به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان؛ مداحان به عنوان یکی از تأثیرگذارترین تریبونداران جامعه نقش مهمی در هدایت افکار عمومی، نهادینهسازی مفاهیم دینی، عادیانگاری و یا ایجاد حساسیت نسبت به موضوعات مختلف دارند.
از این رو مداحان، نقشی فراتر از صرفاً اجرای مراسم عزاداری به عهده دارند؛ این نقش اما همیشه آنگونه که باید مورد توجه و اهتمام قرار نگرفته است هرچند آنجایی که به درستی ایفا شده، نتایج مثبت و آثار آن هم بروز و ظهور داشته است.
ظرفیت عظیم مداحی اگر با آموزش، بصیرت و شناخت عمیق همراه شود، میتواند بستری برای تبیین مفاهیم بنیادین همچون مهدویت، انتظار و آمادگی برای ظهور امام عصر (عجلالله تعالی فرجه الشریف) فراهم آورد.
بنا به اهمیت این موضوع به تازگی گردهمایی آموزش معارف مهدوی برای مداحان شهرستان کرمان با همکاری بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجلالله تعالی فرجه الشریف برگزار شد که نشاندهنده حرکتی جدید و گامی مؤثر در حوزه مداحی با تأکید بر آموزههای مهدوی است.
دیدگاه برخی فعالان حوزه مداحی نشان میدهد مداحی امروز نیازمند بازنگری، آموزش تخصصی و بازگشت به رسالت اصلی خود یعنی ترویج معرفت اهل بیت (علیهمالسلام) بهویژه امام زمان (عجلالله تعالی فرجه الشریف) است.
جواد حسینخانی، رئیس کانون مداحان شهرستان کرمان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان اظهار کرد: مداحان به عنوان میدانداران جهاد تبیین، نقش مهمی در ترویج فرهنگ مهدویت دارند؛ بهویژه در بحث شناخت امام زمان (عج)، باید تلاش کنیم این فرهنگ به درستی در جامعه نهادینه شود تا خدای نکرده گروههای انحرافی نتوانند با سخنان و اقدامات نادرست، مسیر جامعه را منحرف کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا در ادعیهای مانند ندبه و زیارت آلیاسین که جای مناجات با امام زمان است، باز هم روضهخوانی غالب است؟ گفت: من نمیگویم روضه نباشد، اما دعای ندبه که به نام امام زمان (عج) است، باید بیشتر محل درد دل و گفتوگو با ایشان باشد، وقتی اینطور نیست این مظلومیت امام زمان علیهالسلام را در میان شیعیان نشان میدهد.

حسینخانی افزود: یکی از اهداف ما در بحثهای تخصصی مهدویت این است که دعای ندبه را به سه بخش تقسیم کنیم؛ بخش مناجات، بخش معرفتی و بخش روضه؛ دعای ندبه و زیارت آل یاسین ظرفیت بالایی برای ارتباط قلبی با امام زمان عجلالله تعالی فرجه دارند، اما متأسفانه در بسیاری موارد این ظرفیت مغفول مانده است.
وی تأکید کرد: مداحان باید پای درس استاد بنشینند، تلمذ کنند و بیشتر یاد بگیرند؛ نباید همیشه به سمت روضه برویم، بلکه مناجات هم میتواند اشک مردم را جاری و دلها را امام زمانی کند و این نیاز امروز جامعه ما است.
رئیس کانون مداحان شهرستان کرمان از استمرار جلسات تخصصی و آموزشی مهدویت در کرمان خبر داد و گفت: در گذشته فقط در مهدیه صاحبالزمان کرمان دعای ندبه برگزار میشد، اما اکنون با دعوت از اساتید برجسته مانند آقای دانشمند، جلسات تفسیری دعای ندبه هم برگزار میشود.
وی با بیان اینکه هدف ما این است که به سمت معانی واقعی دعای ندبه برویم و آن را بهتر درک کنیم؛ معتقد است اگر دعای ندبه بهدرستی فهم شود، برای عصر غیبت بسیار راهگشا است.

حسینخانی ادامه میدهد: ما باید از جلسات دعای ندبه برای آمادهسازی مردم جهت ظهور استفاده کنیم زیرا اینکه فقط بگوییم 'آقا بیا' کافی نیست؛ باید آمادگی داشته باشیم. آیا واقعاً خانه و زندگی ما آماده استقبال از امام زمان است؟
وی تصریح کرد: بخش مهمی از جهاد تبیین به عهده مداحان است و این امر محقق نمیشود مگر با مطالعه، آموزش و اخلاص در عمل.
سیدحجتالله موسوی قوام که بیشتر او را در کسوت مدیر دفتر نمایندگی ستاد دیه استان میشناسیم اما جزو مداحان استان هم هست؛ در پاسخ به شبستان مبنی بر اینکه آشنایی با معارف مهدوی تا چه حد برای مداحان لازم است؟ میگوید: در حد توان باید تلاش کنیم حداقل افراد را با مفاهیم ظهور، علل غیبت، موانع ظهور و وظیفه ما در رفع این موانع آشنا کنیم؛ پاسخگویی به شبهات نیز بخش مهمی از این مسیر است.

وی در پاسخ به این سوال که چرا مداحان به موضوع مهدویت کمتر میپردازند؟ با انتقاد از برخی رویکردهای رایج در میان مداحان گفت: متأسفانه عدهای از مداحان به مداحی به چشم شغل و منبع درآمد نگاه میکنند و مطالعه آنان ناچیز است و با هدف اشک گرفتن از مردم وارد این عرصه میشوند که این معضل باید برطرف شود.
موسویقوام در خصوص نقش مداحان در ایجاد ارتباط قلبی مردم با امام زمان عجلالله تعالی فرجه بیان کرد: اول باید امام زمان (علیهالسلام) را بهدرستی معرفی کنیم؛ هم شخصیت ایشان و هم فضائل اخلاقیشان. دوم، خود مداحان باید در مسیر معرفتافزایی و شناخت عمیقتر گام بردارند.
وی با اشاره به تمرکز مداحان جوان بر ایام محرم و صفر گفت: اکثر مداحان جوان بر شور عزای حسینی متمرکز هستند و از این رو کمتر به بحث مهدویت و امام زمان پرداخته شده است و این خلأ باید جبران شود.
موسویقوام درباره شیوه برگزاری جلسات خود گفت: بنده همه جلساتم را با دعای سلامتی امام زمان آغاز میکنم؛ در ابتدای اکثر جلسات، با خواندن غزلی درباره امام زمان، ارتباط قلبی با مردم برقرار میکنم.
وی افزود: در جلسات دعای ندبه و زیارت آل یاسین، مناجات با امام زمان را در اولویت قرار میدهم و از این بابت، خروجیهای خوبی در جلساتم شاهد بودهام؛ هم در زمینه تأثیرگذاری معنوی و هم در ارتقای معرفت مخاطبان.
بر اساس گزارش شبستان؛ کانون مداحان رسالتی مهم به عهده دارد که ناظر به محورهای مختلفی از رفع آفات مداحی گرفته تا تغذیه فکری و آموزش مستمر و مبنایی آنان است؛ ایفای صحیح این رسالت بدون بهرهگیری از اساتید و کارشناسان دینی و در یک کلام آموزش صحیح و بنیادین میسر نیست.
پس در یک نتیجهگری اولیه و اجمالی میتوان گفت مداحان در عصر غیبت ضمن بازتعریف نقش خود، باید از یک مجری مراسم عزاداری به یک مبلغ آگاه، معلم اخلاق و زمینهساز برای ظهور تبدیل شوند.
نظر شما