسب هستند، اما به وجه عقیله بودن ایشان کمتر پرداخته شده است.
عقیله یعنی صاحب عقل و تدبیر، یعنی دانشمند است. در فرهنگ عربی عقیله به زن خردمندی می گویند که مسائل را با صبر و خرد بالا حل و فصل کند و در کارش دوراندیشی و آینده نگری داشته باشد. آنچه در کتب روایی و حدیثی مستند و قوی وجود دارد حاکی از این است که حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) بانوی علم و فضل است.
زینب(س)؛ بانوی عالم و خردمند
علاوه بر سخنوری، فصاحت و بلاغت ایشان، «علم و معرفت» نیز از ابعاد برجسته شخصیت ایشان است که در خطبههایشان متجلی میشود. ایشان در کوفه و مجلس یزید با استدلالهای قرآنی به روشنگری پرداختند. «خطبهها و سخنان ایشان در کوفه و در دیدار با یزید که همراه با استدلال به آیات قرآن بود، نشاندهنده دانش و علم او بودند»(کحاله، اعلام النساء، ج۲، ص ۹۲ ـ ۹۷)
بانوان شهر، صف اندر صف منتظر لقایش مینشستند تا در درس تفسیرش شرکت کنند.
ابن عباس از ایشان با این عبارت نقل میکند و میگوید: «بانوی خردمند ما زینب (سلام الله علیها) و همین بس که در بنیهاشم به «عقیله» یعنی بانوی خردمند معروف بود و آن هنگام که حضرت زینب (سلام الله علیها) در اسارت وارد کوفه شد. او بانوانی را که برای تماشا آمده اند، میشناسد. در و دیوار آن، او را به یاد ایامی انداخت که بانوان همین شهر، صف اندر صف منتظر لقایش مینشستند تا در درس تفسیرش شرکت کنند و اکنون شهر به شهر میگردد.
در نبوغ ایشان همین بس که توانست در چهار سالگی با یک بار شنیدن سخنرانی مادرشان، تمام خطبه فدکیه را حفظ کنند.
امام سجاد(علیهالسّلام) ایشان را با لقب «عالم» خطاب مینماید.(مقاتل الطالبیین، ص۹۵) شاهد دیگر از مقام علمی آن بانوی ارجمند آنکه مطابق نقلی به دلیل شرایط خفقان و ظلم موجود، زمانی که یک استدلال و بیان علمی قابل توجه از امام سجاد(علیهالسّلام) در دوران امامتشان بروز و ظهور مییافت و خطر شهادت امام(علیهالسّلام) احساس میشد، حضرت زینب(سلاماللهعلیها) آنچنان برخوردار از جایگاه علمی بود، که سخن را به ایشان نسبت میدادند، تا امام(علیهالسّلام) در امان بماند.(طوسی، الغیبه، ص۱۳۸)
از برخی شواهد میتوان فعالیتهای علمی حضرت زینب(سلاماللهعلیها) را در پاسخگویی به مردم در امر دین نیز به خوبی برداشت نمود.
معلّم رفتار اسلامیِ زن
زینب کبری(سلاماللهعلیها) نشان داد که میتوان در هنگام ورود به عرصهی روابط اجتماعی در عین حفظ روحیات و عواطف و اهتمام به امر خانواده، در عرصهی علم و دین فعال عمل کرده و همواره بر مشی انقلابی خود استوار بود.
همانگونه که رهبر انقلاب نیز فرمودند: «... او {حضرت زینب(س)} از جهات گوناگون، یک استاد، معلّم معنویّت، معلّم اخلاق و معلّم رفتار اسلامیِ زن محسوب میشد...زن مسلمان از درون خانواده تا درون جامعه، مسائل علمی، مسائل سیاسی، کمک رسانی، ارزشهای اخلاقی و نشان دادنِ منشهای بزرگ انقلابی، همه را با هم دارد.»۱۳۷۴/۰۷/۱۲
«زینب کبری(س) یک نمونهی کامل از زن مسلمان است. ایشان دارای شخصیت چند بُعدی است؛ دانا و خبیر و دارای معرفت والا و یک انسان برجسته است که هر کس با آن بزرگوار مواجه می شود، در مقابل عظمتِ دانایی و روحی و معرفت او احساس خضوع می کند.
مسجد فرصتی است برای تربیت زینب های انقلاب
دختران مسجدی ما این روزها به خصوص در کانون های فرهنگی هنری مساجد با الگو گرفتن از این بانوی بی نظیر و اسوه؛ در حال خلق یک الگوی کامل از زن مسلمان هستند. تشکیل بیش از ۱۳۰۰ کانون تخصصی خواهران در مساجد کشور گواه این مدعاست که بانوان زینبی ایران اسلامی، سیره عقیله اهل بیت(ع) را در پیش گرفته اند و در تلاشند این میسر را برای تربیت نسل آینده این تمدن بزرگ با این تفکرو نگاه ادامه دهند.
مساجد صرفا عبادتگاه هایی برای اقامه فرایض دینی و برپایی مجالس و محافل عزاداری و جشن ها نیستند. مساجد پایگاه های انسانسازی اند و در اینبین نقش بانوان و دختران مسجدی بیش از پیش است. مسجد فرصتی است برای تربیت زینب های انقلاب. فرصتی برای پرورش نسلی که آینده نگر باشد و تمدن ساز.
نویسنده: مهین زارع ثانی، معاون فرهنگی ستاد کانونهای فرهنگی هنری مساجد خراسان رضوی
نظر شما