خبرگزاری شبستان - مهدی رحمانیان| گاهی راز تأثیرگذاری نه در سخنرانیهای بلند است و نه در برنامههای پرزرقوبرق؛ در نگاه مهربان امام جماعتی است که پیش از اذان، حال پیرمرد بیمار محله را میپرسد و بعد از نماز، به درد دل جوانی گوش میدهد که تازه کارش را از دست داده است.
در روزگاری که ارتباطات انسانی گاه سرد و رسمی شده، هنوز میتوان امام جماعتهایی را دید که با لبخند و دلسوزی، مسجد را به پناهگاه محله بدل کردهاند. حجتالاسلام مجتبی نصر، مدیر کانون فرهنگی هنری «عاشوراییان»، معتقد است که راز نفوذ پیامبر اسلام(ص) در دل مردم، در مهربانی و دلسوزی نهفته است؛ و هر امام جماعتی که این دو خصلت را در خود زنده کند، میتواند همان نقش را در محله ایفا کند.
او از رمزی سخن میگوید که خداوند در قرآن به پیامبرش آموخت: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ»؛ یعنی به سبب رحمتی از سوی خدا، تو با مردم نرمخو شدی.
نصر میگوید: «به باور من، این آیه رمز موفقیت پیامبر(ص) در ارتباط با مردم است. اگر پیامبر(ص) با مردم تند و خشن بود، هرگز نمیتوانست اینچنین در دلها نفوذ کند. آن رحمتی که خدا به پیامبر(ص) داد، او را واسطهی مهربانی میان زمین و آسمان کرد.»
او تأکید میکند که امام جماعت امروز نیز باید با همین الگو پیش برود: «اگر امام مسجد با مردم مهربان باشد، اگر در رفتار و گفتارش محبت و صداقت موج بزند، مردم او را از خود میدانند. محبت، مهمترین رمز جذب است؛ همان چیزی که ما از پیامبر(ص) آموختهایم.»
دلسوزی؛ خصلتی فراموششده در مدیریت معنوی
مدیر کانون فرهنگی هنری عاشوراییان در ادامه میگوید: «نکته دوم که قرآن دربارهی پیامبر(ص) فرموده، دلسوزی اوست. «عزیزٌ علیه ما عنتُّم»، یعنی پیامبر(ص) از رنج و گمراهی مردم رنج میبرد. این دلسوزی، انگیزهای بود که او را در مسیر هدایت امتش بیوقفه نگه داشت.»
او توضیح میدهد: «امام جماعت باید همان دلسوزی را در قبال مردم محلهاش داشته باشد؛ همانطور که پیامبر(ص) نگران هدایت امت بود، امام مسجد هم باید نگران رستگاری اهل محله باشد. وقتی این حس دلسوزی در دل روحانی زنده شود، به طور طبیعی محبت هم جاری میشود و مسجد جاذبه پیدا میکند.»
امام جماعت باید همان دلسوزی را در قبال مردم محلهاش داشته باشد؛ همانطور که پیامبر(ص) نگران هدایت امت بود، امام مسجد هم باید نگران رستگاری اهل محله باشدبه اعتقاد نصر «وقتی امام جماعت از صمیم قلب دلسوز مردم باشد، نیازی به تبلیغ برای جذب جوانان ندارد؛ جوان خودش به مسجد میآید، چون آنجا صداقت و توجه واقعی را احساس میکند.»
امام مسجد یا امام محله؟
این روحانی فعال فرهنگی در بخش دیگری از سخنانش، مفهوم «امام محله» را مورد توجه قرار داده و میگوید: «ما باید نقش امام جماعت را وسیعتر ببینیم. امام مسجد فقط کسی نیست که نماز جماعت اقامه میکند. او امام محله است؛ یعنی کسی که از حال مردم باخبر است، به درد دلها گوش میدهد، به خانوادههای شهدا سر میزند، از نوجوانان محله غافل نمیشود و اگر بیماری یا نیازی در محله هست، خودش را مسئول میداند.»
او با اشاره به سخنی از آیتالله تحریری میگوید: «ایشان میفرمودند که گاهی مشغلهی یک امام جماعتِ واقعی از رئیسجمهور هم بیشتر است. چون او باید دل و ذهنش را برای همه مردم محله خرج کند. امام جماعت اگر بخواهد تراز انقلاب باشد، باید حواسش به همه چیز باشد؛ از نوجوان محل تا خانواده شهدا.»
حضور، ارتباط و پیوستگی
نصر در ادامه به اهمیت حضور فعال امام جماعت در میان مردم اشاره میکند و میگوید: «امام مسجد نباید فقط وقت نماز دیده شود. حضور مداوم، ارتباط با خانوادهها، گفتوگو با والدین جوانان و همراهی با دغدغههای مردم باعث میشود امام مسجد در دل جامعه نفوذ کند. وقتی مردم او را در کنار خود ببینند، مسجد برایشان زنده و واقعی میشود.»
او اضافه میکند: «اگر امام جماعت بخواهد مؤثر باشد، باید از پشت تریبون پایین بیاید و در زندگی مردم حضور پیدا کند. امام جماعتی که اهل گفتوگو و همراهی است، خودش بزرگترین الگوی اخلاقی محله میشود.»
در پایان، حجتالاسلام نصر با تأکید بر نقش اجتماعی مسجد عنوان میکند: «مسجد قلب تپندهی هر محله است. اگر این قلب بتپد، محله زنده است. امام جماعت، در واقع همان نبض تپندهی این قلب است. او باید به مسجد معنا بدهد، با محبت و دلسوزیاش روح تازهای در آن بدمد؛ اگر امام جماعت، همان دو ویژگی پیامبر(ص) یعنی رحمت و دلسوزی را در خود زنده کند، مسجد خانهی عشق و امید خواهد شد.»
نظر شما