خبرگزاری شبستان؛ گروه دین و اندیشه؛ امروز هوش مصنوعی دیگر تنها موضوعی در بین مقالات علمی نیست بلکه تقریباً در تمام جنبههای زندگی نفوذ کرده است. این میزان از نفوذ و تاثیرگذاری شاید در ابتدا بسیار جذاب و مثبت به نظر برسد اما با کمی تامل در وجوه مختلف زندگی از جمله موضوع تعلیم و تربیت فرزندان خواهیم دید که اینگونه نیست و چه بسا این مسئله حتی تبدیل به تهدید شود. اما این تازه آغاز راه است؛ به گونه ای که برخی از صاحب نظران این عرصه شروع به هشدار درباره آینده این پدیده کردهاند.
با توجه به ابن رویکرد، حوزه های علمیه خواهران همایش ملی «هوش مصنوعی، خانواده و تعلیم و تربیت» را برگزار می کند. این همایش تلاشی است برای پیوند میان علم روز و مبانی دینی که به همت مدرسه علمیه تخصصی فاطمیه گرمسار و مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران بهمن ماه سال جاری برگزار می شود.
در همین راستا در خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام دکتر «علیرضا قائمی نیا» دبیر علمی این همایش و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و «اقدس فریدون»، مدیر مدرسه علمیه تخصصی فاطمیه گرمسار گفت وگویی داشتیم که شرح آن را در ادامه می خوانید؛
حجت الاسلام «علیرضا قائمی نیا»، دبیر علمی این همایش و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان درباره اهداف این همایش، تصریح کرد: امروز هوش مصنوعی چهره خانوادهها، ارتباطات میان اعضای خانواده و حتی نوع نگرش افراد را تحت تاثیر قرار داده است. البته این توضیح لازم است که مقصود صرفا هوش مصنوعی به شکل خاص یعنی (AI) نیست بلکه همه شبکههای اجتماعی داخلی یا خارجی مدنظر است. چرا که شبکههای اجتماعی مبتنی بر استفاده از هوش مصنوعی و به نحوی از مظاهر هوش مصنوعی هستند.
ما درگیر یک نوع بحران تربیتی هستیم
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این شرایط این ضرورت احساس می شود که از منظر خانواده و مباحث بنیادین اخلاقی به هوش مصنوعی نظر و در این راستا راهکارهایی اندیشیده و سیاستهایی تدوین شود. همایش ملی «هوش مصنوعی، خانواده و تعلیم و تربیت» نیز به دلیل ضرورتی که در این زمینه در جامعه احساس می شود برنامه ریزی شده است.
قائمی نیا با بیان این که ما راهی جز این نداریم که این مسئله را با نگاه علمی و با رویکرد فرهنگی مورد پردازش قرار دهیم، افزود: «تربیت» امروز در جامعه ما شکل مصنوعی پیدا کرده است یعنی ارتباط زنده میان فرزندان و خانواده و مربیان وجود ندارد و عموماً شبکه های اجتماعی و رسانه ها عهده دار تربیت فرزندان شده اند. این مشکل امروز جامعه ماست و رفته رفته نیز این وضعیت شکل پیچیده تری پیدا می کند و ما درگیر یک نوع بحران تربیتی می شویم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اهداف برپایی این همایش گفت: صاحبنظران و اندیشمندانی در همایش دیدگاهها و پیشنهاداتی را که در این عرصه دارند بیان می کنند. به عنوان مثال شخص بنده پیشنهاد «تدوین کتابهای درسی» در این زمینه برای مقاطع مختلف تحصیلی را دارم. حوزههای علمیه خواهران می توانند در این مسیر پیشرو باشند و پیشنهادات قابل اجرا و دستاوردهای این همایش را احصا و در اختیار نهادها و سازمانهای متولی امر قرار دهند.
این گزارش می افزاید: «اقدس فریدون»، مدیر مدرسه علمیه تخصصی فاطمیه گرمسار (بهعنوان مجری و دبیرخانه همایش ملی «هوش مصنوعی، خانواده وتعلیم و تربیت») نیز در رابطه با جزئیات این همایش می گوید: این همایش در سطح ملی و با همکاری مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، مراکز علمی، پژوهشی و دانشگاهی و با رتبه ISC برگزار میشود. دبیر علمی همایش، حجتالاسلام والمسلمین دکتر«علیرضا قائمینیا» از اندیشمندان برجسته حوزه فلسفه اسلامی، سایبرنتیک و هوش مصنوعی است و «لیلا محسنیان»، معاون پژوهش مدرسه علمیه تخصصی فاطمیه دبیری اجرایی آن را برعهده دارد. اعضای کمیته علمی نیز از میان متخصصین دو گرایش علمی یعنی مشاوره خانواده با رویکرد اسلامی و هوش مصنوعی گزینش شده اند.
وی با اشاره به برگزاری همایش در بهمن ماه ۱۴۰۴ تصریح می کند: مهلت ارسال مقالات تا ۲۰ دیماه تعیین شده است. این رویداد دارای فراخوان رسمی است و از پژوهشگران، اساتید، طلاب و دانشجویان سراسر کشور دعوت شده تا آثار خود را در محورهایی از قبیل «هوش مصنوعی و خانواده»، «هوش مصنوعی و تعلیم و تربیت»، «هوش مصنوعی و اخلاق» و «هوش مصنوعی و روانشناسی تربیتی» و... ارسال کنند.
پل ارتباطی میان سه ساحت علم، ایمان و فناوری
«فریدون» هدف از برگزاری این همایش را بررسی همهجانبهی تأثیر هوش مصنوعی بر نهاد خانواده و نظام تعلیم و تربیت اسلامی برشمرد و گفت: این فناوری میتواند در خدمت انسان قرار گیرد، به شرط آنکه با رویکرد فلسفی، اخلاقی، روانشناسی و دینی مورد تحلیل و هدایت واقع شود. در این همایش تلاش داریم میان سه ساحت علم، ایمان و فناوری پلی ارتباطی برقرار کنیم تا پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی بتوانند تعامل سازندهای در زمینه آینده خانواده و تعلیم و تربیت در عصر هوش مصنوعی داشته باشند.
وی در ادامه به این سوال که چرا در این همایش، بر موضوع خانواده و تعلیم و تربیت تمرکز ویژهای شده است؟ پاسخ داده و می گوید: خانواده نخستین محیط یادگیری انسان است و تعلیم و تربیت ریشه در خانه دارد، امروز با ورود هوش مصنوعی به زندگی روزمره، الگوهای تربیتی و حتی روابط خانوادگی در حال دگرگونی است، اگر نگاه دینی و انسانی به این تغییرات نداشته باشیم، ممکن است ساختار عاطفی خانواده دچار آسیب شود. ازاینرو، ضرورت دارد که حوزههای علمیه در این عرصه پیشگام شوند و راهکارهایی بر پایه معارف اسلامی ارائه دهند.
مدیرمدرسه علمیه تخصصی فاطمیه گرمسار می افزاید: هر پدیده نو، دو وجه دارد؛ فرصت و تهدید، هوش مصنوعی نیز از این امر مستثنی نیست، اگر بدون شناخت و هدایت اصولی مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است سبب فاصله عاطفی، تضعیف روابط انسانی و تغییر نقش والدین در تربیت فرزندان شود، اما اگر با هدایت دینی و اخلاقی همراه باشد، میتواند به مثابه ابزاری در خدمت رشد، آموزش و استحکام خانوادهها قرار گیرد، هدف ما در این همایش، شناخت درست این مرز است؛ اینکه چگونه میتوان فناوری را در خدمت تربیت اسلامی قرار داد و در عین استفاده از هوش مصنوعی، کرامت انسانی را پاس داشت.
فریدون معتقد است این همایش فرصتی است تا پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی گرد هم آیند و با نگاهی جامع، درباره آینده تربیت انسان در دنیای هوشمند گفتوگو کنند و امیدواریم این رویداد علمی، نقطه آغازی برای گفتوگوهای جدیتر میان فناوری و معارف اسلامی باشد.
نظر شما